عقیق:سوره «قل هو الله احد» دارای نامهای متعددی است[1] که یکی از نامهای آن «اخلاص» است و در روایاتی نیز به این نام ذکر شده است.[2] مفسّران برای نامگذاری این سوره به «اخلاص» جهاتی ذکر شده است: 1. به جهت آن است که غیر توحید چیز دیگرى در آن نیست،[3] و در صفات خدا خالص است.[4] 2. هر کس به اعتقاد آن پیدا کند و به معارفی که در آن است اقرار کند، مؤمنى با اخلاص خواهد شد.[5] 3. سبب خلاصی و رهایی اهل توحید از آتش جهنّم میشود.[6]
4. هرکسی اسماء و اوصاف در این سوره را دریابد و به حقایق و معانى آنها
ایمان آرد، از هر نوع شرک، نفاق و گمراهى خلاص و در نیت و عمل مخلص میشود.[7]
[2].
ابن حیون، نعمان بن محمد مغربی، دعائم الإسلام و ذکر الحلال و الحرام و
القضایا و الأحکام، محقق و مصحح: فیضی، آصف، ج 1، ص 147، مؤسسة آل
البیت(ع)، قم، چاپ دوم، 1385ق؛ شیخ صدوق، عیون أخبار الرضا(ع)، محقق و
مصحح: لاجوردی، مهدی، ج 2، ص 270، نشر جهان، تهران، چاپ اول، 1378ق؛ شیخ
طوسی، مصباح المتهجّد و سلاح المتعبّد، ج 1، ص 315، مؤسسة فقه الشیعة،
بیروت، چاپ اول، 1411ق.
[3].
اندلسی، ابو حیان محمد بن یوسف، البحر المحیط فی التفسیر، تحقیق: محمد
جمیل، صدقی، ج 3، ص 22، دار الفکر، بیروت، 1420ق؛ قرطبی، محمد بن احمد،
الجامع لأحکام القرآن، ج 4، ص 10، انتشارات ناصر خسرو، تهران، چاپ اول،
1364ش؛ گنابادی، سلطان محمد، تفسیر بیان السعادة فی مقامات العبادة، ج 4، ص
281، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، بیروت، چاپ دوم، 1408ق.
[4].
ابن اثیر جزرى، مبارک بن محمد، النهایة فی غریب الحدیث و الأثر، محقق و
مصحح: طناحى، محمود محمد، زاوى، طاهر احمد، ج 2، ص 61، مؤسسه مطبوعاتى
اسماعیلیان، قم، چاپ چهارم، 1367ش.
[5]. حائری تهرانی، میر سید علی، مقتنیات الدرر و ملتقطات الثمر، ج 12، ص 256، دار الکتب الاسلامیة، تهران، 1377ش.
[6].
زحیلی، وهبة بن مصطفی، التفسیر المنیر فی العقیدة و الشریعة و المنهج، ج
30، ص 461، دار الفکر المعاصر، بیروت، دمشق، چاپ دوم، 1418ق؛ نیشابوری،
نظام الدین حسن بن محمد، تفسیر غرائب القرآن و رغائب الفرقان، تحقیق:
عمیرات، شیخ زکریا، ج 6، ص 594، دار الکتب العلمیة، بیروت، چاپ اول، 1416ق.
[7]. طالقانی، سید محمود، پرتوی از قرآن، ج 4، ص 304، شرکت سهامی انتشار، تهران، چاپ چهارم، 1362ش.