«یوما»، داستان زندگی خدیجه کبری(س)

نام این رمان برگرفته از عبارتی است عربی که کنیز حضرت خدیجه به وی اطلاق می‌کند. این نام توسط نویسنده چنان هوشمندانه در بخش‌‌هایی از متن قرار گرفته است که مخاطب پس از به پایان رساندن کتاب، ناخودآگاه به معنای آن پی برده و علت اطلاق آن به چنین بانویی را درک می‌کند.

محور اصلی داستان همانطور که از نامش پیداست، به وجه مادر بودن حضرت خدیجه (س) مرتبط است، حضرت خدیجه (س) مادر حضرت فاطمه برجسته‌ترین بانوی اسلام بودند، هم چنین وجهه مادر بودن ایشان تنها به این باز نمی‌گردد،  بلکه حضرت خدیجه پیش از ازدواج با حضرت رسول نیز به مادر ایتام معروف بودند و حضرت رسول نیز ایشان را ملقب به ام المومنین کردند.

یوما داستان زندگی بانویی است که اشراف مکه برای به دست آوردن او و تصاحب ثروتش سر و دست می‌شکنند.  بانویی که علیرغم جهل مردان زمانش و تنگ نظری‌هایشان نسبت به زن، با ارثیه پدری‌اش تجارت می‌کند و چیزی نمی‌گذرد که پا به پای مردان و گاهی پیش‌تر از آن‌ها کاروان داری می‌کند و شهره زنان و مردان عرب می‌شود.

روایتی جذاب و داستانی از بانویی که در جاهلیت عرب فعالیت اجتماعی می‌کند، به عفیف بودن شهره است و مادری می‌کند برای یتیمان خواهرش و یتیمان شهر، و حتی کنیزانش مجازند او را مادر صدا کنند.

خواننده فارغ از اینکه داستان قریب به 1400 سال دورتر از او اتفاق افتاده است به دلیل صحنه‌سازی‌ها و تصویرهای بکری که نویسنده خلق کرده با شخصیت‌ها همراه می‌شود و خودش را نیز بخشی از داستان می‌داند.

از جمله مشخصه‌هایی که «یوما» را از باقی داستان‌های تاریخی حول زندگی  ام المومنین خدیجه (س) و رسول اکرم (ص) متمایز کرده است روایت عاشقانه‌های شیرین و دلچسب معشوقه‌هایی است که مبنای عشق‌شان جز بندگی خدای رحمان نیست.

و شب عروسی‌شان از آن دست قسمت‌های داستان است که نویسنده هنرنمایی‌اش را به نهایت رسانده و با رعایت تمام اصول و بدون تخطی از تاریخ و واقعیت، حضرات را در این شب روایت می‌کند؛ با همه شباهت‌هایی که جوانان امروزی می‌توانند با آن همزاد پنداری کنند.

این عشق در تمام صفحات کتاب ساری و جاری است حتی در سختی‌های روزهای آغازین تبلیغ اسلام و تیمار کردن زخم‌های محمد از کلوخه‌های بچه‌های مکه و روزهای طاقت فرسای شعب ابی‌طالب.  از سوی دیگر آنچه از رسول نمایش داده می‌شود مصداق رحمة للعالمینی اوست و در پایان داستان تصویری جز رأفت و حلم و مهربانی از ایشان در ذهن نمی‌ماند؛ بدون اینکه نویسنده دائم آن را گفته باشد و یا تکرار کرده باشد.

«یوما» را  مریم راهی نوشته و انتشارات نیستان آن را منتشر کرده است. در انتهای کتاب، نویسنده با ذکر منابع استفاده شده در کتاب، توضیح داده که بخشی از سخنان حضرت رسول صلی الله علیه و آله و حضرت خدیجه سلام الله علیها، برگرفته از آیات و روایات و ادعیه است و باقی آنها برگرفته از مستندات تاریخی است که رنگ عنصر خیال را هم به خود گرفته است. نویسنده برای انتقال صحیح مطلب، در انتهای کتاب اشاره کرده است که شخصیت‌های حاضر در این روایت‌ها، کدام یک واقعی و کدام یک به داستان اضافه شده‌اند.