عقیق:خبرگزاری ایکنا گفت‌وگویی با حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه، پژوهشگر دینی و استاد حوزه و دانشگاه انجام داده است که بخش‌های مهم آن در ادامه می‌آید.
نگاه آیت‌الله مصباح یزدی به دین، نگاه همه فقها و علماست
- نگاه آیت‌الله مصباح یزدی به دین، نگاه همه فقها و علمای شیعه و سنی از عصر رسول اکرم(ص) تاکنون بوده و آن هم اینکه دین فقط به رابطه انسان با خدا نمی‌پردازد، بلکه رابطه انسان با خدا، رابطه انسان با خود، رابطه انسان با انسان‌های دیگر و جامعه را نیز شامل می‌شود.
- نظر کسانی که دَم از سکولاریسم می‌زنند و دین را از عرصه‌های اجتماعی جدا می‌کنند، مطابق با نظر متفکران مسلمان نیست، البته نظر برخی از غرب‌زدگان این‌طور است که سکولاریسم غربی را به صورت التقاطی بر آموزه‌های دینی تحمیل می‌کنند، اما متفکران اسلامی چه علمای شیعه و چه علمای اهل سنت، معتقد به حضور دین در عرصه‌های اجتماعی هستند. آیت‌الله مصباح یزدی نیز همین نظر را داشت.
آیت‌الله مصباح حساسیت زیادی در تقابل با شبهات داشت/ روحیه دفاعی و پاسخگویی داشت
- تفاوتی که بین نظر ایشان با برخی علمای زمان خودشان بود این نیست که مثلاً علمای زمان سکولار بودند، ولی آیت‌الله مصباح یزدی قائل به پیوند دین و سیاست و جامعه بود.
- تفاوت نگاه ایشان با برخی از علمای زمان خودشان این بود که ایشان حساسیت زیادی در تقابل با شبهات داشت، یعنی وقتی شبهه‌ای مطرح و یا از سکولاریسم دفاع می‌شد، به آن جواب می‌داد و با استدلال و منطق آن را نقد می‌کرد. این روحیه دفاعی و پاسخگویی، تفاوت ایشان با برخی از علمای عصر خودشان بود.
نسبت‌های ناروا به علامه دادند
- ایشان وقتی از اسلام سیاسی یا سیاست اسلامی سخن می‌گوید، معتقد است حاکمیت باید در حد امکان تمام احکام را از جمله حقوق مردم که همان آزادی‌های مشروع است، پیاده کند.
- اینکه به آیت‌الله مصباح یزدی نسبت می‌دهند که ایشان هیچ شأنی برای مردم در حکومت قائل نیست، نسبت ناروا و دروغ است.
- چنین کسانی شاهدی که برای مدعای خود ارائه می‌کنند، می‌گویند آیت‌الله مصباح یزدی گفته در بحث ولایت فقیه و نصب ولایت فقیه، مردم نقشی ندارند. در صورتی که همه فقها گفته‌اند مردم در این زمینه نقشی ندارند.
- این‌طور نیست که مردم مدینه جمع شوند و بگویند یا رسول‌الله ما ولایت را از شما گرفتیم و یا اینکه بگویند امام علی(ع) ولایت ندارند، نه اصلاً این‌طور نیست، بلکه این ولایت را خداوند داده است.
- بنابراین نصب ولایت با اعمال ولایت متفاوت است، یعنی نصب ولایت الهی و اعمال ولایت حتماً باید با مشارکت و خواسته و پیگیری مردم باشد. امام خمینی(ره) قیام خود را از سال ۴۲ شروع کردند، اما در سال ۵۷ حاکمیت ولایت فقیه را اعمال کردند.
نظریه ولایت آیت‌الله مصباح با نظریه امام(ره) تفاوتی ندارد
- مشروعیت فقهی و فلسفی ولایت، الهی و مقبولیت آن مردمی است. امام(ره) در کتاب ولایت فقیه نیز همین نظر را مطرح کرده‌اند. اصلاً نظریه مرحوم آیت‌الله مصباح یزدی با نظریه امام(ره) تفاوتی ندارد. اما کسانی که ادعا می‌کنند طرفدار امام هستند و امام را قبول دارند، به آیت‌الله مصباح یزدی حمله می‌کنند، اگر این‌طور هست باید این حملات را به امام(ره) هم داشته باشند.
- معلوم می‌شود این‌ها چون نظریه انتصاب ولایت الهی برای فقیه را قبول ندارند، می‌خواهند تلافی آن را بر آقای مصباح پیاده کنند.
صریح به نقد جریان‌های انحرافی می‌پرداخت/ ایشان را به تئوری‌پرداز خشونت متهم می‌کردند
- مرحوم آیت‌الله مصباح یزدی خیلی صریح به نقد جریان‌های انحرافی می‌پرداخت، به همین دلیل برخی عصبانی می‌شدند و ایشان را به تئوری‌پرداز خشونت متهم می‌کردند و یا اینکه می‌گفتند ایشان مردم‌سالاری را قبول ندارد و قبل از انقلاب، انقلابی نبوده و یا اینکه عضو انجمن حجتیه است و از این حرکت‌ها و حرف‌های ناجوانمردانه که متأسفانه از سوی عده‌ای بی‌تقوا مشاهده می‌کنیم.
عرفان توحیدی علامه نسبت به سایر ابعاد شخصیتی ایشان برجسته‌تر است
- به نظر من عرفان توحیدی ایشان نسبت به سایر وجوه و ابعاد شخصیتی ایشان برجسته‌تر است. ایشان سال‌ها شاگرد امام(ره)، علامه طباطبایی و ۱۵ سال نیز شاگرد فقهی و اخلاقی آیت‌الله بهجت بود و آن نگاه توحیدی و عرفانی که به آدم و عالم داشت را از ایشان به ارث برده بود.
- از ابعاد عرفان توحیدی ایشان کمتر گفته می‌شود، خود ایشان نیز انسانی نبودند که بخواهند برای خودشان کرامت‌هایی قائل شوند و حتی اجازه نمی‌داد کسی کرامت‌هایی از او نقل کند.
- ایشان در مسائل عرفانی کتوم بود، در حالی که انصافاً اهل سیرو سلوک و تهجد بود و مراقبت‌های ویژه‌ای نسبت به مسائل سلوکی داشت.