عقیق:پورتال جامع مهدویت در بخش مخزن پرسش و پاسخ خود به برخی از سؤالات پیرامون «ویژگی های یاران امام موعود» پاسخ داده است که سؤالات و جواب ها در شماره های مختلف تقدیم نگاه شما مهدی یاوران خواهد شد.
* زنانی که به یاری امام مهدی علیه السلام می‌آیند، چه تعداد هستند و چه نقشی ایفا می‌کنند؟
برای پاسخ به این سؤال توجه چند نکته لازم است:
الف. در دیدگاه اسلام، حضور زن در امور اجتماعی یک مسأله پذیرفته شده است و می‌توان برای آن مؤیداتی نیز آورد:
1. حضور حضرت زهرا و زینب کبرا سلام‌الله‌علیهما در امور اجتماعی و سیاسی؛
2. حضور زنان در میان سپاهیان پیامبر که وظایفی همچون: رساندن آب و غذا به رزمندگان، پرستاری مجروحان، تهیه دارو، رساندن مهمات، انتقال شهدا و... داشتند. چنین سیره‌ای در روش جنگی امام علی علیه‌السلام نیز دیده می‌شود؛ مثل داستان حضور زنی به نام «سوده حمدانی» در جنگ صفین که رزمندگان را علیه معاویه تشویق می‌کرد.
در نتیجه در سیره پیامبر صلی الله علیه و آله و امیرالمؤمنین علیه السلام، حضور زن در میان یاران آنان، امری مسلَّم است.
ب. با توجه به اینکه سیره امام زمان علیه‌السلام ادامه سیره نبوی و علوی است، قطعاً در دولت آرمانی امام موعود نیز زنان دارای چنین جایگاهی خواهند بود.
امام صادق علیه‌السلام فرمود:
زنان همان کارهایی را که در زمان پیامبر انجام می‌دادند، در زمان قائم نیز انجام خواهند داد.[۱]
در رابطه با تعداد زنان در سپاهیان و اصحاب حضرت روایات را می‌توان به چند دسته تقسیم کرد:
1. در برخی از روایات، فقط به حضور زنان تأکید شده و صحبتی از تعداد آنان نشده است؛
2. برخی از روایات به سیزده زن اشاره دارد که هنگام ظهور حضرت مهدی علیه‌السلام با حضرت خواهند بود[2] (البته این روایت تعداد زنان رجعت کننده در زمان ظهور حضرت را بیان می‌کند)؛
3. برخی از روایات تعداد زنان در جمع یاوران اصلی حضرت را پنجاه نفر بیان کرده‌اند؛ مانند روایت نقل شده از امام باقر علیه‌السلام که در آن تعبیر «فیهم خمسون امرئة» آمده است؛(3)
4. دسته دیگری از روایات، تعداد یاران زن را تا چند هزار نفر برشمرده‌اند.[4] البته این زنان غیر از یاوران اصلی حضرت هستند.
نتیجه
می‌توان گفت که با توجه به سیره نبوی و علوی، حضور زن در حکومت حضرت ولی‌عصر و در میان یاران آن حضرت، امری مسلم است، اما اینکه چه تعداد از آنان زن هستند و یا اینکه در جمع 313 نفر یار اصلی، چند نفر زن هستند، نمی‌توان عدد مشخصی را بیان داشت؛ زیرا بعضی از روایاتی که تعداد تعیین کرده‌اند (مثل روایت پنجاه نفر) از حیث سند ضعیف به شمار می‌آیند.
در آخر توجه به این نکته بایسته است که یاری‌رساندن زنان به حضرت ـ بر خلاف آنچه متصور است ـ به جبهه جنگ منحصر نیست، بلکه عرصه‌های مختلفی، همچون حوزه فرهنگ و سیاست، امور اجتماعی و تربیتی را نیز در برمی‌گیرد. حوزه‌هایی که در آنها میدان یاری برای زنان با حفظ کرامت زن، باز است و قطعاً زنان در حکومت حضرت می‌توانند در این عرصه‌ها نقش داشته باشند.
معرفی منابع برای مطاله بیشتر
• سیمای آفتاب، حبییب‌الله طاهری
• چشم‌اندازی به حکومت مهدی، نجم‌الدین طبسی
پی‌نوشت‌ها:
1. دلائل الامامه، طبری، ص 259؛ اثبات‌الهداة، شیخ حر عاملی، ج3، ص75.
2. همان
3. بحارالانوار، علامه مجلسی، ج52، ص223.
4. کتاب فتن،ابن‌حماد، ص151