ویژگی‌‌های قرآنی "ایثارگران دریانورد"

عقیق:تاریخ معاصر ما از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی تاکنون شاهد ظهور و بروز افرادی بوده که در مسیر اعتلای مادی و معنوی ایران اسلامی از جان و مال خویش گذشتند تا همواره پرچم میهن اسلامی‌مان در سراسر جهان سرافرازی کند. شهدای دریانورد از عالی‌ترین مصادیق اینگونه افراد هستند. این بزرگواران در جهت تقویت نظام اسلامی با دارا بودن خصلت‌هایی اخلاقی مثل شهامت، عزت نفس، حفظ امانت، از خودگذشتگی،  وجدان کاری و نیز خصلت‌های رفتاری مثل تلاش در کسب رزق حلال و روحیه خدمت به مردم بسیاری از تمایلات دنیوی خود را کنار گذاشتند تا جایی که جان خویش را در این مسیر تقدیم خداوند متعال کردند و خداوند نیز این توفیق را به دریادلان عطا کرد تا در عین گمنامی در معرض همگان نمایانده شوند. شهدای دریانورد همان‌هایی هستند که با آگاهی از خطرات فراوان  کاری، دل به دریا زدند تا دشمنان و منافقان بدانند همواره خون دینی و غیرت اسلامی در رگ‌های ایران اسلامی جریان دارد.

در ادامه، به مناسبت شهادت این دریانوردان غیور،  شرح برخی از این ویژگی‌های اخلاقی خالی از لطف نیست.  

1ـ تلاش در کسب رزق حلال

یکی از شاخصه‌های مهمی که می‌‎توان در حرکت این دریادلان یافت و آن را عبرتی برای تمام مردم و مسئولان نظام معرفی کرد، تلاش در جهت کسب حلال به قیمت جان است و این ارزشی است که نمی‌توان جایگزینی برای آن یافت. در اهمیت آن باید گفت خداوند در آیه‌ای از قرآن تمام مردم را دعوت به غذای طیب و پاک می‌کند و می‌فرماید: «یَا أَیُّهَا النَّاسُ کُلُوا مِمَّا فِی الْأَرْضِ حَلَالًا طَیِّبًا وَلَا تَتَّبِعُوا خُطُوَاتِ الشَّیْطَانِ؛ إِنَّهُ لَکُمْ عَدُوٌّ مُّبِین؛ ای مردم، از آنچه در زمین حلال پاکیزه است بخورید و از گام‌های شیطان پیروی نکنید؛ زیرا او دشمن آشکار شماست» (بقره168) قرار گرفتن رزق حلالِ پاکیزه در کنار عدم پیروی از گام‌های شیطان به عنوان بزرگ‌ترین دشمن بشریت گویای اهمیت رزق حلال نزد خدا و ارزش والای رفتاری این عزیزان شهداست. در عصری که برخی مسئولان و مدیران رده بالای کشور در جهت کسب درآمد با پیروی از گام‌های شیطان دست به هر اقدام غیر انسانی و حرامی می‌زنند، شهدای دریانورد در جهت کسب رزق حلال جان بر کف گذاشتند و حماسه‌ای آفریدند که تا ابد نام نیکشان در یادها باقی خواهد ماند و به طور قطع تاریخ ایران اسلامی برای غارتگران بیت‌المال چیزی جز لعن و نفرین ثبت نخواهد کرد.

اما در اهمیت کسب رزق پیامبر(ص) و اهل‌بیت(ع) روایات فراوانی را صادر فرمودند. به عنوان نمونه امام رضا (ع) در روایتی فرمود: «زحمتکش براى خانواده از راه حلال همانند مجاهد در راه خداست» (الفقه المنسوب إلى الإمام الرضا (علیه السلام)، ص255) و نیز امیر مؤمنان(ع) در روایتی فرمود: «کسی که در پی به دست آوردن روزی حلال باشد، مانند مجاهد در راه خدا است» (دعائم الإسلام‏، ج2، ص15)

2ـ خدمت به خلق الله و وجدان کاری

یکی دیگر از شاخصه‌ها و ارزش‌های اسلامی، داشتن روحیه خدمت به مؤمنین و در عین حال داشتن وجدان کاری است. امام سجاد علیه‌السلام در اهمیت آن ضمن روایتی فرمود: «[هیچ گاه] احسان به برادران [مؤمن] خود را کوچک نشمارید، پس در آینده خداوند به شما سودی می‌رساند به گونه‌ای که هیچ چیز جای آن را پر نمی‌کند؛ فَلاَ تَحْتَقِرُوا الْإِحْسَانَ إِلَی إِخْوَانِکُمْ فَسَوْفَ یَنْفَعُکُمُ اللَّهُ تَعَالَی حَیْثُ لاَ یَقُومُ مَقَامَ ذَلِکَ شَیْ ءٌ غَیْرُه» (البرهان، ج1، ص157) این خصلت نیز در شهدای دریانورد به وضوح دیده می‌شود. یکی از همسران این دریانوردان در توصیف میزان اهمیت همسرش به کار و خدمت به مردم گفت: «زمانی که من با او ( احسان ابولی قاسم‌آبادی) در کشتی بودم به چشم خود می‌دیدم که چقدر منضبط و به فکر کارش است، نسبت به کارش غیرت و وجدان دارد. می‌گفت وقتی همه خوابند من باید مراقب کشتی باشم، حالا مراقبش باشید. کشتی او مقصر نبود کشتی چینی با آنها تصادف کرد.»

می‌توان گفت شهدای دریانورد همان پاسداران و مجاهدان مرزهای کشور بودند که در نهایت گمنامی و در راستای خدمت به مردم جان خویش را تقدیم خداوند متعال کردند. در روایتی امیرالمؤمنین(ع) فرمود از رسول خدا شنیدم که گفت: «هر مسلمانی که به گروهی از مسلمانان خدمت کند خداوند متعال به تعداد آنان، خدمتگزارانی را در بهشت به او عطا خواهد کرد؛ أَیُّمَا مُسْلِمٍ خَدَمَ قَوْماً مِنَ الْمُسْلِمِینَ إِلَّا أَعْطَاهُ اللَّهُ‏ مِثْلَ‏ عَدَدِهِمْ‏ خُدَّاماً فِی الْجَنَّةِ» (الکافی، ج2، ص207)

رهبر معظم انقلاب نیز در بیاناتی با اشاره به انواع جهاد فی سبیل الله فرمود: «تلاش برای اعتلای فرهنگ اسلامی، خدمت صادقانه و خالصانه به مردم، دغدغه دین داشتن و برای پاسداشت ارزش‌ها پایداری کردن، یک نوع جهاد است و اجری کمتر از جهاد فی سبیل‌الله ندارد» و این مسأله‎ای است که در احادیث نیز به آن اشاره شده است.

3ـ ایثار

یکی از زیباترین ارزش‌هایی که خداوند آن را مخصوص مؤمنین از ادیان کرده است، ایثار و از خودگذشتگی در قبال مؤمنین است. این خصلت به قدری اهمیت دارد که خداوند در آیاتی از قرآن به صورت مستقیم و غیر مستقیم به آن اشاره داشته است و امروز می‌توان نمود عینی آن را در شهدای حرم و شهدای ساختمان پلاسکو و نیز شهدای دریانورد یافت.

امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) در روایتی در اهمیت ایثار فرمود: «ایثار، برترین عبادت و شکوه‌مندترین آقایى است؛ الإِیثارُ أفضَلُ عِبادَةٍ و أجَلُّ سِیادَةٍ.» (غرر الحکم، ص61) و نیز پیامبر (ص) در روایتی خطاب به امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) فرمود: «اى على، چون روز قیامت شود ، منادى از میان عرش ندا مى‌دهد:کجایند دوستداران على و کسى که دوستش مى‌دارد؟ کجایند آنان که به خاطر خدا با یکدیگر دوستى مى‌ورزیدند؟ کجایند آنان که براى خدا به یکدیگر بذل و بخشش مى کردند؟ کجایند ایثارگران؟ ... «بیمى بر شما نیست و اندوهگین نمى شوید؛ لا َخَوْفٌ عَلَیْکُمْ وَ لاَ أَنتُمْ تَحْزَنُونَ»(الأعراف 49)» کجایند همرهان پیامبر، محمّد؟ آسوده خاطر باشید و شادمان «شما و همسرانتان، شادمانه به بهشت درآیید؛ أمِنوا و قَرّوا عَینا «ادْخُلُواْ الْجَنَّةَ أَنتُمْ وَ أَزْوَاجُکُمْ تُحْبَرُونَ» (الزخرف70) (تفسیر فرات کوفی، ص408)

بنابراین وقتی از این منظر به ماجرای شهادت دریانوردانِ دریادل نگاه می‌کنیم، می‌توان گفت این بزرگوران یکی از بهترین صحنه‌های عالم را رقم زدند و همچون اصحاب امام حسین(ع) نام و یاد خود را در تاریخ به زیبایی رسم کردند تا الگویی برای سایر مردم و مسئولان نظام اسلامی باشند. ما نیز همچون زینب(س) این جمله را می‌گوییم: «در ماجرای شهدای مدافع حرم، حادثه پلاسکو، شهید حججی، حادثه کرمانشاه و نیز شهدای دریانورد با وجود ناراحتی و غصه فراوان، چیزی جز زیبایی ندیدیم. حضرت زینب (سلام الله علیها) از چشم‌‏اندازی به وقایع عاشورا نگریست که جز زیبایی دیده نمی‏‌شد. امید که خداوند به ما این معرفت را عطا کند که به وجه آیه بودن وقایع اخیر بنگریم.