یادداشت/ سیدیحیی یثربی
خداوند در برابر هرگونه بهانه‌جویی و اشکال‌تراشی مشرکان، پیامبرش را یاری رسانده، با پاسخ مناسب، آن شبهه و اشکال را دفع می‌کند. اما ترجمه بیشتر مترجمان به گونه‌ای است که مطلب چندان مفهوم و روشن نمی‌شود.
عقیق:ترجمه قرآن کریم یکی از مسائلی است که تقریباً عمر آن مساوی با زمان نزول قرآن است. قرن‌ها است که افراد مختلف این سؤال را مورد بحث قرار داده‌اند که آیا اساساً ترجمه قرآن کریم امکان‌پذیر است؟ و اگر آری، چگونه و با چه کیفیتی؟
سیدیحیی یثربی استاد دانشگاه که به تازگی ترجمه‌ای از قرآن کریم را منتشر کرده است در سلسله یادداشت‌هایی که در اختیار خبرگزاری فارس قرار داده است نگاهی داشته به مسأله ترجمه قرآن کریم و نکات مربوط به آن.
آنچه می‌خوانید دهمین بخش از این یادداشت‌ها است:
«وَلا یَأْتُونَکَ بِمَثَلٍ إِلاَّ جِئْناکَ بِالْحَقِّ وَأَحْسَنَ تَفْسیراً»؛ هیچ بحثی با تو نمی‌کنند، مگر اینکه ما سخن حق و بهترین پاسخ را به تو وحی می‌کنیم.(فرقان/33)
معنی آیه روشن است. خداوند در برابر هرگونه بهانه‌جویی و اشکال‌تراشی مشرکان، پیامبرش را یاری رسانده، با پاسخ مناسب، آن شبهه و اشکال را دفع می‌کند. اما ترجمه بیشتر مترجمان به گونه‌ای است که مطلب چندان مفهوم و روشن نمی‌شود، برای نمونه به این چند مورد توجه کنید:
-مشکینی: و هیچ مثال و وصفى براى (طعن در نبوت) تو نمىآورند(مانند ساحر، شاعر، افسانهگو) مگر آنکه ما (در پاسخ آن) حق مطلب و تفسیر و بیانى نیکوتر را براى تو مىآوریم.
این بیان در حقیقت، جنبه ترجمه ندارد. بلکه تفسیر و برداشت از مضمون آیه است.
-مکارم: آنان هیچ مثلى براى تو نمىآورند مگر اینکه ما حق را براى تو مىآوریم، و تفسیرى بهتر (و پاسخى دندان‌شکن که در برابر آن ناتوان شوند).
این ترجمه هم همان حالت ترجمه‌های پیشین را دارد، علاوه بر اینکه میان گزاره‌های آیه پیوند منطقی وجود ندارد. «آنان هیچ مثلی برای تو نمی‌آورند مگر اینکه ما حق را برای تو می‌آوریم»، هیچ رابطه منطقی بین مثل آوردن دیگران و آوردن حق وجود ندارد.
-فولادوند: و براى تو مَثَلى نیاوردند، مگر آنکه [ما] حق را با نیکوترین بیان براى تو آوردیم.
در این ترجمه هم پیوند منطقی میان گزاره‌ها مشخص نیست.
-شعرانی: و نیاوردند تو را مثلى مگر آنکه آوردیم تو را به حق و خوب‌تر از راه بیان.
این ترجمه هم از نظر جمله‌بندی درست و رسا نیست.
-حداد عادل: و آنان هیچ مثلی برای تو نیاورند، مگر آنکه ما [در برابر آن] مثلی راست و درست و بیانی نیکوتر برای تو آوریم.
-انصاریان: و [دشمنان] هیچ وصف و سخن باطلی بر ضد تو نمی‌آورند، مگر آنکه ما حق را و نیکوترین تفسیر را [برای در هم شکستن آن] برای تو می‌آوریم.
این ترجمه‌ها گرچه مطابق متن نیست، مفهوم‌تر می‌باشد.
منبع:فارس
سیدیحیی یثربی استاد دانشگاه که به تازگی ترجمه‌ای از قرآن کریم را منتشر کرده است در سلسله یادداشت‌هایی که در اختیار خبرگزاری فارس قرار داده است نگاهی داشته به مسأله ترجمه قرآن کریم و نکات مربوط به آن.
آنچه می‌خوانید دهمین بخش از این یادداشت‌ها است:
«وَلا یَأْتُونَکَ بِمَثَلٍ إِلاَّ جِئْناکَ بِالْحَقِّ وَأَحْسَنَ تَفْسیراً»؛ هیچ بحثی با تو نمی‌کنند، مگر اینکه ما سخن حق و بهترین پاسخ را به تو وحی می‌کنیم.(فرقان/33)
معنی آیه روشن است. خداوند در برابر هرگونه بهانه‌جویی و اشکال‌تراشی مشرکان، پیامبرش را یاری رسانده، با پاسخ مناسب، آن شبهه و اشکال را دفع می‌کند. اما ترجمه بیشتر مترجمان به گونه‌ای است که مطلب چندان مفهوم و روشن نمی‌شود، برای نمونه به این چند مورد توجه کنید:
-مشکینی: و هیچ مثال و وصفى براى (طعن در نبوت) تو نمىآورند(مانند ساحر، شاعر، افسانهگو) مگر آنکه ما (در پاسخ آن) حق مطلب و تفسیر و بیانى نیکوتر را براى تو مىآوریم.
این بیان در حقیقت، جنبه ترجمه ندارد. بلکه تفسیر و برداشت از مضمون آیه است.
-مکارم: آنان هیچ مثلى براى تو نمىآورند مگر اینکه ما حق را براى تو مىآوریم، و تفسیرى بهتر (و پاسخى دندان‌شکن که در برابر آن ناتوان شوند).
این ترجمه هم همان حالت ترجمه‌های پیشین را دارد، علاوه بر اینکه میان گزاره‌های آیه پیوند منطقی وجود ندارد. «آنان هیچ مثلی برای تو نمی‌آورند مگر اینکه ما حق را برای تو می‌آوریم»، هیچ رابطه منطقی بین مثل آوردن دیگران و آوردن حق وجود ندارد.
-فولادوند: و براى تو مَثَلى نیاوردند، مگر آنکه [ما] حق را با نیکوترین بیان براى تو آوردیم.
در این ترجمه هم پیوند منطقی میان گزاره‌ها مشخص نیست.
-شعرانی: و نیاوردند تو را مثلى مگر آنکه آوردیم تو را به حق و خوب‌تر از راه بیان.
این ترجمه هم از نظر جمله‌بندی درست و رسا نیست.
-حداد عادل: و آنان هیچ مثلی برای تو نیاورند، مگر آنکه ما [در برابر آن] مثلی راست و درست و بیانی نیکوتر برای تو آوریم.
-انصاریان: و [دشمنان] هیچ وصف و سخن باطلی بر ضد تو نمی‌آورند، مگر آنکه ما حق را و نیکوترین تفسیر را [برای در هم شکستن آن] برای تو می‌آوریم.
این ترجمه‌ها گرچه مطابق متن نیست، مفهوم‌تر می‌باشد.
منبع:فارس
