علی سروری مجد به نمایندگی از مدیرعامل کتابخانه و موزه ملی ملک در ابتدای این برنامه گفت: کتابخانه و موزه ملک در سال ۱۳۱۶ توسط حاج حسین آقا ملک وقف آستان قدس شده است. در دوره انقلاب اسلامی این موزه در این ساختمان جدید بالنده تر و با عظمت تر شده است. طبق وقف نامه حاج حسین آقا ملک، ایشان می فرمایند کتابخانه را برای عموم مردم ایران وقف کرده ام و هیچ نژاد و مذهبی اهمیت ندارد و همه ساکنین ایران می توانند از آن استفاده نمایند. ایشان در این موزه ۱۹ هزار نسخه خطی، ۱۸ هزار تمبر نفیس، ۳۰۰ مدال و سکه از سراسر جهان و ۳۴۰۰ کتاب چاپ سنگی را وقف کرده اند.
در ادامه سید صولت مرتضوی گفت: پیرامون دو موضوع مبتلا به جهان یعنی مسایل اقتصادی و اجتماعی و ارتباط وقف با اقتصاد و اجتماع می خواهم صحبت کنم. در سده اخیر رخدادهای متعدد و متنوعی در جهان و ایران به وقوع پیوسته است. سال ۱۳۱۵ و ۱۳۱۶ دو واقعه مهم در تاریخ ایران ثبت شده؛ واقعه موقوفه خواری و واقعه احیای فرهنگ وقف. بخش اعظم موقوفات حضرت ثامن الحجج در سال ۱۳۱۵ توسط رضاخان قلدر از وقفیت خارج می شود و به تاراج می رود. ۳۷۰۰ هکتار موقوفات تهران را با یک فرمان به تاراج می برد. اما به برکت پیروزی انقلاب بخش قابل توجهی از آن بازگشت داده شد.
مدیرعامل سازمان موقوفات آستان قدس رضوی در استان تهران افزود: مرحوم حاج حسین ملک گرچه فرزند ملک التجار بود اما اگر تاریخ ایران را بنگرید هیچ نامی از ملک التجارها نمانده است. اما گویی مشیت پروردگار این است که نام این زنده یاد در جهت احیای فرهنگ وقف در تاریخ بدرخشد که در سال ۱۳۱۶ در راستای این هدف قدم برداشت. اقدامات واقفینی که ملک و اموال شان را وقف حضرت علی بن موسی الرضا (ع) نموده اند وصف ناپذیر است.
صدیقه شریعتی فر از واقفین استان تهران در ادامه این برنامه عنوان کرد: طبق آیات قرآن انسان ها در قیامت یا سعید هستند و یا شقی. در زیارت آل یاسین سعادت نهایی را از آن کسانی می داند که به ساحت مقدس ائمه اطهار تقرب پیدا کنند. هرچند درک موقعیت ائمه اطهار آن قدر بالاست که هرگز انسان های عادی نباید به آن طمع کنند. عنایت ویژه ای که به ما ایرانیان شده مجاورت در آستان مقدس آقا علی بن موسی الرضا (ع) است. طبق آیات قرآن انسان ها از ابتدای تولدشان در خسران اند مگر آن هایی که ایمانی آورده اند. ایمانی که آن چنان قوی است که انسان را وارد عمل صالح می کند.
وی افزود: وقف را در ایران باستان تحت عنوان هدیه ابدی داشته ایم. وقف یعنی ابدی کردن اعمال، نیات، دارایی ها و ... . از آثار عجیب وقف در آستان مقدس رضوی این است که شما به طور دائم متصل به حضرت رضا (ع) می شوید. وقتی در مسیر خرید و فروش و بیع با اهل بیت قرار می گیریم صحبت از عدد و رقم نیست بلکه صحبت از اتصال و توسل است. حضرت آیت الله حکیم وقتی کتابخانه را وقف کردند و به زیارت امام رضا (ع) مشرف شدند گفتند در عالم رؤیا دیدم که آقا دست نوازش به سر من کشیدند و گفتند همه آن چیزهایی که به ما دادی به ما رسید.
سروری در ادامه برنامه گفت: امیرالمومنین می فرمایند ملکی هر روز به انسان ها می گوید: بزایید برای مرگ! جمع کنید برای فنا! و بسازید برا خراب شدن! انسان مومن کسی است که تعلق به این ها نبندد. علی (ع) می فرمایند تعجب می کنم از آدمی که می داند تنها وارد قبر می شود و تنها محاسبه می شود اما حساب و کتابش را با مردم می بندد.
سرپرست آستان قدس رضوی در استان تهران افزود: به محض مرگ حضرت عزرائیل کتاب زندگی انسان را می بندد اما افراد زرنگ به گونه ای دیگر کتاب زندگی شان را باز می کنند. مثلاً فرزندی تربیت کرده اند که با رفتار خیرخواهانه اش او را جاودانه می کند. یا صدقه جاریه ای از خود به جای می گذارند و یا کار علمی موثری از خود به جای می گذارند. یعنی فرد عمر ظاهری اش تمام شده اما عمر باطنی از خود به جای گذاشته است.
سروری سپس عنوان کرد: وقف یعنی انسان جاودانه شود و کتاب زندگی اش بسته نشود. یعنی حساب بانکی ویژه و جاودانه ای ایجاد شود تا انسان عمر باقی پیدا کند و از صدقات جاریه ای که ایجاد کرده دائماً نفع رسانده شود. بعد از منصوب شدن تولیت جدید قرار است امر خیر توسعه پیدا کند. بستر بزرگی ایجاد شده است و همه می توانند در این کار خیر شریک باشند. باید با امکاناتی که داریم فرهنگ وقف را مردمی کنیم. هر کاری را به مردم دادیم ماندگار شد. امروز باید اقتصاد و وقف را به مردم بدهیم.
بختیاری در انتهای برنامه به سخنرانی پرداخت. وی گفت: در ابتدا سلام گرم آیت الله رئیسی را به شما عزیران ابلاغ می نمایم. یکی از برنامه های ایشان دعای خیر در جوار حرم امام رضا (ع) برای تداوم کارهای ارزشمند در جهت توسعه وقف و گره گشایی از امور مردم است. درباره اهمیت وقف امام (ره) می فرمود: چون گذشته توجه کنید که باید بدون هچ گذشتی به موقفات امام رضا (ع) بدان گونه که واقفین عمل کرده اند عمل کنیم. باید در اجرای نیات وافقین آن چنان عمل کنیم تا اعتماد مردم جلب شود. واقفین امانتی را به آستان قدس به عنوان موقوفه می سپارند و در این جا تکلیف آستان قدس بسیار سخت است. آیت الله رئیسی گفتند جایی در شأن زائرین باید فراهم باشد که به وسیله وقف زائرشهر برای اسکان زائرین محترم ساخته شد.
وی در ادامه افزود: مقام معظم رهبری نیز درباره وقف می فرمایند: وقف یکی از کارسازترین و سالم تری شیوه هایی است که تمکن مالی را به صورت احسانی ماندگار در خدمت جامعه قرار می دهد. پیامبر اکرم (ص) می فرماید: در روز قیامت که خلق آدم از ابتدا تا انتها در صحنه قیامت قرار می گیرند، قبل از حاضر شدن در آن صحنه ۴ سوال از آن ها می شود. این ۴ سوال از خود پیامبر هم می شود. سومین سوال مربوط به این جلسه است که مالت را از کجا به دست آورده ای و در کجا مصرف کرده ای؟
قائم مقام تولیت آستان قدس رضوی سپس عنوان کرد: باید گفت واقفین و خیرین عزیز خوشا به حال تان! چون معامله با خدا و امام معصوم کرده اید. قارون ها با ثروت زیاد آمدند و رفتند که یا نامی از آن ها نیست و یا نام بدی از خود به جای گذاشته اند اما حاج حسین ملک همچنان زنده است. مرحوم آقای فلسفی می گفتند که آیت الله بروجردی یک روز به من گفتند بر روی صندلی بنشین و مرا نصیحت کن. آمدم در رابطه با اوصاف قیامت از جمله یوم الحسره صحبت کنم دیدم آن چنان اشک از چهره شان آمد و شانه هایشان تکان می خورد که باعث شد خودم متوجه اهمیت یوم الحسره شوم. همه گرفتار یوم الحسره هستیم مگر آن ها که می دانند مال شان را در کجا و چگونه مصرف کنند.
وی در ادامه گفت: بیاییم ثلث مال مان را در اختیار یک مجموعه مورد اعتماد قرار دهیم تا صرف مردم شود. قوی ترین دانشگاه های دنیا را می بینیم که با پول خیریه اداره می شوند. یا واتیکان و ... را می بینیم که این گونه اداره می شوند. بیش از ۵۰۰ موقوفه داریم که در ۲۶ سرفصل آن ها را تقسیم کرده ایم. چند سر فصل مهم را خدمت تان عرض می کنم.
بختیاری روشنایی و سوخت حرم مطهر را اولین سرفصل برشمرد و افزود: ۱۰۰ واقف برای این امر داریم که برخی از این ها سابقه بیش از ۵۰۰ سال دارد که هنوز عوایدش برای روشنایی و سوخت حرم صرف می شود. دارالشفاء و بیمارستان های وابسته به حرم سرفصل بعدی است. ۸۷ واقف داریم که در این زمینه دارایی هایشان را وقف کرده اند. سرفصل سوم سوگواری و عزاداری اهل بیت است که ۶۵ موقوفه در این زمینه داریم. مهمانسرا و اطعام سرفصل چهارم است. موقوفات زوّار که ۲۳ واقف دارد نیز سرفصل بعدی است.
بختیاری در انتها گفت: مقوله زیارت امروز قدرت نرم شیعه است. بعد از اربعین در طی این ۱۰ روز بالغ بر ۳ میلیون و ۵۰۰ هزار زائر در مشهد مقدس به زیارت امام رضا (ع) آمده اند. خداوند توفیق داده به ما که این کار خیر در حال انجام است اما ما نیز اخلاص را در کار خیر و امر وقف نباید فراموش کنیم.
در ادامه برنامه از برخی از واقفین تقدیر به عمل آمد.
منبع:مهر