عقیق: از جمله کارهایی که امیرالمؤمنین(ع) در دوران عمر شریف و پربرکت خویش بدان اهتمام می ورزید بخصوص پس از ضربت خوردن و در یکی دو روز پایانی عمر بدان عنایت خاصی داشت، وصیت بود که در فرصتهای گوناگون و مناسبت های مختلف به یاران و فرزندان خود اندرزهای دینی و اخلاقی و اجتماعی سودمندی را درقالب وصیت، شفاهاً یا کتباً به آنها گوشزد می فرمود. مورخان، پس از ضربت خوردن چند وصیت نقل کرده اند، یکی وصیت معروف است که در نهج البلاغه آمده، این وصیت بلافاصله پس از ضربت خوردن امیرالمؤمنین(ع) به دو فرزندش حسن و حسین(ع) فرموده است. زیرا ناقل وصیت قبل از شروع وصیت می نویسد: لما ضربه ابن ملجم لعنه الله.

البته وصیت دیگری در دقائق آخر عمر حضرت صورت گرفته است.

سلیم بن قیس می گوید: هنگام وصیت امیرالمؤمنین(ع) به فرزندش امام حسن(ع) حاضر بودم. حسين عليه‏السلام و محمد و تمامي فرزندان و بزرگان اهل بيت عليهم‏السلام و شيعيانش نيز حضور داشتند. حضرت كتاب و شمشيرش را به امام حسن عليه‏السلام داد و فرمود: فرزندم، پيامبر صلي‏الله‏عليه‏و‏آله به من دستور داده تو را جانشين خود كنم و كتاب و شمشيرم را به تو بسپارم...؛ و همچنين پيامبر به من دستور داد سفارش كنم اين وديعه‏ها را هنگام مرگت به برادرت حسين بدهي؛ سپس به فرزندش حسين عليه‏السلام فرمود: پیامبر به تو نیز دستور داده آن را به فرزندت علی تحویل دهی و آنگاه به علی بن الحسین (ع) فرمود پیامبر (ص) دستور داده آن را به فرزندت محمد بدهی. سلام پیامبر و من را به او برسان.

سپس رو به فرزندش امام حسن(ع) کرد و فرمود: پسرم، تو صاحب اختیار امور و ولی خونم هستی، اگر بخشیدی حق داری و اگر کشتی یک ضربه به جای همان ضربه بزن و خطا و تجاوز نکن!

از وصیت های حضرت امیرالمؤمنین(ع)به امام حسن(ع) و امام حسین(ع) است هنگامی که ابن ملجم ملعون ضربت زد، و فرق مبارکش شکافته شد :

_ توصیه و سفارش می کنم شما دو فرزندم حسن و حسین را به تقوا و ترس از خدا.

_ جستجو و طلب مکنید دنیا را و دل به او مبندید اگر چه دنیا و حطام آن از هر جهت برای شما آماده شده و شما را طلب نماید.

_ و تأسف مخورید _ اندوهناک نشوید بر چیزی که از دست شما رفته.

_سخن به حق بگوئید و همواره به راستی و درستی بگروید.

_ ای فرزندان من در اعماق خود همیشه اجر اخروی را در نظر داشته باشید،برای پاداش آخرت کار کنید، چون در مقابل کار مزد می دهند.

_ دشمن ظالم و یار و مددکار مظلوم باشید.

_ به شما و کلیه فرزندان و اهل بیتم،و هر کس که نامه و گفتار من به او برسد،سفارش می کنم، به تقوا و ترس از خدا.

_ امیرالمؤمنین حضرت علی(ع) می فرماید: ای فرزندان من ای مسلمین جهان در زندگی دنیا و آخرت منظم باشید.

_ سفارش می کنم شما را به اصلاح اختلافات و مشاجراتی که در بین شما رخ می دهد، زیرا من از جد شما پیغمبر اکرم(ص) شنیدم که اصلاح ذات البین بهتر است از تمام نماز و روزه.

_ شما را به خدا _ شما را به خدا،از خدا بترسید، حقوق یتیمان را فراموش نکنید: و خدا را درباره آنان حاضر و ناظر بدانید،برای معاش آنها نوبت قرار ندهید،« فلا تغبوا افواهم» مبادا دهنهای آنها به انتظار لقمه نانی باز بماند، حقوق آنان را اعم از تربت و سرپرستی مادی و معنوی رعایت نمائید،تا از هر گونه ضایعه و فسادی مصون بمانند.

_ شما را به خدا، شما را به خدا، از خدا بترسید، احترام قرآن را در نظر داشته باشیدو مواظب باشید که دیگران درعمل به آن بر شما سبقت نگیرید.

_ شما را به خدا_ شما را به خدا از خدا بترسید. عظمت پروردگار را فراموش نکنید، احترام خانه خدا را نگهدارید، غفلت نکنید و تا زنده هستید آن را خالی نگذارید،که اگر غفلت کنید، از نظرها افتاد خوار و ذلیل می شوید.

_ شما را به خدا، شما را به خدا، خدا را مدنظر داشته باشید ، در راه حق،به وسیله مال و جان و زبان جهاد کنید.

_ بر شما باد به پیوستگی،گرویدن،بذل و بخشش کردن در حق یکدیگر و از پشت کردن بهم و پراکندگی بپرهیزید. ( مع الاسف امروز مسلمین جهان دچار تفرقه و تشتت و جدائی عجیبی شده مشغول کوبیدن یکدیگرند، از دشمن خونخوار به کلی غافل ماندند و نخواستند به ندای با عظمت قرآن مجید گوش فرا دهند« و اعتصموا بحبل الله جمیعاً و لا تفرقوا» (1)

_ امر به معروف و نهی از منکر را ترک مکنید که اگر این دو امر خطیر را ترک کردید اشرار شما برشما مسلط خواهند شد،در چنین حالی دست به دعا برداشته خدا را می خوانید و لکن دعای شما مستجاب نخواهد شد.

خطاب به عشیره آن حضرت( فرزندان عبدالمطلب)

_ ای فرزندان عبدالمطلب نبینم شما را درحالی که در خونهای مسلمانان سخت فرورفته اید و می گوئید: امیرالمؤمنین کشته شد، زمامدار دین و دنیای مردم هلاک گردید و به این بهانه اسباب زحمت و ناراحتی برای این و آن فراهم نمائید.

کشته شدن مرا سبب خونریزی قرار ندهید،و بدانید به عوض من فقط باید قاتل قصاص بشود. توجه کنید هرگاه در اثر ضربت او از دنیا رفتم، فقط با یک ضربه او را بکشید.

_ قاتل مثله نشود یعنی در هیچ حالی چه قبل از کشته شدن و چه بعد از کشته شدن هیچیک از اعضاء او بریده نشود، زیرا من از پیغمبر خدا شنیدم که می فرمودک اجتناب و دوری کنید از مثله کردن ولو نسبت به سگ گزنده و هار باشد.

پی نوشت :

1_(سوره آل عمران،آیه 103)

211008