گذری در ویژگی‌های آسمانی زینب(س)

عقیق:آیت‌الله سیدمختار میرعظیمی

حضرت زینب کبری، أسوه صبر و ایثار، طبق روایات در پنجم جمادی الأولی سال پنجم هجرت در مدینه متولد شد و یک سال و نیم پس از واقعه عاشورا در 14 رجب سال 62 هجری و در سن 57 سالگی چشم از جهان فرو بست. برای مدفن ایشان سه احتمال داده اند که ممکن است در شام یا مصر و یا در مدینه باشد. وقتی حضرت زینب در کوفه خطبه آتشین خود را ایراد فرمود، از لسان مبارک امام سجاد علیه السلام چنین مورد خطاب قرار گرفتند: «أنتِ بِحَمدِ اللّه ِ عالِمَةٌ غَیرُ مُعَلَّمَةٍ، فَهِمَةٌ غَیرُ مُفهَّمَةٍ؛ [اى زینب!] تو، بحمداللّه ، عالمى هستى که نزد کسى تعلیم ندیدى و دانایى هستى که نزد کسى نیاموختى».

لقبی که نشان از جایگاه والای حضرت زینب(س) دارد
حدود 50 کنیه و لقب برای ایشان ذکر شده است که مهم‌ترین لقب این بانوی گرانقدر عقیله بنی‌هاشم است؛ یعنی بانوی خردمند خاندان بنی‌هاشم. با همه فضایل و شرافتی که تاریخ برای هاشمیان ثبت کرده است، این بانو لقب عقیله این خاندان مهم را دریافت کرده است که نشان از جایگاه والای این بزرگوار دارد. حضرت زینب کبری اولین دختر حضرت علی و فاطمه است. در بیان شأن و مقام مادر گرامی ایشان همین بس که خداوند سوره کوثر را در شأن ایشان نازل کرد و پیامبر گرامی اسلام(ص) فرموند: «فاطمة سیدة نساء العالمین؛ فاطمه سیده همه زنان جهانیان است.»

حضرت زینب میوه سرور زنان جهان
 پیامبر(ص) در خطابی دیگر به دختر خود فاطمه (س) فرمود: «زوّجتکِ خیر أهلی، أعلمهم علماً، و أفضلهم حلماً، و أوّلهم إسلاماً؛ دخترم مطمئن باش که تو را به ازدواج کسی درآورده‌ام که بهترین افراد امت من است، زیرا از لحاظ دانش از همه عالم تر است، در قلمرو حلم و پایداری از دیگران مقاوم تر است و به هر حال علی (ع) اولین مردی است که ایمان آورد و در برابر خدا و اسلام تسلیم شد» بنابراین حضرت زینب میوه سرور زنان جهان از ابتدای خلقت تا انتها است. حضرت خدیجه جده مادری ایشان، بزرگ‌ترین پشتوانه پیامبر(ص) در انجام رسالت و نبوتشان بودند. جده پدری ایشان فاطمه بنت اسد تنها زنی است که فرزند خود را در کعبه به دنیا آورد و کسی است که پیامبر(ص) او را در عبای خود پیچید و به دست مبارک دفن کرد و اولین زن هاشمی است که فرزندش خلیفه مسلمانان و امام امت شد. پر واضح است که از چنین خاندان و ریشه‌ای باید چنین بانویی به بار نشیند.

زنی که از میان پادشاهان مردی نیک‌سرشت انتخاب کرد
از میان خواستگاران مهم خود از جمله پادشاه کنده، ایشان عبدالله بن جعفر را پذیرفتند که پیامبر در مورد فرزندان جعفر طیار این جمله معروف را فرمودند که: (بناتُنا لِبَنینا و بَنونا لِبَناتنا؛ دختران ما متعلق به پسران ما و پسران ما متعلق به دختران ماست.» و این نشان از علاقه قلبی پیامبر به فرزندان جعفر طیار دارد. عبدالله بن جعفر به سخاوتمندی در حجاز شهرت داشت. ایشان دارای چهار پسر به نام‌های علی و محمد و عباس و عون و یک دختر به نام أم کلثوم بود که محمد و عون در واقعه کربلا به شهادت رسیدند. مجلس درس و تفسیر قران حضرت زینب در کوفه طرفداران زیادی داشت و دارای مقام بیان روایت و حدیث بود که حاکی از شأن بالای علمی ایشان است و آشنایی با عالم اسرار، قدرتی بود که از پدر بزرگوار خود آموخته بود. رسالت اصلی حضرت زینب از آنجایی شروع می شود که فاطمه زهرا در بستر بیماری به ایشان وصیت می‌کنند که هرگز دو برادر خود امام حسن و امام حسین را تنها نگذارد و پدرشان نیز در وقت ازدواج شرط می‌کند که زینب همیشه همراه و کنار برادرانش باشد و عبدالله بن جعفر همه را می پذیرد.

زینب(س) شاهد شهادت برترین خوبان بشر
ایشان حوادث تلخ روزگار و شهادت و مظلومیت خانواده بلکه بهترین خلق بشر و ائمه هدایت از جمله ماجرای رحلت پیامبر، شکستن پهلوی مادر و شهادت مظلومانه ایشان، دست بسته پدر و شهادت در محراب عبادت، غربت امام حسن و شهادت جانسوز ایشان را با چشم مبارک خود دیده بود. اما اوج مأموریت این بانوی بزرگوار در واقعه عاشورا و از زمان ورود ایشان به کربلا آغاز می شود. آمده است که وقتی امام حسین همه یاران خود را از دست دادند به سوی خیمه‌ها و به نزد حضرت زینب رفتند، پیراهن کهنه‌ای طلب کرد سپس توصیه‌های لازم را به خواهر خود کرد و رهبری این کاروان را به ایشان واگذار کرد؛ زیرا امام سجاد(ع) سخت بیمار بود. قدرت علمی و تجربه درک وقایع مهم در طول زندگی این بانوی بزرگوار، این قابلیت را به ایشان داده بود که با درک عمیق شرایط موجود و با به کار بردن عکس‌العمل صحیح و به جا و رهبری شایسته کاروان اسرا، به عنوان یک مأموریت الهی، بتوانند بالاترین نتیجه ممکن را از این قیام به دست آورده و تکمیل‌کننده نهضت عاشورا و پیام‌رسان آن در سطح جهانی شوند.

دفاع از حریم ولایت ویژگی بارز زینب(س)
تمام حرکت‌های هوشمندانه، از جمله استفاده از احساسات و عواطف برای تأثیر بر قلوب و تحول درونی دشمنان تا خطبه‌های غرّا و کوبنده و در جای خود تحمل و صبر قابل تحسین و شگفت‌آور ایشان و حمایت همه جانبه از مقام عظمای امامت و ولایت همه نشان از همان کنیه به جایی است که به ایشان منصوب است و در حق ایشان  نام عقیله بنی هاشم نامیده‌اند. مقام وصایت و نیابت از جانب یک امام معصوم برای ادامه انقلاب و حرکتی کاملا منحصر به فرد، به تنهایی و بدون در نظر گرفتن سایر شایستگی‌ها، گویای مقام و قدرت حضرت رینب است که این نیابت در طول تاریخ اسلام همچون اصل واقعه عاشورا همتایی ندارد. در کتب تاریخ می خوانیم که : «وکانت لزینب علیها السلام نیابه خاصه عن الإمام الحسین علیه السلام،و کان الناس یرجعون إلیها فی الحلال و الحرام، حتی برء زین العابدین (ع) من مرضه» زینب از جانب امام حسین (ع) نیابت خاص داشت و مردم در احکام حلال و حرام به او مراجعه می‌کردند تا زین العابدین (ع) از بیماری خود شفا یافت.

زینب(س) همسرو مادری مهربان
حضرت زینب در عین حالی که مسؤلیت الهی خود و مبارزه و هجرت به خاطر اسلام و حفظ دین و عقاید اسلام را به نحو احسن انجام داد، برای همسر خود فوق العاده و برای فرزندان خود مادری تمام عیار بود و فرزندانی تربیت کرد که برخی در رکاب مولایشان شهید شدند و برخی دیگر از بهترین های دوران بودند.