عقیق: امام صادق (ع) میفرماید : چون آیۀ « ومَن یَتَّقِ اللهَ یَجعَل لَهُ مَخرَجاً * و یَرزُقهُ مِن حَیثُ لا یَحتَسِبُ » فرود آمد ، گروهی از اصحاب رسول خدا (ص) با برداشتی نادرست از آیه ، از کار دست کشیده ، به عبادت و دعا پرداختند . چون این خبر به پیامبر(ص) رسید آن حضرت فرمود : من دشمن دارم کسی را که دهانش را به دعا بگشاید و بگوید : روزیم ده ؛ ولی کار و کسب را رها کند .

آنچه در ادامه می خوانید از کتاب "مفاتیح الحیات" آیت الله جوتدی آملی انتخاب شده است

اهمیت تلاش و کسب

رسول خدا (ص) فرمود : گروهی از امت من دعایشان پذیرفته نمی شود ؛ از جمله مردمی که در خانه اش بنشیند و بگوید : پروردگارا ! روزیم ده و در پی کسب روزی نرود .

امام صادق (ع) می فرماید : خدا دشمن دارد مردی را که دهانش را به دعا گشوده بگوید : خدایا ! روزیم ده ؛ ولی کسب را ترک کند .

امام صادق (ع) دربارۀ کار و شغل عمربن مسلم پرسید . گفتند : تجارت را رها کرده و به عبادت و دعا روی آورده است . آن حضرت فرمود : وای بر او ! مگر نمی داند دعای بیکار پذیرفته نمی شود ... .

راوی گوید : نزد امام صادق (ع) بودم و امام دربارۀ مردی پرسید . عرض شد : نیازمند شده است . پرسید : امروز چه می کند ؟ عرض شد : در خانه ، خدا را عبادت می کند . پرسید : هزینۀ زندگی اش از کجا تامین می شود ؟ عرض شد : از ناحیۀ برخی از برادران . فرمود : به خدا سوگند ! کسی که هزینۀ زندگی او را می دهد از او عابدتر است .

رسول خدا (ص) می فرماید : کسی که برای تامین هزینۀ زندگی پدر و مادر و بی نیازی آنان از مردم و برای تامین معاش خود و بی نیازی از مردم بکوشد کارش در راه خداست و کسی که برای مال اندوزی بکوشد کارش در راه شیطان است .

امام رضا (ع) می فرماید : کسی که از فضل خدا برای تامین معاش خانواده اش بجوید ، پاداش او از مجاهد در راه خدای بزرگ بیشتر است .

پیامبر (ص) می فرماید : هرگاه بنده ای برای تامین نیاز خانواده بیرون رود ، خدا برای هر گام او یک درجه می نویسد ؛ هم چنین می فرماید : هرکس در یکی از شهرها در سختی و آسانی برای تامین هزینۀ خانواده اش بکوشد روز قیامت با پیامبران محشور می شود ؛ نیز می فرماید : هر که از دسترنج خویش بخورد ، روز قیامت در شمار پیامبران باشد و پاداش آنان را دریافت کند .

همان حضرت فرمود : در سفر معراج وارد بهشت شدم و در آنجا قصری از یاقوت سرخ دیدم که درونش بر اثر نورانیتش از بیرونش پیدا بود . از جبرئیل پرسیدم : این قصر از آن کیست ؟ گفت ... و برای کسی که اطعام کند .

امیرمؤمنان (ع) پرسید : آیا در میان امت تو کسی توان آن را دارد ؟ فرمود : ... آیا میدانی اطعام کردن چیست ؟ عرض کردم : خدا و رسولش بهتر می دانند . فرمود : کسی که برای معاش خانواده اش بکوشد تا آبروی آنان را در برابر مردم نگه دارد .

امام صادق (ع) می فرماید : اگر دانستی یا به تو گفتند که روزیت فراهم است ، از تلاش برای روزی دست برندار و تا می توانی بکوش تا سربار دیگران نباشی .

محمد بن منکدر می گوید : روزی یکی از بزرگان قریش ( امام محمد بن علی بن الحسین علیه السلام ) را دیدم که در پی کسب مال دنیا بود . به او گفتم : اگر هم اکنون اجل تو فرا رسد چه می کنی ؟ گفت : من در حال اطاعت خدا هستم ، زیرا به این وسیله نیاز خود و خانواده ام را تامین می کنم و از تو و مردم بی نیاز می شوم .

پاک ترین کسب ها

رسول خدا (ص) دربارۀ مومنی که در پی کسب پاک باشد چنین دعا کرد : خدا رحمت کند مومنی را که پاکیزه کسب کند ؛ هم چنین می فرماید : بهترین کسب ها ، کسب دست کارگر است ، اکر درست و خیرخواهانه باشد ؛ نیز می فرماید : پاکیزه ترین مالی که انسان صرف می کند آن است که از دسترنج خودش باشد .

رسول خدا (ص) می فرماید : خردمند را نشاید که جز به سه کار اشتغال ورزد : اصلاح امور معاش یا گام برداشتن برای آخرت یا لذت بردن از کاری که حرام نیست ؛ نیز می فرماید : بهترین درآمدها سود حاصل از معاملۀ نیکو و پاک است .

زمان مناسب کسب

رسول خدا (ص) می فرماید : بامدادان به کار پرداختن برکت آور است و همۀ نعمت ها به ویژه روزی را بیفزاید ؛ هم چنین می فرماید : صبحگاهان در پی نیازمندی هایتان بروید ، چرا که آسان به دست می آید ... و خیر را نزد خوبرویان بجویید .

امیرمؤمنان (ع) می فرماید : صبحگاهان در پی روزی رفتن ، روزی را افزون کند .

امام صادق (ع) می فرماید : جدیت و تلاش کنید ! هرگاه نماز صبح گزاردید صبحگاهان در پی روزی روید و حلال کسب کنید تا خدای بزرگ روزیتان دهد و در کسب آن یاریتان رساند .

امام رضا (ع) می فرماید : هرکس روز عاشورا را مبارک بنامد و در آن برای نیاز خانه اش ذخیره ای کند آن ذخیره برکت نخواهد داشت و روز قیامت با یزید ، عبیدالله بن زیاد و عمر بن سعد محشور شود ؛ نیز می فرمایند : هر کس در روز عاشورا به تامین نیازمندی هایش نپردازد خدا نیاز های دنیا و آخرت وی را برآورده سازد .

211005