۱- از حضرت امام حسن(ع) پرسیده شد که بردباری یعنی چه؟ فرمودند: بردباری عبارت از فرو بردن خشم و اختیار خود داشتن است.(1)

 

۲- از حضرت پرسیده شده بزرگواری چیست؟ فرمودند: احسان به قبیله و تبار و تحمل خسارت و جرم آنها.(2)

 

۳-از امام(ع) پرسیده شد که جوانمردی یعنی چه؟ فرمودند:جوانمردی عبارت است از حراست دین، و عزت نفس، و بانرمش برخورد نمودن و بررسی عملکرد خویش، و پرداخت حقوق و دوستی نمودن با مردم.(3)

 

۴- از امام حسن(ع) معنای کرامت و بزرگ منشی را پرسیدند؟فرمودند: بخشش پیش از خواهش و اطعام در هنگام قحطی.

 

۵- امام(ع)فرمودند: «ای بندگان خدا» بدانید که خداوند شما را بیهوده نیافریده است، و بحال خود رها ننموده، مدت عمرتان را نوشته، و روزی شما را بینتان قسمت کرده تا هر خردمندی قدر و ارزش خود را بداند و بفهمد جز آنچه مقدر شده هرگز به او نمی رسد.(4)

 

۶- امام مجتبی علیه السلام فرموده است: به تحقیق خداوند روزی شما را بر عهده گرفته است، و شما را برای بندگی فراغت بخشیده و به شکرگزاری تشویق نموده است و نماز را بر شما واجب فرموده و به پرهیزکاری توصیه فرموده است.(5)

 

امام حسن(ع) فرمود: چنان برای دنیایت تلاش کن که گویا همیشه زنده ای، و چنان برای آخرتت تلاش کن که گوئی فردامرگت فرا می رسد

 

۷- امام مجتبی(ع) فرموده است: پرهیزکاری در بازگشت «به سوی خدا» و سررشته هر حکمت، و شرافت هر کار است، وهر کس از پرهیزکاران به کامیابی رسید به وسیله تقوا بوده است. (6)

 

۸- امام مجتبی(ع) فرمود: هیچ قومی مشورت نکرد مگر اینکه به ترقی و تکامل راه یافت. (7)

۹- امام حسن(ع): در تفسیر آیه شریفه «وقفوهم انهم مسئولون » فرموده اند: به تحقیق «روز قیامت » هیچ بنده ای قدم از قدم بر نمی دارد مگر اینکه نسبت به چهار چیز مورد بازجوئی و پرسش قرار می گیرد:

 

۱- از جوانی اش که در چه راهی مصرف نموده.

 

۲- و از عمرش که در چه کاری آنرا بکار گرفته.

 

۳- و از ثروتش که چگونه جمع و در چه راهی مصرف نموده.

 

۴- و از دوستی ما اهلبیت و خاندان پیامبر(ص).(8)

 

۱۰- جدم رسول خدا(ص) فرمودند: اگر از بنی امیه «در روی زمین احدی نماند جز پیرزن فرتوت و ناتوانی، همان دین خدا را به مسیر نادرستی خواهد کشاند.(9)

 

۱۱- امام حسن(ع) فرمود: چنان برای دنیایت تلاش کن که گویا همیشه زنده ای، و چنان برای آخرتت تلاش کن که گوئی فردامرگت فرا می رسد.(10)

 

۱۲- راوی می گوید: امام حسن(ع) زمانی که نماز را برپا می داشتندزیباترین لباس را می پوشیدند، به حضرت عرض شد، ای پسر رسول خدا چرا به هنگام نماز اینگونه لباس می پوشی؟حضرت فرمودند: به تحقیق خدا زیبا است و زیبائی را دوست می دارد. پس خود را برای پروردگارم می آرایم، چنانچه می فرماید: «به هنگام نماز و حضور در مساجد لباس زیبای خود را بپوشید» پس دوست دارم که بهترین لباسم را بپوشم.(11)

 

 ۱۳- امام حسن(ع) فرمود: زیرکترین زیرکها فرد با تقوا است احمق ترین احمقها شخص فاجر و فاسق است.(12)

 

۱۴- امام فرمودند: جایگاههای دانش و چراغهای درخشان هدایت باشید زیرا روشنی روز بعضی از بعضی دیگرش بیشتر است.(13)

 

۱۵- امام حسن(ع) فرموده است: از میان شیعیان ما علمائی بپامی خیزند که ایستادگی افراد ضعیف از دوستان ما و آنها که ولایت ما را پذیرا شده اند به واسطه آنها است و از تاجی که برسر دارند نور می درخشد.(14)

 

۱۶- امام حسن(ع) زمانی که وضویش پایان می پذیرفت رنگ مبارکش تغییر می نمود. در این باره از حضرت پرسیده شده «چرا رنگ شما تغییر می نماید؟» فرمودند: کسی که می خواهد وارد بارگاه «خداوند متعال » گردد سزاوار است رنگش تغییر نماید.

 

۱۷- مردی از حضرت موعظه خواست، حضرت فرمودند: آماده سفر آخرت شو و زاد و توشه آنرا پیش از رسیدن مرگ فراهم نما.(15)

 

۱۸- امام حسن(ع) فرمود: هان ای مردم، به تحقیق کسی که برای خدا پند دهد و سخن خدا را راهنمای خود قرار دهد به راهی پایدار رهنمون شود و خداوند او را به رشد موفق سازد.(16)

 

۱۹- امام حسن(ع) فرمود: بین حق و باطل به اندازه چهار انگشت فاصله است، آنچه با چشم ببینی حق است و چه بسا که باطل زیادی را با گوش بشنوی.(17)

 

۲۰- از حضرت امام حسن مجتبی(ع) پرسیده شد زهد چیست؟فرمودند: میل به پرهیزگاری و بی میلی نسبت به دنیا. باز پرسیده شد که حلم چیست؟ فرمودند: خشم را فرو بردن و مالک خود شدن. باز پرسیده شد که سداد چیست؟ فرمودند: بدی را به وسیله خوبی برطرف نمودن.(18)

 

۲۱- امام حسن(ع) به یکی از فرزندانشان فرمودند: ای پسرم با احدی برادری مکن تا آنکه بدانی کجاها می رود و از کجاها می آید، و چون از حالش خوب آگاه شدی و رفتارش را پسندیدی با او برادری کن. به شرط اینکه رفتارت براساس چشم پوشی از لغزش و همراهی در سختی باشد. (19)

 

۲۲- امام حسن(ع) فرمودند: همانا بیناترین چشم ها آن است که در طریق خیر نفوذ کند، و شنواترین گوش ها آنست که پذیرنده تر باشد و سالم ترین دلها آن است که از شبهه پاک باشد.(20)

 

۲۳- امام حسن(ع) فرمودند: خردمند کسی است که وقتی از او پند خواستند خیانت نکند. (21)

 

امام حسن(ع) فرمود:

 

دانشت را به مردم بیاموز، و خود نیز دانش دیگران را فراگیر

 

۲۴- امام حسن(ع) فرمودند: هر گاه یکی از شما برادر خود را ملاقات کند، باید که جایگاه نور از پیشانی او را ببوسد.(22)

 

۲۵- امام حسن(ع) فرمود: نابودی مردم در سه چیز است:

 

۱- بزرگ نمائی ۲- افزون خواهی بسیار ۳- حسد و رشک بردن.

 

بزرگ نمائی که به وسیله آن دین نابود می گردد و به واسطه آن شیطان ملعون رانده درگاه خدا شد و حرص که به خاطر آن آدم از بهشت خارج شد، و رشک که سررشته همه بدی است و به واسطه آن قابیل هابیل را کشت.(23)

۲۶- امام حسن(ع) فرمود: شما را به پرهیزگاری و ترس از خدا و ادامه تفکر و اندیشه سفارش می کنم زیرا تفکر و اندیشه سرچشمه همه خوبیها است.(24)

 

۲۷- امام حسن(ع) فرمود: شستن دستها پیش از غذا فقر رامی زداید و بعد از آن اندوه را برطرف می سازد.(25)

۲۸- امام حسن مجتبی(ع) فرمود: چنان با مردم رفتار نما که دوست داری باتورفتارکنند.(26)

 

۲۹- کسی که عقل ندارد ادب ندارد، و کسی که همت ندارد جوانمردی ندارد و کسی که حیا ندارد دین ندارد.(27)

 

۳۰- امام حسن(ع) فرمود: دانشت را به مردم بیاموز، و خود نیز دانش دیگران را فراگیر.(28)

 

۳۱- امام حسن مجتبی(ع) فرمود: هیچ بی نیازی برتر از عقل نیست و هیچ نیازمندی هم مثل نادانی نیست و هیچ وحشتی بدتر از خودپسندی نیست، و هیچ عیشی لذت بخشترازاخلاق نیکونیست.(29)

 

۳۲- امام حسن(ع) فرمود: علم را با نوشتن مهار کنید.

 

۳۳- امام حسن(ع) فرمود:هر کس قبل از سلام سخن گفت جوابش ندهید.(30)

 

۳۴- دانش را فراگیرید و اگر توان حفظش را ندارید بنویسید و درخانه هایتان نگهداری نمائید.(31)

 

۳۵- امام حسن(ع) فرمود: آغاز نمودن به بذل و بخشش پیش از درخواست و تقاضا، از بزرگترین شرافت و بزرگی است.(32)

 

۳۶- امام حسن(ع) فرمود: کسی که خدا را بندگی نماید، خداوند هم همه چیز را فرمانبردار او گرداند.(33)

 

۳۷- امام حسن(ع) فرمود: کسی که در دلش جز خوشنودی خداخطورنکند، چون دعاکندمن ضامنم که دعایش مستجاب گردد.(34)

 

۳۸- از حضرت امام مجتبی(ع) پرسیده شد نیرومندی چیست؟فرمودند: دفاع از پناهنده، و پایداری در نبرد، و ایستادگی هنگام سختی.(35)

 

۳۹- از حضرت پرسیده شد فقر چیست؟ فرمودند: آزمندی به هر چیزی.(36)