عقیق:غدیر روزی است که آخرین امر الهی و دستور حیاتی و فرمان خداوند که ولایت بود، در کامل‌ترین صورت آن ابلاغ شد و قرآن کریم تأکید فرمود که «الْیَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِینَكُمْ؛ امروز دینتان را برای شما کامل کردم.» در حقیقت ولایت و امامت جزئی اساسی از آموزه‌های دینی و ضرورت‌های اسلامی است که راه هدایت با وجود امام مشخص می‌شود و صراط مستقیمی که در قرآن کریم بارها به آن اشاره شده است، از طریق امام مشخص شده و بلکه امام، خود صراط مستقیم است و کسی که دنباله‌رو و پیرو امام باشد، به منزل سعادت خواهد رسید.
در گفت‌وگویی که با حجت‌الاسلام و المسلمین اسماعیل دست افکن، دبیر بنیاد بین‌المللی غدیر استان اصفهان انجام داده، به ضرورت‌های رساندن پیام غدیر به مردم دنیا پرداخته است. آن طور که این کارشناس دینی توضیح داده است، غدیر پیمان ماندگار شیعه است که شیعیان آن را درک می‌کنند و می‌دانند راه نجات و سعادت چه در دنیا و زندگی دنیایی و چه در عالم دیگر، در همین پیروی از امام و اسلام است. باید هر کدام از ما از خودمان سؤال کنیم که آیا پیام غدیر را به گوش مردم و اهل زمانه رسانده‌ایم؟ چون هر کدام از ما در این زمینه مسئولیت داریم. همان طور که پیغمبر اکرم صلی‌الله علیه و آله در روز هجدهم از ماه ذی‌الحجه در حجه‌الوداع، پیام امامت و ولایت حضرت امیرالمؤمنین امام علی علیه السلام را برای مردم دنیا ابلاغ کردند، هر کدام از ما شیعیان هم وظیفه داریم که این پیام را جهانی کنیم و هر اندازه که می‌توانیم و امکانات داریم، پیام غدیر را به گوش مردم دنیا برسانیم. چون کوتاهی در این موضوع مهم قابل قبول نیست. بلکه ما باید در این مورد به سیره رسول خدا صلی‌الله علیه و آله تأسی کنیم و مبلغ غدیر باشیم.
اگر مردم غدیر را شناخته بودند...
با توجه به عظمت روز غدیر و تعابیر گوناگونی که از این مسئله شده است، چه تعابیر صحیحی برای این واقعه بزرگ و مهم جهانی وجود دارد؟
امام علی بن موسی‌الرضا علیه السلام در رابطه با عظمت غدیر فرموده‌اند: «به خدا سوگند اگر مردم ارزش روز غدیر را شناخته بودند، روزی ده بار فرشتگان با آنان مسافحه می‌کردند.» این حدیث نشان‌دهنده شأن غدیر و لزوم غدیرشناسی است که باید به آن توجه داشته باشیم.
در عین حال، غدیر در حقیقت بزرگ‌ترین امتحان امت رسول خدا صلی‌الله علیه و آله است که معیار تشخیص حق و باطل بوده و بصیرت مردم در طول تاریخ از طریق آن شناخته می‌شود. غدیر امتحان دیروز و امروز ماست که در زندگی خود بارها در مواجهه حق و باطل قرار می‌گیریم و باید با تبعیت از امام و پیشوای دینی خود حق را پیدا کنیم.
ضرورت ابلاغ پیام غدیر
غدیر پیمان ماندگار شیعه است که شیعیان آن را درک می‌کنند و می‌دانند راه نجات و سعادت چه در دنیا و زندگی دنیایی و چه در عالم دیگر، در همین پیروی از امام و اسلام است. باید هر کدام از ما از خودمان سؤال کنیم که آیا پیام غدیر را به گوش مردم و اهل زمانه رسانده‌ایم؟
چون هر کدام از ما در این زمینه مسئولیت داریم. همان طور که پیغمبر اکرم صلی‌الله علیه و آله در روز هجدهم از ماه ذی‌الحجه در حجه‌الوداع، پیام امامت و ولایت حضرت امیرالمؤمنین امام علی علیه السلام را برای مردم دنیا ابلاغ کردند، هر کدام از ما شیعیان هم وظیفه داریم که این پیام را جهانی کنیم و هر اندازه که می‌توانیم و امکانات داریم، پیام غدیر را به گوش مردم دنیا برسانیم. چون کوتاهی در این موضوع مهم قابل قبول نیست. بلکه ما باید در این مورد به سیره رسول خدا صلی‌الله علیه و آله تأسی کنیم و مبلغ غدیر باشیم.
غدیر در قرآن کریم
به هر حال ولایت به عنوان یکی از اصول دینی برای شیعیان شناخته شده است. آیا این امر پشتوانه قرآنی هم دارد؟
غدیر روزی است که آخرین امر الهی و دستور حیاتی و فرمان خداوند که ولایت بود، در کامل‌ترین صورت آن ابلاغ شد و قرآن کریم تأکید فرمود که «الْیَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِینَكُمْ؛ امروز دینتان را برای شما کامل کردم.»
اتفاقاً غدیر در میان اعیاد اسلامی بیشترین و محکم‌ترین پشتوانه قرآنی را دارد، به طوری که از آغاز و انجام آن بیش از 300 آیه مطرح شده است. از این تعداد، نزدیک به 200 آیه در متن واقعه غدیر نازل شده و حدود 100 آیه هم به صراحت یا کنایه تفسیر به واقعه غدیر شده است.
غدیر روزی بود که مردم زیباترین جلوه دلسوزی پیغمبر اکرم صلی‌الله علیه و آله برای امتش را به چشم خود دیدند که آن حضرت در آن روز با تمام توان خود بر فراز منبری از سنگ در برابر 120 هزار نفر، جانشین خود را بر سر دست بلند کرد و تا افق دوردست، قرن‌ها او را نشان دهد. خطبه غدیر با 50 آیه به استقبال امامت آمد.
غدیر روزی است که در مفصل‌ترین خطابه پیامبر اکرم صلی‌الله علیه و آله، مقام امامت و ابعاد گوناگون آن به استناد به بیش از 500 آیه قرآن کریم به طور کامل تبیین شد، به گونه‌ای که هیچ نقطه ابهامی درباره آن نمانده است. به حکم قرآن باید بگوییم صراط مستقیم، غدیر است.
غدیر، صراط مستقیم است
غدیر روزی بود که با اشاره دقیق دست روی صراط مستقیم گذاشته شده است و این راه راست بدون هر گونه زرنگاری در شفاف‌ترین آیینه به مردم نشان داده شده است. تفسیر سوره حمد در خطابه غدیر است که می‌فرماید «إهدنا الصراط المستقیم»؛ یعنی ما راه راست را با راه حضرت امیرالمؤمنین امام علی بن ابیطالب علیه السلام به شما تبیین فرمودیم.
غدیر روزی بود که خداوند متعال با وجود همه نعمت‌هایی که به بشریت ارزانی داشته، بزرگ‌ترین نعمت‌های خود را بر او نازل فرمود و این کمال نعمت را نشان داد: «اَلْیوْمَ أَکمَلْتُ لَکمْ دینَکمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَیکُمْ نِعْمَتی وَ رَضیتُ لَکُمُ الْإِسْلامَ دیناً.»
رابطه رسالت و ولایت
رابطه رسالت و ولایت چگونه است؟ این دو اصل دینی چگونه و بر چه اساسی با هم پیوند می‌خورند که رسول خدا صلی‌الله علیه و آله در آخرین حج خود، بر این نکته تأکید فرمودند؟
اگر به طور دقیق به تاریخ نگاه کنیم، دو حادثه بسیار بزرگ مهم در تاریخ رخ داده که از یکی رسالت و از دیگری امامت به وجود آمد. اولین آن حادثه نزول وحی بود که رسالت پیغمبر اکرم صلی‌الله علیه و آله را در برداشت. دومین هم حادثه غدیر بود که امامت را در بر داشت و در حقیقت ادامه رسالت بود.
در روز غدیر و امامت همان اندازه اهمیت دارد که بعثت و رسالت اهمیت دارد. خداوند متعال نیز در قرآن کریم به این نکته اشاره کرده و فرموده است که: «یَا أَیُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَیْكَ مِنْ رَبِّكَ وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ وَ اللَّهُ یَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ إِنَّ اللَّهَ لَا یَهْدِی الْقَوْمَ الْكَافِرِینَ؛ ای پیامبر! آنچه را از جانب پروردگارت به سوی تو نازل شد، ابلاغ کن و اگر چنین نکنی، پیامش را نرسانده‌ای و خدا تو را از گزند مردم نگاه می‌دارد. خداوند کافران را هدایت نمی‌کند.»
ضرورت بزرگداشت غدیر در طول سال‌ها
با این توضیحات، اهمیت و جایگاه غدیر مشخص می‌شود؛ اما ضرورت بزرگداشت چنین روزی در طول سال‌های بسیاری که از آن روز می‌گذرد، چیست؟ درواقع می‌خواهیم بدانیم چه ضرورتی وجود دارد که ما هر سال باید غدیر را جشن بگیریم و آن روز را بزرگ و محترم بشماریم؟
بزرگداشت غدیر به منزله بزرگداشت توحید و ارج نهادن به رسالت انبیا از آدم تا خاتم علیهم السلام و اقامه حق و معرفی دین خالص و نشانه عزت خواهی مسلمانان است.
بزرگداشت غدیر، بزرگداشت تجدید میثاق الهی و بیعت با ولی برگزیده خدا و دفاع از حق و شمشیر کشیدن به روی غاصبان ولایت است و یاری کردن حضرت علی علیه السلام در تنهایی است و رساندن پیام حیات‌بخش محمدی به لب‌تشنگان حقیقت است. بزرگداشت غدیر یعنی دشمنی آشکار با غاصبان خلافت و عداوت با سلسله‌های ننگین بنی‌امیه و بنی‌عباس.
بزرگداشت غدیر یعنی خط بطلان کشیدن بر همه داعیان ولایت و اعلام انحصاری بودن ولایت حضرت صاحب‌الزمان عجل الله تعالی فرجه الشریف. بزرگداشت غدیر یعنی با وجود حجت برگزیده خدا، مسلمانان امروز نیازی به پیشوایان گمراه، عارفان خدانشناس، زاهدان دنیاپرست، مرشدان دل‌بسته به مرید و عالم‌نماهای غرق در جهل مرکب و فقیهان حاشیه‌نشین در بند ندارد.
خداوند قادر متعال برای خود ولی برگزیده تا همه خلق بدانند تنها باب الله واسطه فیض وجود مقدس اوست و بس. بی‌اعتنایی به غدیر و ولایت ولی‌الله الاعظم یعنی گریز از حق و بی‌اعتنایی به تمام اصول و فروع دین و تجاوز به حریم امام زمان علیه السلام؛ یعنی تجاوز به حدود الهی و گرفتار بلاهای آسمانی و زمین‌گیر شدن.
لزوم ایجاد شور غدیری در میان مردم
طبق فرموده پیغمبر اسلام صلی‌الله علیه و آله، حاضرین به غایبین نسل به نسل و نفس به نفس باید این مسئله را نشان داده و برسانند. این دستور دینی در دوران ما چگونه محقق می‌شود؟
همان طور که در ماه محرم مردم هیئت‌های مذهبی و توسل راه می‌اندازند، خوب است مردم ایران اسلامی همان گونه شور و حال غدیری ایجاد کنند. آیت‌الله خزعلی تلاش زیادی برای غدیر کشیدند. امروز هم آیت‌الله صدیقی، دبیر کل بنیاد غدیر کشور، در کنار نمایندگان مقام معظم رهبری در سطح کشور فعال بوده و مراسم و برنامه‌های متنوعی برای رساندن پیام غدیر به مردم دارند.
مردم هم می‌توانند در حد وسع و توانایی خود جشن‌هایی در این روز برگزار کنند. شاد کردن اعضای خانواده و به‌خصوص کوچک‌ترهای خانواده می‌تواند در تربیت فرزندان و نسل ما تأثیر مهمی داشته باشد تا نسل آینده پیام غدیر را به درستی دریافت کرده و توان درک و ابلاغ آن به نسل‌های بعدی را داشته باشند.
همچنان که رسانه‌ها هم باید در وسع خود در رساندن مفاهیم والای این واقعه مهم و اثرگذار در زندگی بشری، کوتاهی نکنند. مسئولان جامعه هم باید با عملکرد دینی خود الگوی تأسی به سیره حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام در حق‌گویی و برپایی عدالت باشند.
منبع:تسنیم