تفریحات سالم و ورزش از عوامل تامین کنندۀ سلامتی آدمی اند که در روایات اهل بیت اهمّیت ویژه ای به آن ها داده شده و برای آن ها مصادیقی را ذکر کرده اند . یکی از آثار بهره مندی از تفریحات سالم و حلال ، تقویت و یاری انسان در انجام دیگر امور دینی و زندگی است .

اهمیت تفریحات سالم

رسول خدا (ص) می فرماید : به سرگرمی و بازی بپردازید ، زیرا دوست ندارم سختگیری و خشونت در دینتان مشاهده شود .

امیر مومنان (ع) در تفسیر آیۀ « لا تَنسَ نَصیبَکَ مِنَ الدُّنیا » می فرماید : سلامتی ، توانایی ،فراغت ، جوانی ، نشاط ، بی نیازی و ثروت خود را فراموش نکن و با بهره گیری از آن ها در پی آخرت باش .

امام صادق (ع) می فرماید : در حکمت آل داوود آمده که برای مسلمان خردمند سزاوار است که جز میان سه کار نگردد : ترمیم زندگی ، توشه یابی برای آخرت و لذتی در غیر حرام .

امام کاظم (ع) می فرماید : بکوشید شبانه روز خود را در چهار بخش تنظیم کنید : بخشی برای مناجات با خدا ، بخشی برای تامین هزینۀ زندگی ، بخشی برای همنشینی با برادران و دوستان مورد اعتمادی که با صفای باطن در عیب زداییِ شما سهم دارند و بخشی نیز برای لذت جویی از حلال .

همان حضرت می فرماید : برای خویش از لذایذ حلال دنیا بهره ای در نظر بگیرید ، تا حدی که به بی مبالاتی و اسراف نرسد و بدین وسیله به کارهای دینی بپردازید ، زیرا روایت شده است : کسی که دنیایش را برای دینش رها کند از ما نیست .

آثار تفریحات سالم

امیرمومنان می فرماید : اوقات سرور و شادمانی فرصت مناسبی برای طراوت روح و جان است ؛ نیز می فرماید : سرور و شادمانی مایۀ انبساط روان و افزایش طراوت است .

برخی مصادیق تفریح :

اسب دوانی و تیراندازی : رسول خدا (ص) می فرماید : محبوب ترین سرگرمی نزد خدا اسب دوانی و تیراندازی است ؛ نیز می فرماید : تیراندازی و سوار کاری کنید که تیراندازی نزد من محبوب تر است .

همچنین می فرماید : سوار کاری مایۀ سرور و شادابی است .

باز می فرماید : سرگرمی مؤمن در تأدیب است و تیراندازی و بهره وری با همسر است .

از انس بن مالک پرسیدند : آیا شما در زمان رسول خدا (ص) مسابقۀ اسب سواری می دادید ؟ گفت : آری ، رسول خدا (ص) با اسبش مسابقه داد و سبقت گرفت و از این کار مسرور شد و خوشش آمد .

امام صادق (ع) فرمود : رسول خدا (ص) شتری داشت که هیچ وقت در مسابقه عقب نمی افتاد . روزی آن حضرت با عربی بادیه نشین مسابقه داد و شتر آن اعرابی بر شتر پیامبر (ص) پیشی جست . مسلمانان از این پیش آمد اندوهگین شدند . رسول خدا (ص) فرمود : این شتر خود را برتر دید و خدا را سزاست که هیچ چیز برتری نجوید جز آنکه خدا او را فرو نشاند .

رسول خدا (ص) بر گروهی از انصار گذشت که تیراندازی میکردند . آن حضرت وارد یکی از گروه هایی شد که با هم مسابقه تیراندازی میدادند .

امام صادق (ع) در میادین مسابقه تیراندازی و اسب دوانی حاضر می شد .

رسول خدا (ص) می فرماید : هرکس تیراندازی را پس از آموختن آن ترک کند به راستی نسبت به استادش ناسپاسی کرده است .

شنا و ریسندگی : رسول خدا می فرماید : بهترین سرگرمی مرد مؤمن شنا و بهترین سرگرمی زن ریسندگی است .

رسول خدا (ص) از مردی که شنا و تیراندازی می کرد خوشش می آمد ؛ همچنین می فرماید : تیراندازی و شنا را به پسرانتان بیاموزید .

لطیفه گویی : امام باقر (ع) می فرماید : سرگرمی مؤمن در سه چیز است : بهره وری از همسر ، شوخی با دوستان و نماز شب .

ورزش ها و تفریحات ناپسند

از امیرمؤمنان  (ع) نقل شده است . مهره بازی ، تیله بازی ، جویدن سقز ، پوشیدن لباسی که آدمی را انگشت نما می کند و گشودن دکمه های لباس خصلت هایی از اخلاق قوم لوط است .

امام باقر (ع) می فرماید : انواع بازی های قمار جزو میسر شمرده میشود که در قرآن ، کاری شیطانی شمرده شده است .

امام رضا (ع) می فرماید : خدا بندگانش را از همۀ قمارها نهی و اجتناب از آن ها امر فرمود و آن ها را رجس و پلیدی نامید و فرمود : پلیدی هایی هستند که گرایش به آن ها برخاسته از وسوسه های شیطان است ، پس از آن ها بپرهیزید ...

211005