گفت‌و‌گو با عباس شاهزیدی شاعر آیینی؛
شاعر آیینی باید به اکثر علوم و تاریخ گذشته واقف باشد تا همه این معلومات دست در دست هم دهند و لغاتی ترواش کند و این لغات به مجموعه ای تبدیل شود.
عقیق:سال‌هاست او
را در انجمن‌های ادبی شهر می بینم. شاهزیدی که حالا شعر آیینی را در اصفهان
به «خروش» انداخته و در چند جشنواره کشوری رتبه های برتر را از آن خود
کرده شعر لطیف و گیرایی دارد؛ لطافتی که عجین شده است با قوافی و ردیف‌های
زیبا در هر مضمون. آنچه از شاهزیدی«خروش» ساخته، خلوت زیبای لغات در گنج
حیاط شعر است. آنجا که به زیبایی هر چه تمام در وصف ائمه اطهار کلمات را در
کنار هم می چیند و شعر را به تسخیر می‌کشد.لهوف در برداشتی هنری به نظم کشیده شد
شاهزیدی می‌گوید: مجموعه های قبلی من منتخب شعر دفاع مقدس بود، اما در واقع پنجمین کتابم با عنوان«دوبیتی های من عین لهوف است» امسال منتشر شده که شامل 133 دو بیتی عاشورایی است. مقدمه کتاب مقتل لهوف سعید ابن طاوس که در قرن هفتم به نگارش درآمده، است و نشر جمهوری در تهران آن را منتشر کرده.این شاعر آیینی معتقد است: پس از واقعه عاشورا مستندترین مقتلی که در طول تاریخ هنوز همه به آن استناد می‌کنند، مقتل سعید ابن طاوس است که به نام کتاب« اللهوف علی قتلی الطفوف» هم گفته می شود و یکی از منابع مهم و کهن واقعه عاشورا و تاریخ زندگانی حسین بن علی، امام سوم شیعیان است. به گفته خروش، مقتل لهوف باید در برداشت هنری و در قالبی کوتاه و موجز مانند دوبیتی به ثبت می رسید و به نظم کشیده می شد تا خواننده را به تحیر وادارد؛ زیرا دو بیتی برای سوز و اشک و آه ساخته شده است.او در توضیح اینکه شاعر آیینی تا چه حد باید در زمینه اشعار مقتل مطالعه داشته باشد، تصریح می کند: در واقع در پشت تمام کلمات شعری، دانش و معلومات دینی و تاریخی نهفته است.
شاعر آیینی باید به اکثر علوم و تاریخ گذشته واقف باشد تا همه این معلومات دست در دست هم دهند و لغاتی ترواش کند و این لغات به مجموعه ای تبدیل شود.به قول حافظ«صد نکته غیر حسن بباید کسی/ مقبول طبع مردم صاحب نظر شود». دریایی از دانش در اشعار شاعر آیینی نهفته است؛ همراه با تاریخی که با گذر زمان رنگ نمی بازد و شناسنامه هر ملت است. این شاعر آیینی درباره چگونگی درج اشعار دو بیتی در کتابش می‌گوید: آوردن یک دوبیتی پس از بخشی از متن مقتل ابداعی داشت که در این کتاب مشاهده می شود. در ابتدای کتاب چنین آوردم:«فرازهایی از متن لهوف به صورت عریان ولی بدون ترجمه پا نویس شد. این دفتر طاقت ترجمه را نداشت. به کلمات نگاه کن؛ فقط نگاه کن؛ کلمات برایت روضه می خوانند». برخی از افراد بیان کردند ما با متن عربی لهوف آشنا نیستیم، اما این ابیات چنان با متن عربی اخت شده که بسیار گیرا و پر مفهوم است.
شگرد هنری شاعران
به اعتقاد خروش، این شگرد هنری شاعران است که زوایای پنهان برخی از مطالب را هنرمندانه برملا کنند و در واقع حتی اگر من لهوف را به عربی ترجمه می کردم بازهم اثر به این گیرایی و زیبایی نبود.این شاعر آیینی با بیان اینکه آثار تازه ای در این زمینه تولید نشده، خاطر نشان می کند: این اثر به نوعی متفاوت و غافلگیرکننده است و علاقه مندم از این پس کارهای متفاوت با این سبک انجام دهم.
شعر آیینی باید تخصصی شود
شاهزیدی تاکید می کند: شعر آیینی باید تخصصی شود. عرصه شعر آیینی عرصه آزمون و خطا نیست. شاعر آیینی باید دانش دینی و تاریخی را آموخته و نسبت به فرهنگ و ادبیات هزارساله و زبان فارسی شناختی کامل داشته باشد. به اعتقاد او، شعر آیینی در مرز خوف و رجا و بر روی پرتگاه راه رفتن است که اگر موضوعی به اشتباه به شعر تبدیل شود، اصلاح کردن آن مشکل خواهد بود. شاعران آیینی برای افرادی کلمات را به نظم می کشند که قداست دارند و گاهی ممکن است مدح را شبیه به ذم به رشته شعر درآورند. ورود به برخی از ژانرهای ادبی سخت است؛ مانند موضوع شعر کودک، شعر طنز و این موضوعات هم از گونه هایی است که جای آزمون و خطا در آن وجود ندارد.
او همچنین ادعای افرادی که می گویند برخی از شاعران جشنواره ای شده اند را رد می کند و می‌گوید: سال ها پیش شاعران جشنواره ای، پروازی و سکه ای داشتیم، اما اکنون چون من درگیر و دار داوری جشنواره ها هستم، از نزدیک می بینم که دیگر اینگونه نیست و در سال های اخیر جشنواره ها از این وضعیت خارج شده و شایسته سالاری به جشنواره ها ورود پیدا کرده، اما آنچه مهم است، این است که جشنواره ها هنوز به نقطه دلخواه و مطلوبی که باید برسد نرسیده و نیاز به برنامه ریزی دقیق و صحیح برای اجرا دارد. این شاعر آیینی از خاطراتش در مراسم شعرخوانی بیت رهبری چنین می‌گوید: در جلسه ای موفق شدم در حضور ایشان شعر بخوانم که پس از شعرخوانی من حضرت آقا فرمودند:«شعر شاعری که امشب شعر خواند از همه افرادی که من در آن زمان می شناختم بهتر بود. من قبل از انقلاب به اصفهان سفر کردم و در انجمن های شعری آنجا حضور داشتم«.
زهره قندهاری
منبع:دعبل
