آيه ۳۳ سوره يس مي فرمايد: "و آية لهم الارض الميتة فاحييناها و أخرجنا منها حبا فمنه يأكلون؛ و نشانه و آيت است براي آنان زميني كه مرده است و ما آن را زنده مي كنيم و حيات مي دهيم و از آن جبوبات را بيرون مي آوريم و ازآن تغذيه مي كنند". در اين آيه زمين را مرده محسوب مي كند و به صورت دانه ها و حبوبات درآوردن آن را احيا مي نامد. به عبارت ديگر در اين آيه زمين را مرده مي نامد و به صورت نباتات درآمدن آن را، زنده شدن و حيات پيدا كردن و زنده بودن مي نامد و معلوم مي شود كه خاك نسبت به نبات، مرده محسوب است، زيرا كه خاك در مرتبه خاكي، از حيات پايين تري برخوردار است كه نسبت به حيات نباتي"ممات" مي باشد و خاك در مقايسه به نبات"ميت"به حساب مي آيد و فاقد آن مرتبه از حيات است كه نبات واحد آن است.

آيه ۳۹ سوره فصلت مي فرمايد:و من آياته انّك تري الارض خاشعة فاذا انزلنا عليها الماء اهتزّت و ربت انّ الذي‌ أحياها لمحيي الموتي انّه علي كل شیئي قدير؛ و از آيات پروردگار است اينكه مي بيني زمين آماده و مستعد قبول ربوبيت و تدبير ربوبي ما است ووقتي آب را بر آن فرود مي آوريم به حركت مي آيد و رشد پيدا مي كند و پروردگاري كه زمين را احيا مي كند و به آن حيات مي بخشد،احيا كننده انسانهاي مرده نيز هست و او به همه چيز قدرت دارد.

در اين آيه نيز زمين را قبل از اينكه به صورت نباتات بيايد مرده مي داند و وقتي به صورت نباتات آمد، زنده مي نامد. اگر چه زمين براي خود حياتي دارد، اما در مقايسه به نباتات از مرده ها محسوب است.

آيه ۲۸ سوره بقره مي فرمايد: كيف تكفرون بالله و كنتم امواتا فأحياكم ثم يميتكم ثم يحييكم ثم اليه ترجعون؛ چگونه به خداي متعال كفر مي ورزيد در حالي كه مرده هايي بوديد و خداي متعال شما را زنده كرد و حيات داد و سپس شما را مي ميراند و بعد ازآن به شما حيات ديگري مي دهد و پس ازآن شما به سوي او برگشت داده مي شويد.

در اين آيه به خلقت انسان اشاره مي فرمايد و اصل اولي انسانها را كه عبارت است از خاك و آب و غيره،"اموات" ناميده و به صورت انسان درآوردن آنها را "احيا" و زنده كردن مي نامد. يعني، آب و خاك را با اينكه از مرتبه نازله حيات برخوردارند، در مقايسه اه انسان و مرتبه انساني "اموات" و مرده ها مي داند. با اينكه در اين آيه همه انسانها را زنده و داراي حيات مي نامد، با اين همه به لحاظ مراتب حيات و درجات و اطوار متنوع و مختلف آن، برخي از انسانها را "ميت" و مرده مي نامد. از مجموع اينها اين حقيقت بر مي آيد كه حيات داراي مراتب است.

مراتب حيات انساني

آيه ۲۲ سوره انعام مي فرمايد: و آيا كسي كه مرده بود و به او حيات داديم و براي او نوري قرار داديم كه با آن و به كمك آن در بين مردم مشي مي كند مانند كسي است كه در ظلمت ها است و راه به جايي نمي برد؟ اين چنين است راه و روش كفار، راه و روشي كه در نظر آنها خوب جلوه كرده است.

در اين آيه انسان را قبل از اينكه با حيات الهي زنده گردد"ميت" و مرده مي نامد و بعد ازآن "زنده" و داراي حيات مي داند. آيه شريفه با كمال وضوح به اين حقيقت دلالت مي كند كه انسان اگر با حيات الهي حيات پيدا نكرده "ميت" است و مرده محسوب است. يعني انسان با اينكه از حيات نازله برخوردار است، با اين همه مرده است و در مقايسه به حيات بالاتر انساني كه همان حيات الهي است از مرده ها محسوب مي گردد.

نه تنها هر موجودي از مرتبه معيني و از رتبه خاصي از حيات برخوردار است و نه تنها به تعدد موجودات،مراتب حيات هم متعدد و مختلف است، بلكه براي بعضي از موجودات مانند انسان، مراتبي از حيات هست كه بعضي از اين مراتب، نسبت به بعضي ديگر"ممات" مي باشد.

آيه ۲۴ سوره انفال مي فرمايد: دعوت خدا را اجابت كنيد و دعوت رسول اكرم را اجابت كنيد آن زمان كه شما را دعوت مي كند به سوي آنچه شما را زنده مي گرداند و به شما حيات مي دهد.

در آيه ۹۷ سوره نحل مي فرمايد: هر كسي از مرد و زن عمل صالح انجام دهد و ايمان داشته باشد، همانا او را زنده مي گردانيم و به او حيات پاكي مي بخشيم و اجر اعمال آنان را به نيكوترين صورت به آنها مي دهيم.

از اين دو آيه نيز مراتب حيات انسان استفاده مي گردد و اينكه انسان داراي مراتبي از حيات بوده و طبعا در مرتبه نازله حيات در مقايسه به حيات بالاتر انساني"مرده "محسوب مي شود و به عبارتي، انسان در مرتبه نازله حيات خود فاقد حيات بالاتر، و فاقد آثار حيات بالاتر مي باشد، حيات بالاتري كه با اجابت دعوت حق و دعوت رسول اكرم(ص) و با ايمان و عمل صالح به دست مي آيد.

منبع:جام نیوز

211002