و اگر در راه خدا کشته شوید و یا بمیرید (زیان نکردهاید، زیرا) آمرزش و رحمت خداوند از آنچه (آنان در طول عمر خود) جمع مىکنند، بهتر است.(۱۵۷) و اگر بمیرید یا کشته شوید، قطعاً به سوى خداوند برانگیخته مىشوید.(۱۵۸)
دو نکته خدا در آیه ۱۵۷ در پاسخ به منافقان
۱. مرگ و حیات بدست اوست. جبهه نرفتن، طول عمر را کم نمىکند. ۲. کسى که در راه خدا گام بردارد، بمیرد یا شهید شود، برنده است. زیرا او عمر داده، ولى مغفرت و رحمت گرفته است، پس چیزى را نباخته است.
کسانى که در راه سفر به جبهه، یا در راه تحصیل علم، یا سفر براى حج و زیارت، تبلیغ و ارشاد و سایر اهداف مقدّس از دنیا بروند، مشمول رحمت و مغفرت الهى خواهند بود.
اما در آیه ۱۵۸ عبارت «فى سبیل اللّه» نیامده است، زیرا قصد دارد بگوید: محشور شدن همه کسانى که بمیرند یا کشته شوند در هر راهى که باشند، به سوى خداست. اکنون که مرگ براى همه حتمى است و حشرِ همه در محضر خداوند نیز حتمى است، پس چرا بهترین نوع رفتن را با رضایت پذیرا نباشیم؟ اگر مرگ و شهادت، هر دو بازگشت به سوى خداست، پس دیگر نگرانى از شهادت چرا؟
در همین راستا امام حسین علیه‌السلام مىفرمایند: «فان تکن الابدان للموت انشئت فقتل امرء فى اللّه بالسّیف افضل» اگر بدنها براى مرگ آماده شدهاند، پس شهادتِ مرد در راه خدا با شمشیر بهترین مرگ است.(بحار، ج44، ص374)
پیام‌ها
در جهان بینى الهى، مرگ و شهادت در راه خدا، از همه دنیا و جمع کردنىهاى آن بهتر است. «ولئن قتلتم فى سبیل اللّه او متّم...»
مهم در راه خدا بودن است، خواه به شهادت بی‌انجامد یا مرگ. «قتلتم فى سبیل اللّه او متّم...»
اوّل باید بخشیده شد، سپس رحمت الهى را دریافت کرد. کلمه «لمغفرة» قبل از کلمه «رحمة» آمده است.
مغفرت و رحمت نتیجهاى ابدى دارد، ولى مال و ثروت آثارش موقّت است. «لمغفرة من اللّه و رحمة خیر مما یجمعون»