2 عامل پیشرفت جامعه و خانواده
به طور کلی مشکلاتی که برای جوامع کوچک و بزرگ، از جمله خانواده‌ها به وجود آمده را می‌توان با دو راه‌حل اساسی پیگیری کرد؛ اول: آموزش صحیح، دوم: عمل کردن به آموزش‌ها.
بسیاری از جوامع موضوع آموزش مردم را یکی از اولویت‌هایشان قرار دادند و هدف کلى سیاست‌های آموزشی و تربیتی در هر جامعه‌اى این است که هر فرد را طبق مجموعه‌ای از الگوهای برتر تربیت کند. بر این اساس، آموزش صحیح و درست می‌تواند موجب تربیت افرادی با شخصیت سالم شود. بعد از آموزش صحیح، عمل به آن آموزه‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
عمل به این آموزش‌ها می‌تواند باعث نزدیک شدن انسان به مقصد شود. همان‌طوری که عالم بی‌عمل مثل زنبور بی عسل فایده‌ای نخواهد داشت، آموزش بدون بهره بردن از آن هم فایده‌ای نخواهد داشت. در جامعه‌ای مثل خانواده اگر اعضای آن، آموزش‌های لازم جهت روبرو شدن با مشکلات و حل کردن آنها را ببینند و از آنها استفاده کنند منجر به پیشرفت و تعالی آنها خواهد شد.
طلاق نتیجه عدم شناخت تفاوت‌ها
همسران به خصوص زوجین جوانی که به تازگی ازدواج کرده‌اند، اگر شیوه صحیح برخورد با مشکلات را ندانند شاید کار آنها به جدایی و طلاق کشیده شود. برخلاف ازدواج که امرى مقدس و پسندیده شمرده شده و بر دوام آن تأکید فراوانی شده، طلاق امر ناپسندی است که در متون دینی از انجام آن نهی شده و به عنوان مبغوض‌ترین حلال‌ها دانسته شده است. در حدیثی از امام صادق علیه‌السلام آمده است که فرموده‌اند: «ما مِن شَیءٍ مِمّا أحَلَّهُ اللّه ُ عَزَّ و جلَّ أبغَضَ إلَیهِ مِن الطلاقِ، و إنَّ اللّه َ یُبغِضُ المِطلاقَ الذَّوّاقَ [2] ازمیان چیزهایى که خداوند عزّ و جلّ حلال فرموده هیچ چیز نزد او منفورتر از طلاق نیست. خداوند مردى را که زن زیاد طلاق مى‌دهد و پیوسته تغییر همسر مى‌دهد دشمن می‌دارد.» می‌توان با آموزش صحیح زوجین و بالا بردن سطح آگاهی آنها از یکدیگر ازبسیاری طلاق‌ها جلوگیری کرد.
به عنوان نمونه، بعضاً وقتی از آقا و خانمی که برای طلاق به دادگاه مراجعه می‌کنند سؤال پرسیده می‌شود که چه مشکلی با یکدیگر داشتید که کار شما به جدایی کشیده شد؟ می‌گویند: ما همدیگر را درک نمی‌کنیم، خانم می‌گوید: شوهرم هر موقع به تماشای تلویزیون مشغول می‌شود، به صحبت‌های من توجهی نمی‌کند؛ و زحمات من را نمی‌بیند؛ اصلاً انگار که من وجود ندارم! از آقا پرسیده می‌شود که مشکل شما چیست؟ می‌گوید: زیاد در کار من دخالت می‌کند؛ نمی‌گذارد با گوشی کار کنم و تلویزیون ببینم، همیشه نق می‌زند، با اینکه دارد چندین کار را با هم انجام می‌دهد به من هم گیر می‌دهد.
دلیل جدایی این زوج جوان به خاطر این مسأله است که آموزشی در این زمینه ندیده‌اند. در حالی که با آموزش درست متوجه خواهند شد که اشکال کارشان کجاست و بیشتر دعواها و سوء تفاهم‌هایشان از بین خواهد رفت. یکی از آموزش‌های مورد نیاز زوجین، شناخت تفاوت‌های زن و مرد است.
شناخت تفاوت‌ها؛ کلید حل تعارضات
یکی از تفاوت‌های زن و مرد که دانشمندان به آن دست یافتند این است که مغز مردان، برای انجام یک مسئولیت منفرد پیچیده، سیم‌کشی شده است. [3] چه بسا این مسئولیت نگاه کردن به تلویزیون یا پختن غذا باشد. شاید به همین علت است که آقای خانه نمی‌تواند هم‌زمان هم تلویزیون ببیند و هم توجهش به خانمش باشد و یا کار دیگری انجام دهد.
برخلاف آقایان، مغز خانم‌ها برای انجام چند مسئولیت ساختاربندی شده است. [4] یعنی می‌توانند چندین کار را باهم انجام دهند. به طور مثال هم زمان می‌توانند تلویزیون ببینند، آشپزی کنند، با گوشی تلفن صحبت کنند و در عین حال به حرف‌های همسرشان نیز توجه داشته باشند.
نکتۀ دیگر اینکه یکی از نیازهای مهم در زنان این است که دوست دارند دیده شوند و توجه همسرشان را جلب کنند. زمانی که خانم به همسرش می‌گوید تلفن همراه را کنار بگذار یا تلویزیون را خاموش کن، به این خاطر نیست که دوست ندارد همسرش تلویزیون ببیند، بلکه خانم می‌خواهد بگوید: «به من توجه کن، دوست دارم دیده شوم.» اگر نیاز خانم به توجه توسط همسر تأمین شود مشکلی با تلویزیون دیدن یا سرگرمی‌های دیگر شوهر نخواهد داشت.
در صورت توجه زوجین به نکاتی از این قبیل، بسیاری از دعواها و طلاق‌ها اتفاق نخواهد افتاد. گاهی اوقات این آموزش‌ها را می‌توان در قالب فیلم آموزشی یا کتاب ارائه داد، بنابراین اجرای صحیح آموزش‌های لازم برای زوجین از بروز بسیاری اختلافات جلوگیری می‌کند و باعث تزریق آرامش به خانواده خواهد شد.
* حجت‌الاسلام سید احسان دهسار استاد حوزه علمیه قم
================
پی‌نوشت:
[1] سوره روم، آیه 21.
[2] الکافی : جلد 6، صفحه 54.
[3] برگرفته از پژوهش Proceedings of the National Academy of Sciences.
[4] همان.
منبع:تسنیم