دو جا که نباید سخن گفت

عضو خبرگان رهبری ادامه داد: زبان ترجمان باطن است؛ راه شناخت باطن افراد این است که به سخن او نگاه کنیم. فرمودند: «اللِّسَانُ تَرْجُمَانُ الْعَقْلِ» زبان میزان انسان است؛ باید دقت کرد که شخص صحبت حیوانی می‌کند یا صحبت انسانی. صحبت دنیایی می‌کند یا آخرتی.

امام جمعه موقت اصفهان ابراز کرد: تأثیر بسیاری از کلام‌ها از نیزه در انسان بیشتر است، اینکه می‌گویند زخم شمشیر بیشتر موثر است یا زخم زبان؟ شمشیر یک بار می‌زند و تمام می‌شود، اما سخن این گونه نیست و ممکن است سال‌ها فراموش نشود. پس مواظب باشیم در سخن گفتن دل کسی را رنجیده نکنیم.

وی تصریح کرد: بهترین کلام آن است که هم نظم خوبی داشته باشد و هم از نظر معنا، خواص و عوام بفهمند، همچنین بهترین کلام آن است که عمل گوینده، گفتارش را تایید کند.

آیت الله مهدوی اذعان کرد: دو چیز را هرگز نگویید، نخست چیزی که نمی‌دانید؛ و سپس چیزی که عمل نمی‌کنید، البته یک استثنا و به اصطلاح تبصره ای وجود دارد، در امر به معروف و نهی از منکر ولو شخص عمل نکند، واجب است تذکر بدهد؛ زیرا اگر نگفت گناه دومی مرتکب شده است.

وی ادامه داد: راه معالجه و مصونیت در گفتار، «درنگ‌کردن» است. باید درنگ کرد و بر دو مطلب فکر کرد: نخست آن که آیا گفتارم به‌جا است یا بی‌جا؟[اگر بی‌جا بود نگویم.]؛ دوم اینکه  اگر به‌جا است که تکلم کنم، بهترین کلام چیست؟!

عضو خبرگان رهبری افزود: کلام مانند دواء است که کم آن نافع است و زیاد آن قاتل است  و در روایتی آمده است «إِذَا تَمَّ الْعَقْلُ نَقَصَ الْكَلَامُ‏»هنگامی‌که عقل کامل شود، کلام کم می‌شود.

استاد حوزه اصفهان یادآور شد:  دستور این است که سخن‌تان پشت قلبتان باشد، ابتدا به عقلتان رجوع کنید و سپس صحبت کنید، فرمودند: «لِسَانُ الْعَاقِلِ وَرَاءَ قَلْبِهِ وَ قَلْبُ الْأَحْمَقِ وَرَاءَ لِسَانِهِ‏»زبان عاقل پشت قلب اوست و قلب احمق پشت زبانش است، تا سخن نگفته‌اید، سخن در گرو شماست، هنگامی‌که سخن گفتید شما در گرو آن هستید.