عقیق:روزنامه وطن امروز طی گزارش و گفت‌وگوهایی نگاهی به سیره آیت‌الله یزدی انداخته است که بخش‌های مهم آن در ادامه می‌آید.
پیکر آیت‌الله محمد یزدی، عضو فقهای شورای نگهبان، روز گذشته در جوار مرقد شریف حضرت فاطمه معصومه سلام‌الله علیها آرام گرفت. این فقیه مجاهد که از همان ابتدای نهضت اسلامی و در تمام فراز و فرودهای بعدی آن، یار خستگی‌ناپذیر امامین امت بود، شخصیت جامعی در همه ابعاد اخلاقی، علمی، فقهی و سیاسی از خود بروز داد که منشأ آثار و خدمات فراوانی برای نظام جمهوری اسلامی شد.
آیت‌الله محمدمهدی شبزندهدار، عضو فقهای شورای نگهبان:
صلابت در حق
امتیاز خاص و مهم آیت‌الله یزدی، «صلابت در حق» بود. واقعا از هیچ چیزی جز خدا هراس نداشت. من مدتی خدمت ایشان بودم و هر روز که می‌گذشت ارادتم به ایشان بیشتر می‌شد. بارها از آیت‌الله یزدی شنیدم که می‌گفت من غیر از خدا از هیچ کس نمی‌ترسم. آن زمانی که در دوران طاغوت، زدن بعضی از حرف‌ها بد‌ن‌ها را به لرزه می‌انداخت، ایشان شجاعانه به صحنه می‌آمد و حرف می‌زد. بعد از انقلاب نیز همیشه در صحنه حاضر بود و هر جا انقلاب احتیاج داشت ایشان به میدان می‌آمد.
آیت‌الله علیرضا اعرافی، رئیس حوزه‌های علمیه:
شخصیت شجاع کم‌نظیر
شجاعت ایشان از نمونه‌های عالی ویژگی‌های‌شان بود و مانند آیت‌الله یزدی کمتر شخصیت شجاعی سراغ داریم. آیت‌الله یزدی برای اسلام، انقلاب اسلامی و مردم سینه سپر کرده بود و مرد وظیفه بود. در نوجوانی درس‌های اخلاق ایشان را گاهی شرکت می‌کردم و عمق بیان و نفوذ کلام ایشان و جذابیت ایشان برای من و نسل جوان حوزه فراموش‌ناشدنی بود. صراحت لهجه آیت‌الله یزدی در بیان حق، امتیاز ایشان بود و اینکه برای خود قدمی برنمی‌داشت.
آیت‌الله عباس کعبی، عضو مجلس خبرگان رهبری:
هم جاذبه داشت، هم دافعه
آیت‌الله یزدی هم جاذبه داشت، هم دافعه، هم عشق به امام داشت و هم عشق به مردم و من گریه‌های ایشان را در خلوت به خاطر رنج و مشکلات مردم دیده‌ام. ایشان با احساس مسؤولیت ویژه همواره به مسؤولان نظام برای رسیدگی به مشکلات معیشتی مردم تذکر می‌داد.
دکتر عبدالحسین خسروپناه، رئیس موسسه حکمت و فلسفه ایران:
دیده‌بان انقلاب
اگرچه آیت‌الله یزدی را معمولا به عنوان یک سیاستمدار می‌شناسند ولی انصافا ایشان یک عالم فاضل بود که سال‌ها در محضر اساتید درس خوانده بود. آیت‌الله یزدی را واقعا می‌توان «دیده‌بان انقلاب» نامید. هرگاه ایشان انحرافی را در بین انقلابیون می‌دید، تذکر می‌داد و با کسی هم تعارف نداشت. من همیشه به دوستان گفته‌ام اگر آیت‌الله یزدی به کسی انتقاد تندی می‌کرد، همین تندی هم از سر اخلاص و وظیفه‌شناسی بود، نه از روی هوای نفس. این نبود که بخواهد برای شکستن کسی ایرادی از او بگیرد، تنها از سر حس مسؤولیت‌پذیری بود که از کسی انتقاد می‌کرد.
آیت‌الله محسن اراکی، دبیر کل سابق مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی:
قهرمان همه‌ی عرصه‌ها
مرحوم آیت‌الله یزدی در همه عرصه‌های علمی، سیاسی و اخلاقی یک قهرمان بود. ایشان واقعا از نظر اخلاقی انسان برجسته‌ای بود، ایمان بسیار بالایی به خداوند متعال داشت، همه افعال و اقوالش مخلصانه و برای خدا و از شائبه اغراض دنیوی مبرا بود. جهات اخلاقی ایشان بسیار درس‌آموز بود. آیت‌الله یزدی از لحاظ سیاسی نیز انسان ویژه‌ای بود؛ بصیر، شجاع، انقلابی، آشنا با توطئه‌های دشمن و مسلط به منظومه و مبانی فکری حضرت امام(ره) و رهبر معظم انقلاب. جایگاه علمی آیت‌الله یزدی از تالیفات ایشان که به یادگار مانده، مشهود است. برای نمونه کتاب فقه‌القرآن ایشان بیانگر میزان تسلط این فقیه وارسته بر مبانی علوم اسلامی است. آیت‌الله یزدی نه تنها در فقه و اصول، بلکه در علوم قرآنی و سایر علوم اسلامی و دینی صاحب‌نظر و اهل فن بود.
امین امامین
به گزارس رسا نیوز، آیت‌الله یزدی تا پیروزی انقلاب اسلامی همواره با کوشش و تحمل زحمات طاقت‌فرسا در کنار عالمان و مردم ظلم‌ستیز ایران، رسالت الهی خویش را به بهترین شکل انجام داد و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی نیز همچون سربازی فداکار، خالصانه یار ولایت فقیه بود و در این راستا، مسؤولیت‌های فراوانی را از طرف امام خمینی پذیرا شد و بعد از رحلت امام نیز مناصب متعددی را به فرمان حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای برعهده گرفت. پیشینه فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی آیت‌الله یزدی، نشان از اعتقاد راسخ و باور محکم وی نسبت به لزوم تحقق حکومت اسلامی و ایجاد نظام اسلامی است. او در عمل نیز بر این باور صحه گذاشته، از هیچ کوششی در راه پیشبرد اهداف مقدس نظام جمهوری اسلامی دریغ نکرد و همواره بار مسؤولیت‌های گوناگونی را به دوش کشید تا جایی که امام خمینی او را متعهد به انقلاب و دردآشنای اسلام و انقلاب معرفی کرد؛ همان‌طور که در حکم انتصاب وی به عضویت فقهای شورای نگهبان چنین آمده است: «جنابعالی را که از افراد متدین، مورد وثوق و دردآشنای اسلام و انقلاب می‌باشید، به‌عنوان یکی از فقهای شورای نگهبان منصوب می‌نمایم».
ورود امام خمینی به قم در سال ۱۳۵۷ شمسی و سکونت در منزل آیت‌الله یزدی، نشان از عمق اعتماد امام نسبت به او و گویای قرب و منزلت ویژه وی نزد امام است و این، جایگاهی بس بزرگ است که نصیب هر کس نمی‌شود. آیت‌الله یزدی سال ۶۸ با حکم رهبر حکیم انقلاب به عنوان رئیس قوه قضائیه منصوب شد. پس از ۱۰ سال ریاست وی بر قوه قضائیه، با حکم رهبر معظم انقلاب به عنوان عضو فقهای شورای نگهبان منصوب شد و تا ۹ آبان سال جاری این سمت را برعهده داشت که به دلیل کهولت سن و بیماری در این تاریخ از این سمت استعفا کرد.
مناصب پس از انقلاب اسلامی
برخی از مناصب آیت‌الله یزدی بعد از انقلاب عبارتند از:
۱- مدیریت استقبال از امام خمینی در سال ۱۳۵۷
۲- مسؤول دفتر امام در قم در سال ۱۳۵۷
۳- رئیس دادگاه انقلاب اسلامی قم
۴- نمایندگی مجلس شورای اسلامی (دوره‌های اول و دوم)
۵- عضو فقهای شورای نگهبان
۶- امام جمعه موقت شیراز، بعد از شهادت آیت‌الله دستغیب
۷- نماینده مجلس خبرگان رهبری (دوره دوم) از استان تهران
۸- عضو هیات بررسی پیش‌نویس قانون اساسی
۹- نمایندگی امام برای حل مشکلات سیاسی و اجتماعی برخی شهرها
۱۰- رئیس قوه قضائیه
۱۱- امام جمعه موقت تهران
۱۲- عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم
۱۳- رئیس مجلس خبرگان رهبری
۱۴- رئیس شورای عالی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم
منبع:فارس