یک نام و چند خاطره مبهم از «ابن علی»/ جلسه قرآنی که صدقه جاریه شد

ابن علی، زن و فرزند را رها کرده و به خاطر دین خدا به مشهد می‌آید، او در خانه‌ای ساکن می‌شود و پس از آشنایی با صاحبخانه و چند جوان دیگر، به اشتیاق آنان برای فراگیری کلام وحی پی می‌برد، وی به این جوانان پیشنهاد می‌دهد تا برای آموزش در لحظات پربرکت بین‌الطلوعین میزبان آن‌ها در منزلش باشد.

شاید آن روزها که ابن علی چند جوان را به شوق یادگیری آیات وحی به منزلش می‌کشاند و با هم کلام ‌الهی را زمزمه می‌کردند، فکرش را هم نمی‌کرد این آموزش صبحگاهی مقدمه‌ای باشد برای تشکیل جلسه‌‌ای قرآنی که بیش از ۳۰ سال بعد هنوز هم میزبان علاقه‌مندان است.

عباسعلی دهقان نیّری، آرایشگری که کار و زندگیش را با کلام وحی پیوند زده است و گزارش از زندگی وی در مصاحبه «از لقمه‌های حلال سفره پدر تا همدمی از جنس آیات نور در محل کار»، بر روی خروجی خبرگزاری ایکنا قرار گرفت، همان برادر صاحب‌خانه ابن علی است، او که چند صباحی در محضر این خادم قرآن تلمذ کرده و خواندن قرآن را از وی فرا گرفته است، در گفت‌وگو با خبرنگار ما بیان می‌کند: در آن زمان، فعالیت‌های قرآنی جایگاه امروزی‌اش را نداشت و استادی نداشتیم تا اینکه با ابن علی آشنا شدیم.

وی بیان می‌کند: صبح‌ها پس از نماز، من با دو، سه نفر از دوستان، در حدود سال ۱۳۶۰ به منزل اخوی‌ام می‌رفتیم و از ابن علی که مستاجر برادرم بود، قرآن را فرا می‌گرفتیم.
دهقان‌نیّری ادامه می‌دهد: این کلا‌س‌های غیر رسمی، در مجموع شش ماه تا یک سال طول کشید که طی آن تا نیمه‌های سوره بقره را خواندیم؛ پس از این مدت، ابن علی گفت که خودتان می‌توانید جلسه‌ای را تشکیل داده و مدیریت آن را برعهده بگیرید.

وی ابراز می‌کند: این جلسه تشکیل شد و در ماه‌های ابتدایی خود ابن علی مدیریت آن را برعهده داشت اما مدتی بعد، این استاد قرآن به دلیل کسالت زیاد نتوانست در جلسات حاضر شود.

این شاگرد ابن علی عنوان می‌کند: ابن علی بعد از پنج، شش ماهی که به ما قرآن را آموخت، سخت دچار بیماری شد و کمتر او را در جلسات می‌دیدیم؛ گاهی به او سر می‌زدیم و جویای احوالش می‌شدیم تا اینکه یک روز برادرم گفت ابن علی از خانه‌شان رفته و در یکی از روستاهای مشهد ساکن شده، بعدها هم متوجه شدیم که از دنیا رفته است.
خاطرات ابن علی، در حافظه‌ای که پاک شده
از دهقان پیگیر اطلاعات بیشتری از ابن علی می‌شویم ولی او در پاسخ به ما می‌گوید: من حتی نام کامل این استاد را نمی‌دانم و او را با اسم ابن علی می‌شناسم؛ او مستأجر برادرم بود و برادرم اطلاعات بیشتری نسبت به ما داشت.

از این آرایشگر قرآنی آدرس برادرش را می‌پرسیم تا برای اطلاعات بیشتر از ابن علی به سراغ او برویم اما گویا هر چه بیشتر به دنبالش می‌گردیم، کمتر به نتیجه می‌رسیم؛ پاسخی که شنیدیم این بود: برادرم بیشتر از همه ما، نسبت به ایشان شناخت داشت، ولی متاسفانه سال‌هاست حافظه‌اش را از دست داده و دچار فراموشی شده و من هم با دو، سه دوست دیگر جلسه‌ سال‌های قبل هم ارتباطی ندارم.
وی کمی فکر می‌کند تا شاید بتواند اطلاعات بیشتری از ابن علی در اختیارمان قرار دهد؛ بعد از چند لحظه اینگونه بیان می‌کند: اطلاعات من از ابن علی محدود است و فقط در همین حد می‌توانم بگویم که اهل یکی از روستاهای اراک و کارمند راه‌آهن بود؛ گویا چون خانواده بی‌قید و بندی داشته، برای فرار از جو خانوادگی به مشهد آمده و اینجا مجدد ازدواج کرده بود، ولی خاطرم هست هر از گاهی فرزندانش به سراغش می‌آمدند و از او پول می‌گرفتند.

جلسه ۳۶ ساله قرآن در مشهد

حال پس از گذشت ۳۶ سال، جلسه‌ای که شاگردان ابن علی راه اندازی کردند، پابرجاست و چهارشنبه شبها، از ساعت ۲۰ الی ۲۱:۳۰ به صورت سیار در منازل اعضای این جلسه در مشهد برگزار می‌شود.
دهقان نیری، که یکی از اعضا و موسسان این جلسه است، با اشاره به اینکه این جلسه با حضور ما جوانان مشتاقِ قرآن شکل گرفت و کم‌کم اعضای خانواده‌مان نیز در آن حضور یافتند، بیان کرد: این جلسه از سال ۱۳۶۰ تاکنون، به صورت سیار برگزار می‌شود و در آن اقشار مختلف از سنین گوناگون حضور دارند.

وی با عنوان این مطلب که در جلسه هفتگی متوسلین به موسی بن جعفر(ع)، تجوید، صوت و لحن کار می‌شود، مطرح کرد: استاد جلسه در ابتدا ابن علی بود و پس از ایشان، پسردایی‌ام محمد دهقان، قاری و استاد جلسه است.

براساس این گزارش، در این جلسه قرآن که ۳۶ سال است به خانه‌های اعضای آن نور و برکت می‌بخشد، صندوقی هم جهت جمع آوری کمک‌های نقدی برای نیازمندان و یا اعضای جلسه وجود دارد.
و این جلسه قرآن، همچون بذری شد که ۳۶ سالِ پیش ابن علی کاشت و حال، ثمر داده است؛ اما شخصیتِ ابن علی همچنان در هاله‌ای از ابهام قرار دارد؛ شاگردانش از همان سال‌ها که خبر فوتش را شنیدند، از او بی‌خبرند اما هنوز هم هر هفته، از جلسه قرآنی که او مسبب شکل‌گیری‌اش بوده، صوت قرآن بلند می‌شود و ۳۶ سال است که در پرونده اعمالِ او صدقه جاریه شده است.

و هستند هنوز ابن علی هایی که چشمه اعمالِ صالح را در پرونده اعمال‌شان جاری کرده‌اند و باقیات الصالحات بر جا گذاشته اند؛ همانطور که خداوند در آیه ۴۶ سوره کهف می‌فرماید: «... وَالْبَاقِيَاتُ الصَّالِحَاتُ خَيْرٌ عِنْدَ رَبِّكَ ثَوَابًا...، ....و نيكي‌هاى ماندگار از نظر پاداش نزد پروردگارت بهتر و از نظر اميد [نيز] بهتر است».