مسلمانان کانادا گروه بسیار متنوعی را تشکیل می‌دهند و با پیش زمینه‌های قومی متعدد در این کشور ساکن هستند. اکثر مسلمانان کانادا افرادی هستند که از سرزمین‌ها و کشورهای دیگر به کانادا مهاجرت کرده‌اند. مسلمانانی از کشورهای پاکستان، کشورهای منطقه خاورمیانه و اندونزی. بر این اساس تنها حدود یک پنجم مسلمانان کانادا در این کشور متولد شده‌اند.
تاریخ ورود اسلام به کانادا
مسلمانان حتی قبل از تشکیل کنفدراسیون کانادا در این کشور حضور داشتند. اولین مسلمانان این کشور، مهاجران بودند؛ اما نه از کشورهای اسلامی. "اگنس و جیمز لاو" جزء اولین مسلمانان کانادا محسوب می‌شوند که از اهالی اسکاتلند بودند. جیمز که در سال 1854 به دنیا آمد، اولین مسلمان کانادایی بود که در انتاریو متولد شد.
جان و مارتا سیمون دیگر مسلمانان مهاجری بودند که در سال 1871 از آمریکا به کانادا مهاجرت کردند. از آن زمان به بعد به تدریج جمعیت مسلمان کانادا افزایش یافت.
گفتنی است، اسلام از سال 1973 به عنوان یک دین رسمی در قانون اساسی کانادا ثبت گردید.
آمار مسلمانان کانادا
بر اساس سرشماری سال 1871، در مجموع دوازده نفر مسلمان در کانادا زندگی میکردهاند. این آمار در سال 1901 به 300 تا 400 نفر که متشکل از ترک‌ها و اعراب بودند رسید. بعدها دولت‌های حاکم بر کانادا از افزایش تعداد مسلمانان که به واسطه مهاجرت‌های جدید صورت میگرفت، جلوگیری کردند.
به همین جهت، آمار مسلمانان در سال‌های 1911 تا 1915 بسیار کاهش یافت. تعداد مسلمانان در سال 1951، 1800 نفر؛ در سال 1961، 5800 نفر؛ در سال 1971، 34430 نفر و در سال 1982، 120000 نفر بوده است.
آمارهای جدید نشان می‌دهد هم اکنون بین 1 تا 1.5 میلیون مسلمان در این کشور زندگی می‌کنند و 2/3 درصد جمعیت این کشور را تشکیل می‌دهند که این آمار تا سال 2001 در حدود 2 درصد بود.
رشد اسلام در کانادا
در سرتاسر کانادا جمعیت مسلمانان به نسبت سایر ادیان به سرعت در حال افزایش است. حتی تعداد مسلمانان این کشور بیش از تعداد کانادایی‌هایی است که می‌گویند هیچ دینی ندارند.
دو سوم مسلمانان کانادا در شهرهای بزرگ این کشور یعنی تورنتو، مونترال و ونکوور سکونت دارند و در میان این شهرها، تورنتو بیشترین جمعیت مسلمانان را در خود جای داده است. مونترال و ونکوور به ترتیب در جایگاه‌های بعدی قرار دارند.
بسیاری از کانادایی‌ها تاکنون به دین اسلام گرایش پیدا کرده‌اند. تعداد مساجد و نماز خانه‌ها در این کشور در حال افزایش است و انجمن‌ها و گروه‌های اسلامی زیادی در این کشور به فعالیت مشغول‌اند. این موارد نشان از گسترش اسلام در این کشور دارد. گفتنی است دین مبین اسلام نسبت به سایر ادیان نیز با سرعت بیشتری در حال رشد و گسترش است.
تانیا، دختر تازه مسلمان کانادایی
"تانیا" دختر کانادایی درباره نحوه گرایش خود به اسلام و احساسش پس از روی آوردن به این دین آسمانی می‌گوید:
مساجد کانادا
همانطور که گفته شد، روز به روز بر تعداد مساجد در کشور کانادا افزوده می‌شود. اولین مسجد در این کشور در سال 1938 در ادمونتون ساخته شد که هم‌اکنون به یک مکان تاریخی تبدیل شده است. در حال حاضر نیز هر ایالت و شهری دارای مراکز اسلامی است. به ویژه تورنتو که با دارا بودن 250 هزار مسلمان بیش از 20 مسجد را در بر گرفته است.
بسیاری از مساجد درهای خود را به روی عموم باز می‌گذارند و از مردم مختلف برای بازدید و عبادت و کسب اطلاعات بیشتر درباره اسلام، دعوت به عمل می‌آورند.
سازمان‌ها و انجمن‌های اسلامی در کانادا
سازمان‌های مردمی اسلامی متعددی در کانادا مشغول فعالیت هستند. انجمن اسلامی امور خیریه، شورای زنان مسلمان کانادا از جمله این سازمان‌ها هستند. انجمن‌های اسلامی در ویندوسور، لوندن، تورنتو، و لاک لابیش و دیگر مناطق کانادا فعال است. نخستین انجمن اسلامی کانادا در سال 1920 در ادمونتون تاسیس شد.
در این کشور اقدامات متعددی در راستای گسترش اسلام به دست این سازمان‌ها صورت می‌گیرد. به عنوان مثال، آشنا کردن شهروندان کانادایی با اسلام از طریق نصب آگهی‌ها و پوسترهای تبلیغاتی.
فعالیت کمپین آمریکایی جهاد من در کانادا، کمپین دانش‌آموزی گسترش اسلام و اقداماتی مشابه از جمله فعالیت‌هایی است که در زمینه گسترش اسلام و ارزش‌های اسلامی انجام می‌شود.
آماندا ریموند، بانوی تازه‌مسلمان فعال کانادایی برای ترویج حجاب و آسان کردن جستجوی لباس اسلامی برای بانوان مسلمان فروشگاه پوشاک راه اندازی کرده است.
جامعه شیعیان اثنی عشری خوجه از دیگر گروه های فعال این کشور محسوب می شود. از جمله فعالیت‌های این گروه، تأسیس مسجد عظیم جعفریه در تورنتو کانادا است.
سازمان اسلامی منا نیز از جمله سازمان های کشور کانادا است.