۰۲ آذر ۱۴۰۳ ۲۱ جمادی الاول ۱۴۴۶ - ۱۷ : ۱۷
عقیق:
آیتاللهعبدالله جوادی آملی امروز ۵ اردیبهشت ماه در ادامه درس تفسیر خود در مسجد اعظم
گفت: معصوم با غیرمعصوم در احکام مشترک هستند، مگر درباره پیامبر که خصایص و احکام
متفاوتی دارد که علامه طباطبایی(ره) ۶۰ خصیصه در این زمینه برشمرده است.
وی
ادامه داد: بنابراین امام با ماموم در احکام مشترک هستند و علم غیب اثر فقهی
ندارد. بنابراین برای حل موضوعاتی مانند اینکه فریبکارانه همسر یک امامی زهری را
در ظرفی بریزد و ایشان را مسوم کند یا امام علی(ع) اگر در ۱۹ رمضان شهید نمی شد
امویان مسلط نمیشدند و یا در جریان سیدالشهدا، زن و بچه همراه بردن لازم نبود.
باید میان این مسئله خلط نکنیم زیرا معلوم می شود علم غیب که مخصوص انسانهای کامل
است از احکام فقهی برتر است.
وی
با اشاره به سؤالاتی درباره جن افزود: درباره جن سوره جدایی نازل شده آنهم بعد از
سوره نوح، و چند اصل برای آنان وجود دارد اول اینکه جن و انس برای عبادت خلق شدهاند
و عبادت هم نیازمند شریعت و پیامبر است زیرا تابع امر قراردادی میان انسانها نیست
و دین باید بیاید و آن را بیان کند پس حتما دین و مکتب و نبی میخواهد البته لازم
نیست آن رسول حتما از جن باشد و اگر از انس و با جن مرتبط بود باز هم ممکن است
همان طور که اجنه به محضر پیامبر میآمدند و احکام را فرا میگرفتند و به رسالت او
مقر بودند.
این
مفسر قرآن با بیان اینکه در سوره مبارکه الرحمان و آیه ۱۳۰ سوره انعام از جن و انس
به عنوان معشر الجن و الانس یاد شده است گفت: قرآن فرمود اینها یعنی جن و انس که
مکلف به وحی و نبوت هستند اگر به آن عمل نکنند گرفتار عذاب میشوند لذا فرمود
«وَلَوْ شِئْنَا لَآتَيْنَا كُلَّ نَفْسٍ هُدَاهَا وَلَكِنْ حَقَّ الْقَوْلُ
مِنِّي لَأَمْلَأَنَّ جَهَنَّمَ مِنَ الْجِنَّةِ وَالنَّاسِ أَجْمَعِين»(۱۳ سجده) این آیه و ایات مشابه نشان میدهد اجنه
نیز تکلیف دارند و به وحی دسترسی ولی اینکه رسول از خودشان باشد و نباشد مسئله
دیگر است.
نفر اجنه
آیتالله
جوادی آملی در پاسخ به سؤالی درباره «نفر» اجنه بیان کرد: مسئله «نفر» همان بسیج شدن است؛ دو نفر در قرآن است
یعنی برخی افراد بسیج نظامی و برخی بسیج علمی دارند اگرچه دفاع از کشور وظیفه
همگانی است ولی نفر نظامی و علمی داریم و اجنه نیز به سوی پیامبر نفر پیدا کردند و
گروهی به نزد ایشان آمدند و فهمیدند که قرآن معجزه و آورنده آن نیز پیامبر است
همان طور که انسانها با شواهد میفهمند آورنده وحی پیامبر(ص) است و این اصل برای جامعه جنی نیز
حل شده است.
این
مفسر قرآن بیان کرد: این گروه اجنه، به قومشان گفتند ما کتابی بعد از قوم موسی
شنیدیم و آن قرآن است؛ برخی مطرح می کنند که اجنه چرا نامی از انجیل نیاورند و فقط
کتاب یهودیان ذکر شده که در پاسخ باید گفت این تعبیر ممکن است یا ناظر به این
مسئله باشد که بعد از موسی کتاب جامعی نازل نشده زیرا انجیل نیز مکمل تورات بود و
احکام و شریعت جداگانه به آن معنا نیاورده بود و یا ممکن است ناظر به این باشد که
آنان یهودی بودند و رسالت مسیح را نپذیرفته بودند مانند یهودیان دوره پیامبر که رسالت
عیسی مسیح(ع) را قبول نکردند.
جامعه بدون دین نمیتواند زندگی سالمی داشته باشد
وی
با اشاره به آیه ۴ به بعد سوره جن اظهار کرد: خود این جنیها گفتند در میان ما
سفهایی بودند که میگفتند دیگر وحی نمیشود و خداوند بشر را رها کرده است ولی نمی
دانستند که جامعهای که با مرگ نمی پوسد و بعد از مرگ حساب و کتابی دارد باید
قانون داشته باشد و بدون دین نمیتواند زندگی کند.
این
مرجع تقلید با اشاره به تفاوت میان قصص قرآن با قصههای معمولی عنوان کرد: هرگز آنچه در سنخ کلیله و دمنه که
ترسیم خیالی و وهمی است در قرآن کریم نیست؛ مثل قرآن از جنس تمثیل است نه اینکه
افسانههایی باشد که سرهم شده ولو اینکه فایده اخلاقی هم داشه باشد و یا قصص
انبیاء واقعیات خارجی را بیان فرموده است و یا صورتسازی مصدر به تمثیل است.
عدم صراحت درباره وضع جنیان در بهشت و جهنم
وی
اظهار کرد: خدای سبحان هیچ قومی را قبل از اتمام حجت عذاب نمیکند بنابراین جهمنی
و بهشتی بودن اجنه مانند انسان ها مسلم است ولی اینکه در بهشت با چه کسانی مشهورند
و چه وضعی دارند به صراحت در قرآن مطلبی درباره آنان نیامده است.
این
مفسر قرآن با بیان اینکه برخی احکام با مسلمان شدن فرد از ذمه او برداشته میشود و
برخی باقی است اظهار کرد: حقوق الناس با اسلام از بین نمیرود یعنی کسی که وامی
گرفته و معاملهای با دیگران داشته است با مسلمان شدن حق الناسش رفع نخواهد شد؛
البته خمس و زکات و ... قبل از اسلام
وی بر عهده او نیست.
این
مرجع تقلید با بیان اینکه در مسئله ربا نیز این حکم قطعی است و فرمود حرام است و
هیچ ربا دهندهای به ربا گیرنده شرعا بدهکار نیست بیان کرد: همه ما با
استکبار و صهیونیست مخالف بوده و هستیم مادامی که در این صراط باشند و البته
معتقدیم که کاری از اینها ساخته نیست و نشانه آن دفاع مقدس و جنگ ۱۰ ساله است که
به اشتباه میگوییم هشت ساله است.
وی
عنوان کرد: دفاع مقدس را نباید هشت سال گفت زیرا مگر دوسال اول کشور درگیر ترور و
فشار و ماجرای ۷۲ تن و نخست وزیری و شهدای محراب و ... نبود؛ ما دو سال گرفتار جنگ
و ترور داخلی بودیم و هشت سال جنگ برون مرزی، ده سال ملت در سایه قرآن و عترت
استقامت کرده و می دانیم واقعا از بیگانه کاری ساخته نیست زیرا خدا حافظ کشور است
اما وقتی به مسئله ربا و جنگ با خدا میرسیم به آن باور نداریم.
این
مرجع تقلید تاکید کرد: وقتی میگویند گزینه نظامی روی میز است برخی آن را در داخل
باور میکنند ولی خدا می فرماید گزینه نظامی روی میز قرآن است آنجا که شما با ربا
به جنگ من میآیید.
پول ربوی با کلاه شرعی حلال نمیشود
وی
افزود: بانکهای ربوی که منجر به ورشکستگی و پایین آمدن تولید میشود حرام
است و با کلاه شرعی که حلال حرام نمی شود و مع الاسف هم می خواهیم کشور امام
زمان باشد و طلاق و اعتیاد در آن نباشد، آن را که نباید باور کنیم باور میکنیم
ولی این را که باید باور کنیم باور نمیکنیم و توقع داریم خدا باران برای ما
بفرستد البته همین مقدار باران هم به برکت شهدا و قطع نخاعیها و اعتکافیها و ...
است.
این
مفسر قرآن گفت: هیچ باور نداریم که ربا یعنی جنگ با خداوند ولی گزینه نظامی دشمن
را خدا از ما رفع بلا خواهد کرد؛ فرمود ما عقب نمیافتیم که فکر کنید شما جلو
خواهید افتاد.
وی
تاکید کرد: آیات قرآن تاکید دارند که ای انسان نباید از غیرخدا ولی برای خود
بگیرید و اگر کسی چنین کند در ضلال مبین است بنابراین فرمود اگر اصل آفرینش را
قبول دارید معاد را هم باید به طریق اولی قبول داشته باشید زیرا ارواح انسان که
نابود نمیشود ذرات ابدان پراکنده میشود و دوباره آن را جمعآوری میکنند و این
کار برای خدا که با اراده کار میکند و قدرتی نامتناهی دارد کار آسانی است.