۰۲ آذر ۱۴۰۳ ۲۱ جمادی الاول ۱۴۴۶ - ۳۶ : ۱۷
این جلسه با سخنرانی آیت الله نجم الدین طبسی، صاحب کرسی درس خارج مهدویت و نظریه پرداز مباحث مهدویت با ده ها تالیف در موضوع مهدویت، نصرت الله آیتی استادیار و عضو هیئت علمی مرکز تخصصی و پژوهشکده مهدویت برگزار شد.
آیت الله نجم الدین طبسی سخنان خود را با خواندن روایاتی در مورد مهدویت و علائم ظهور امام زمان (عج) شروع و در ادامه علامات ظهور امام زمان (عج) را به دو دسته حتمی و غیر حتمی تقسیم کرد و متذکر شد که یکی از علامات حتمی ظهور جریان یمانی است، و جریان حسنی را از علایم غیر حتمی ظهور خواند.
طبسی در ادامه برای مباحث مهدویت چهار مقوله اصلی را بر شمرد که عبارتند از جریان یمانی، جریان حسنی، فرزند یا فرزندان امام زمان (عج) و نائب خاص امام زمان (عج) در دوران غیبت، و ذیل هر کدام از چهار مقوله سوالاتی را مطرح کرد.
وی ذیل عنوان حسنی، سوالات حسنی کیست؟ سابقه او چیست؟ نقش او در دوران ظهور چیست؟ نقش او در دوران غیبت کبری چیست؟ مسئولیت ما در مقابل حسنی چیست؟ را مطرح کرد.
این کارشناس دینی ذیل عنوان یمانی، سوالاتی مانند جریان یمانی چیست؟ یمانی کیست؟ مقابل او چه جریانی وجود دارد؟ نقش یمانی در ظهور چیست؟ را متذکر شد.
وی همچنین ذیل عنوان فرزند یا فرزندان امام زمان(عج)، سوالاتی از قبیل آیا امام زمان (عج) فرزند یا فرزندانی دارد؟ نظر علما در مورد فرزند داشتن امام زمان (عج) چیست؟ فرزندان امام زمان(عج) در دوران ظهور و نقش آن ها در حکومت حضرت چیست؟ نقش فرزندان امام زمان(عج) در دوران غیبت چیست؟ نقش فرزندان امام زمان (عج) بعد از شهادت یا رحلت آن حضرت چیست؟ را مطرح کرد.
طبسی ذیل عنوان نائب خاص، سوالات آیا امام زمان(عج) در دوران غیبت نائب خاص دارند یا ندارند؟ نظر شیعه در مورد مدعیان نیابت خاص امام زمان (عج) در دوران غیبت کبری چیست؟ را طرح کرد و متذکر شد که یکی از ضروریات مذهب امامیه این است که حضرت در دوران غیبت کبری نائب خاص ندارند.
آیت الله نجم الدین طبسی در ادامه ضرورت و مظلومیت و غفلت از بحث مهدویت در حوزه علمیه قم سخن به میان آورد و گفت: آن طور که در فقه و اصول کار می کنیم در مباحث مهدویت کار نمی کنیم و مباحثی هم که در حال حاضر در مورد مهدویت مطرح می شود در حوزه جزء مباحث حاشیه ای است در حالی که ما دو هزار روایت در مورد مهدویت و مباحث پیرامونی آن داریم و هم چنین چهارصد آیه به موضوع مهدویت اشاره دارد اما متاسفانه همه این ها در حاشیه قرار دارند.
در ادامه آیت الله نجم الدین طبسی به توضیح جریان حسنی در روایات پرداخت و گفت: تنها روایت صحیحی که می تواند در مورد حسنی مورد استناد قرار بگیرد روایت یعقوب السَّراج از امام صادق(ع) است که در کتاب کافی ج ۸ صفحه ۲۸۵ است. این روایت، حسنی را جزء علامات ظهور می داند اما نکته این است که علامات ظهور یک مقوله و قداست آن علامات، مقوله دیگری است؛ مثلا در همین روایت قبل از حسنی، شامی به عنوان یکی از علامات یاد می شود که شامی یا سفیانی، یکی از علامات منفی برای ظهور است. بقیه روایاتی که در مورد حسنی داریم تماما ضعیف السند هستند چه روایت ملاحم که از امیر المومنین(ع) نقل شده ، چه روایت شیخ طوسی و چه روایت بحار الانوار، همه دچار ضعف سند هستند.
وی ادامه داد: در مورد حسنی باید بگوییم که اولا بر اساس روایات، دلیلی برای قداست او نداریم و حسنی لزوم تبعیت ندارد. دیگر اینکه بعضی از طرفداران مدعیِ حسنی(احمد الحسن) معتقدند که باید از او تبعیت کرد و او را جایگزین مرجعیت قرار می دهند در حالی که هیچ دلیلی برای این ادعا ندارند بلکه در مقابل آنها ادله فراوان داریم که در دوران غیبت اداره امور به دست فقها و مراجع می باشد. ثالثا مثبت بودن حسنی مشخص نیست و بلکه بر اساس روایات او یا اطرافیانش منحرف هستند.
طبسی در بررسی علامات ظهور به علامت دوم پرداخت و از یمانی به عنوان یکی از علامات قطعی ظهور یاد کرد و گفت: در مورد یمانی هم سوالات متعددی وجود دارد از جمله اینکه آیا یمانی مثبت است یا خیر؟ که ممکن است مثبت باشد اما لزوم تبعیت یمانی مورد سوال بوده و حل نشده است و همچنین روایات مربوط به یمانی غیر از روایتی که در کافی است و در ابتدا ذکر شد، بقیه روایات یا مشکل سندی یا مشکل دلالتی دارند.
در ادامه این استاد درس خارج مهدویت به مقوله فرزند امام زمان پرداختند و متذکر شد و گفت: ما در مورد فرزند امام زمان (عج) یک روایت داریم که می گوید امام فرزند دارد، و دو روایت داریم که می گوید امام فرزند ندارد. اولا یکی از روایات می گوید فرزند دارد و دیگری می گوید ندارد، پس هر دو با هم متعارض هستند ثانیا هر سه روایت ضعیف می باشند، ضمن اینکه نقش فرزند امام زمان (عج) طبق روایات بعد از وفات آن حضرت است در حالیکه امام هنوز ظهور نکرده اند.
در آخر وی بر اساس روایات و مسلمات امامیه ادعاهای امثال احمد حسن را مردود و کذب دانست.
در ادامه این جلسه بحث نصرت الله آیتی که صاحب تالیفات متعدد درمورد مسایل و انحرافات مهدویت است بیشتر حول نقد احمد الحسن بود. وی در ابتدا به تاریخچه مختصری از ظهور احمد بن اسماعیل معروف به احمد حسن در عراق اشاره کرد. وی در ادامه متذکر شد که احمد حسن از مدعیانی است که در سالهای اخیر به ادعای اینکه امام مفترض الطاعه، مهدی، قائم، وصی امام مهدی، نوۀ آن حضرت و یمانی است و برای خود شهرتی به هم زده و در گوشه و کنار عدهای را فریفته و با خود همراه کرده است، وی و طرفدارانش برای اثبات ادعاهای خود به برخی از روایات ضعیف السند تمسک جستهاند.
آیتی جریان احمد حسن را از چهار زاویه مورد نقد قرار داد و گفت: زاویه اول نقد مبانی و پیش فرض ها است. احمد حسن ادعاها و پیش فرض های بسیار شاذی دارد، از مبانی جریان احمد حسن می توان به این موارد اشاره نمود؛ بدعت دانستن علم رجال و فلسفه و منطق، اعتقاد به تحریف قرآن و ادعای اینکه ما در آستانه ظهور هستیم.
وی ادامه داد: زاویه دوم نقد ادله کبروی جریان احمد حسن است. آنها روایاتی را می آورند که براساس آن بعد از امام زمان (عج) دوازده مهدی از نسل امام جانشین آن حضرت هستند که این روایات در تعارض با رجعت که از مسلمات شیعه است، است. یکی دیگر از ادله احمد حسن خواب است، که اگر ذکر خاصی را چهل شب بگویی یکی از ائمه را به خواب می بینی و او احمد حسن را با عنوان فرزند امام زمان (عج) تایید خواهد کرد. در پاسخ باید بگوییم خواب نمی تواند در این موارد حجت باشد مخصوصا که ما نص بر این داریم که ادعاهای او کذب است. دلیل دیگر آن ها استخاره است که می گویند اگر دل را به خدا بسپاری و استخاره کنی و خلوص نیت داشته باشی خدا راه را به تو نشان خواهد داد. اگر استخاره خوب آمد که آنان جواب استخاره را مویدی برای خود تلقی می کنند و اگر بد آمد می گویند که چون دلت پاک نبوده جواب استخاره بد آمده، سستی این دلایل نیز واضح است.
این کارشناس مهدویت افزود: زاویه سوم نقد ادله صغروی است. این سوال مطرح است که از کجا معلوم احمد حسن جزء یکی از مهدیان در روایات باشد؟!
وی در پایان در مورد زاویه چهارم این بحث گفت: بهترین و کوتاه ترین مسیر نقد، نقد شخصیت می باشد؛ احمد حسن سخنرانی ها و نوشته های دارد که در آن تناقض های زیادی به چشم می خورد هم چنین در بعضی از سخنرانی ها احادیث را تحریف کرده و یا در فهم روایات و آیات به خطا رفته است ضمن اینکه در تلاوت بعضی آیات دچار اشتباه فاحش شده است و فایل های صوتی قرائت اشتباه وی از قرآن موجود است و همه اینها حاکی از این است که او نه تنها وصی و جانشین امام زمان(عج) نیست بلکه حتی در ابتدائیات شریعت هم دچار مشکل است.