وی ادامه داد: مرحوم کلینی را از زوایای مختلف اگرچه می توان مورد تحلیل و بررسی قرار داد، ولی تحلیل ساختارهای کتابهای او و نیز نظام واژگانی و ادبیاتی او راه هایی جدید فراروی ما می گشایند تا به نظام فکری و اعتقادی و اندیشه او و ابداعات و ابتکارات او دست پیدا کنیم و از این اندیشه ها برای امروزمان بهره بگیریم.

آیت الله مبلغی با اشاره به اینکه ما در زمینه کلینی شناسی کار جدی و مهمی به عمل نیاورده ایم گفت: همانطور که یکی از راههای کشف ابعاد علمی و عمق انسجام ذهنی و فکری  یک شخصیت، تحلیل و تجزیه ساختار سازی او در علم است، هندسه ای را که مرحوم کلینی در کتاب اصول خود برای تدوین و تنظیم مباحث به کار گرفته است هندسه‌ ای، نه کم نظیر، بلکه بی‌نظیر است.

وی اضافه کرد: این هندسه حاکی از یک نگاه ژرف به روابط منطقی حاکم بر آموزه‌های دینی است. 

استاد حوزه و دانشگاه افزود: این کتاب با عقل و جهل شروع می شود. از نگاه قرآن و روایات، جهل و عقل پایه ای ترین مبحث برای نسان در هنگام مواجهه با آموزه‌های دینی است.

عضو مجلس خبرگان رهبری اضافه کرد: موضوع بعدی نقطه عزیمت و شروع است. انسان در برابر آموزه‌های دینی یا واجد عقل و برخوردار از تعقل است یا در وضعیت جهل  و حالت تعطیل عقل به سر می‌برد. نمی‌توان هیچ شرایط اولیه ای را برای گره خوردن انسان به دین و یا فهم او نسبت به آموزه ها و بیانات دینی به غیر عقل ارائه کرد. کتاب خود از عقل و جهل شروع می کند دقیقا برپایه منطق دین است.

آیت الله مبلغی تاکید کرد:  البته این شروع با عقل، پیامی را هم برای اصحاب دین، عالمان دین و راهبرد پردازان نسبت به دین دارد که از آموزه های دیگر شروع نکنند اگر میخواهیم به دنبال ایجاد و استقرار بخشیدن به زیرساختهای تحول آفرین در جامعه باشیم، نقطه عزیمت را عقل و هر آنچه که به فعال شدن عقل می‌انجامد قرار بدهیم.

وی در این رابطه افزود: افلا تعقلون های قرآن فقط خطاب به انسان هایی نیست که بخشی از دین را پیموده اند، بلکه عمدتا خطاب به انسان هایی است که هنوز دین را انتخاب نکرده اند و یا در نقطه های شروع هستند. حقیقتا نگاه ژرفی  که مرحوم کلینی به دین داشته است او را واداشته که درب ورود به باغ بزرگ آموزه‌های دینی را مبحث عقل و جهل قرار دهد.

آیت الله مبلغی درباره ادبیات علمی اصول کافی گفت: نظام واژگانی و ادبیاتی یک شخصیت در طرح مباحث علمی، راهی مهم برای فهم سهم میزان ابداع و عمق اندیشه اوست؛ چون به هر حال انسان اندیشمند به دنبال واژه میگردد تا از رهگذر این واژه ها اندیشه خود را ارائه، و مفاهیم خود را بر دوش این واژه ها بنهد. 

به گفته استاد حوزه و دانشگاه ادبیات وی عرض عریضی دارد.آنچه جالب می‌نماید این که اصل در نگاه مرحوم کلینی معنایی گسترده دارد اصل در منطق او که از دین گرفته است به هر آموزه‌ یا حالتی که نقش پایه ای و مبنایی در حرکت تکاملی انسان بر عهده دارد گفته می شود، وی اصل را پایه می گیرد بر این اساس  و در این چارچوب عقل لایه ای ترین زیرساخت حرکت انسان است، حتی اصول دین، اعتقاد به آنها بر پایه تعقل، عینیت می پذیرد  اخلاقیات انسان نیز جزو زیرساخت‌های یک حرکت اجتماعی است. از اینجا به دست می آید که اخلاق نزد کلینی از اصول و پایه هاست.

آیت الله مبِغلی اضافه کرد: موضوع دیگر در بخش ادبیات این کتاب بیان شده تفکیک بین عقل و رای است.  کلینی رای را در ذیل علم قرار می دهد و نه عقل. رای وعقل یکی نیست ولی عقل در صورت میدان پیدا کردن به رای می انجامد

دامنه وسیع مفهوم ایمان 

عضو مجلس خبرگان رهبری اضافه کرد: مرحوم کلینی کتابی به نام ایمان و کفر دارد برخلاف نگاه بسیاری که ایمان را منعزل از  رفتارها و سلوک  و عمل بیرونی  تلقی می کنند و حضور آن را صرفاً در  قلب و نفس  جستجو می نمایند، مرحوم کلینی با بهره گیری از آموزه های عمیق دینی ایمان را صرفا به حالات درونی مرتبط نمی کند بلکه ظهور و بروز و حضور آن را در زوایای اجتماعی و نمادها و  نمودهای اجتماعی و ابعاد اخلاقی و فرهنگی نیز پی می‌گیرد.

آیت الله مبلغی درباره شخصیت شیخ حسین انصاریان گفت:  استاد حسین انصاریان  با چندین نسل در ارتباط بوده و جالب این است که در همه این فراز و فرود های نسلی نگاه جامعه و نسل ها نسبت به ایشان مثبت و ارتباط نسلی برقرار بوده است اصولا به ندرت رخ می دهد یک فرد بتواند به بیش از یک یا دو نسل ارتباط داشته باشد و این به حلاوت سخن و خلوص و ساده زیستی وی ارتباط دارد.

منبع:تسنیم