ویژگی‌های ضریح جدید امام حسین(ع)

عقیق: حامد حجتی در وقایع‌نگاری قبلی خود از کربلا، مراحل جمع‌کردن ضریح قدیمی امام حسین(ع) را برشمرده و تشریح کرده بود. هرکدام از اجزای تشکیل‌دهنده ضریح قبلی سیدالشهدا (ع) به جایی می‌رود و برخی از آنها در موزه‌ها جا خواهند داشت. نکته در این است که هیچ‌کدام از این اجزا از کوچک‌ترین و جزیی‌ترین هم از نظر علاقه‌مندان و محبین دور نمی‌ماند، حتی غبار حرم.

اما در ادامه  و در جدیدترین وقایع‌نگاری این شاعر، به مراحل طراحی و ساخت ضریح جدید اشاره شده و همچنین مراحل قبل از نصب ضریح در مکان نهایی‌اش مورد توجه قرار گرفته است. در ادامه یادداشت ارسالی حجتی از کربلا را می‌خوانیم:

ضریح اگر در شکل سنتی‌اش بخواهد تنظیم و ساخته شود، ممکن است چیزی متفاوت با این باشد که امروز توسط گروه ایرانی ساخته شده است. اینکه هزاران دل عاشق به پای این ضریح اشک ریخته اند، حرف گزافی نیست و باید گفت حتی متخصصان هم با وسواس، دقت تمام دانش خود را برای اعتلای هنر مقدس ایرانی و شیعی هزینه کرده اند. ضریح جلوه‌های گوناگونی دارد، جلوه‌هایی که شاید بتوان آن‌ها را در شکل‌های مختلف معرفی کرد. از توجهات معرفتی گرفته تا ویژگی‌های هنری و مهندسی همه و همه دست به دست هم داده‌اند تا این ضریح ساخته شود، تا مرکز توجه عالم باشد، تا قدمگاه اهل بیت گردد تا مهبط ملائکه و فرشتگان شود.

ویژگی‌های مهندسی ضریح

تیم مهندسی که الان در کنار گروه هستند هر کدام تخصص ویژه‌ای دارند. مهندس ارجمند نقشه بردار است. مهندس غفاری و مهندس خوش‌نژاد کارهای تحلیل مقاومت و سازه را انجام می‌دهند و مهندس توکلی بینا تکنولوژی‌های نوین را در ساخت ضریح پیگیری می‌کند. در واقع این چند نفر نماینده گروهی عظیم از مهندسان هستند که در مجموعه‌های علمی و پژوهشی روی پروژه ضریح کار کرده‌اند.

جالب آن است که این گروه قریب به 6 سال است تمام ذهنشان را به ضریح سپرده‌اند تا بدون نقص و با دقتی ویژه؛ سازه، بدنه و اجزای نقره‌ای و طلا کاری‌ها ساخته و سوار شوند، و جالب‌تر این که هرکدام از مراحل مختلف را بارها در ایران مورد محاسبه قرار داده و نتیجه این آزمون‌ها تسلط کافی تیم مهندسی بر اتفاقاتی است که این جا رخ می‌دهد. از سویی گروه مهندسی عراقی هم علی‌رغم تلاش و تجربه خوبی که دارند خیالشان از بابت مهندسان ایرانی راحت است چون عملکرد و دانش آنها را سنجیده و می‌دانند که کار را به کاردان سپرده‌اند.

گام اول: تحلیل مقاومت سازه تا نانوتکنولوژی

مطالعه اصلی این بخش به عهده خانم مهندس شهرستانی دارای برد تخصصی سازه‌های چوبی و آقای مهندس کاظمی اصل است. که تمام مراحل به صورت علمی و پژوهشی طراحی و طی آزمایشات تخصصی به نتیجه مطلوب رسیده است. در نتیجه اتکا به سازه چوبی را با مختصات ویژه کاملا علمی دانسته شده و آن را از جهت پژوهشی هم تایید کرده‌اند.

در بخش کف ضریح، نگرانی‌هایی وجود داشته است که سازه پی نیز بررسی شد و نگرانی‌ها طی مراحل پیش بینی‌شده برطرف شد. این سازه که در حال اجرای آن هستیم با کمترین خطا قابلیت تحمل باری بشتر از وزن فعلی را دارد که در نوع خود بی نظیر است.

علاوه بر آن‌چه گفته شد، نوع پوشش‌های محافظت کننده هم در مقاومت سازه‌ها موثر بوده است که پس از بررسی‌ها و تلاش‌های پژوهشی با دانشمندان دانشگاه صنعتی شریف علاوه بر پوشش‌های رایج پوشش‌های نانویی ویژه‌ای برای این کار طراحی و بخشی از آن در حال اجرا و بخشی با حضور مهندسان نانو در طول کار اجرا خواهد شد. در واقع در کل ضریح با به‌کارگیری تکنولوژی نانو این مقاوم‌سازی به بهترین شکل طراحی و اجرا شده است.

به عنوان مثال، بر روی قطعات نقره‌ای 8 لایه نانو اجرا می‌شود که تکنولوژی نانوی مورد استفاده از سایش و خوردگی جلوگیری می‌کند. در قطعات چوبی هم با استفاده از این تکنولوژی از آفت و رطوبت که عامل اصلی تخریب چوب است جلوگیری می‌شود.

سیستم روشنایی داخل ضریح

برای ضریح جدید، لامپ‌های رشته‌ای که در نورپردازی ضریح قبلی استفاده می‌شد، حذف شد و از لامپ‌های LED استفاده خواهد شد. علاوه بر آن سیستم تامین برق که برای داخل ضریح طراحی شده بود به خارج از ضریح منتقل شده است تا ایمنی بهتر و جدی‌تر را به همراه داشته باشد. از طرفی از آن‌جا که پس از جلسات متعدد، نظر کارشناسان درباره نصب سیستم اطفاء حریق به نتیجه نرسید مقرر شد که سیستم اعلام حریق با حساسیت به دود آتش و حرارت در ضریح تدارک دیده شود که این کار انجام شده و نقشه‌های آن برای ارائه به طرف عراقی آماده است.

نقشه برداری لیزری با کمترین خطا

نقشه برداری این کار حدود 4 سال با لیزر طول کشیده است و تقریبا علاوه بر جانمایی مکان ضریح، نسبت به تمام اجزاء هم با دقت و حساسیت نقشه و مختصات ویژه مهیا شده است تا هنرمندان و صنعتگران با کمترین خطا بتوانند به بهترین شکل، خدمات ارائه بدهند.

نقشه مهندسان ایرانی برای ضریح امام حسین علیه‌السلام

با هماهنگی عتبه حسینی حدود 30 سانت ضریح جدید، بلندتر از ضریح قبلی است که این ارتفاع خودش را بیشتر در پنجره‌ها نشان می‌دهد و زائران با پنحره‌های بزرگ‌تر مواجه خواهند شد. این 30 سانت در طراحی دست هنرمندان و صنعتگران را بسیار باز گذاشته است. رویکرد و راهبرد مهندسان در این پروژه، بهره‌گیری از تمام توان علمی دنیاست تا سازه‌ای متناسب با پیشرفت علم در سال 2013 مهیا شود و با عنایت حضرت سید الشهدا به این مهم دست پیدا کرده‌اند.

بهترین فلز برای ضریح

در این که در بدنه ضریح، برای گوی و ماسوره‌ها از چه فلزی استفاده شود بسیار مطالعه شد. پس از مطالعات گسترده به این نتیجه رسیدیم که نقره بهترین گزینه برای این کار است و مهمترین ویژگی نقره این است که در تماس با هوا خاصیت گندزایی داشته و باکتری‌ها و ... نمی توانند روی آن اثر بگذارند و خلاصه بهترین گزینه برای محلی است که دائم در معرض تماس با انسان‌هاست. این بهره که پس از یک پژوهش علمی به دست آمد، هیات امنا را بر آن داشت تا حتما از نقره به عنوان فلز اصلی ضریح استفاده کنند البته در این ضریح نقره با مس آلیاژ شده تا مقاومت ضریح و قطعات نقره بالاتر برود.

از ابتدای شکل‌گیری کارگروه ضریح، بنا به حساسیت هیات امنا و مدیریت پروژه، بیشتر مراحل طی یک فرآیند علمی و پژوهشی شکل گرفته است. پژوهش‌هایی که برخی از آن‌ها می‌توانند به تنهایی در بالاترین مجامع علمی دنیا ارائه و حرف تازه‌ای ارائه کنند. این تحقیقات و پژوهش‌های علمی پس از نصب نهایی ضریح در اختیار موزه‌ها و مراکز علمی برای بهره‌برداری تاریخی از آن قرار خواهد گرفت.

حرف آخر: هر کس به اندازه دلش!

حالا می‌توان فهمید دستگاه امام حسین علیه‌السلام با تمام دنیا فرق می‌کند. هرکس در این بارگاه حاضر شود می‌تواند به اندازه دلش سهیم باشد. از مادری‌ که تمام پس انداز یک سالش را تقدیم می‌کند تا این مهندسانی که تمام آوازه کارشان را مدیون حسین (ع) می‌دانند، همه و همه در بارگاه حسینی جایگاه ویژه‌ای دارند. راستی که چقدر اباعبدالله الحسین علیه السلام ارباب خوبی است همه را می‌خرد؛ به بهترین قیمت می‌خرد . به بهترین بها ...

منبع: خبرگزاری مهر
211007