۰۳ آذر ۱۴۰۳ ۲۲ جمادی الاول ۱۴۴۶ - ۴۱ : ۰۴
وظایف فرزندان نسبت به والدین در سیرۀرضوی
قدس انلاین_مصطفی لعل شاطری: پدر و مادر از احترامی ویژه برخوردارند تا جایی که قرآن کریم نیکی به والدین را در کنار توحید و اصل یکتا پرستی قرار داده و می فرماید: وَ قَضَی رَبُکَ الاَ تَعبُدُوا إلا إیاهُ وَ بِالوالِدَین إحسانا (سوره اسراء: آیه ۲۳).
عقیق: همان گونه که سپاس و احترام به آنان را در کنار سپاس و احترام برای خداوند بزرگ آورده است: انِ اشکُر لی وَ لِوالِدَیکَ (سوره لقمان: آیه 14).
امام رضا (ع) در تاکید بر حفظ حرمت پدر و مادر و در اشاره به فلسفه ی این دستور، بی توجهی به پدر و مادر را نوعی بی توجهی به خدا و فرمان شکنی او دانسته است و می فرماید: خداوند نا فرمانی پدر و مادر را به این دلیل حرام ساخت که نافرمانی آنان، بیرون رفتن از اطاعت خدا محسوب می گردد.
همانطور که آن حضرت در در ذیل آیه «انِ اشکُر لی وَ لِوالِدَیکَ» که سپاس برای والدین در کنار شکر وسپاس برای خدا آمده است، پذیرش سپاس برای خداوند بزرگ را وامدار سپاسگذاری افراد برای پدر و مادر دانسته، می فرمایند: خدا هم به سپاسگذاری برای خود و هم برای پدر و مادر سفارش نموده است، از این رو هرکس از پدر و مادر خویش قدردانی نکند، در حقیقت از خدا قدردانی نکرده است و در این باب امام رضا (ع) افزون بر آنکه خود به پدر و مادر خویش فراوان احترام می گذاشت و حق آنان را ادا می کرد، در ضرورت تکریم والدین توصیه هایی را بیان داشته اند، چنانکه آن حضرت فرموده است: بِرَ الوالِدَینِ واجبُ وَ إن کانا مُشرِکین؛ نیکی به پدر و مادر واجب است، هر چند که آنان مشرک باشند.
در حدیثی دیگر، ضرورت اطاعت از پدر و مادر را گوشزد کرده، در حفظ احترام آنان می فرمایند: بر تو باد که پدرت را اطاعت و نیکی نمایی، در برابر او تواضع و خضوع به خرج دهی، او را بزرگ شماری و اکرام کنی، در نزد او صدای خود را آهسته گردانی؛ چرا که پدر اصل و ریشه فرزند است و فرزند فرع بر اوست. اگر او نبود، فرزند نیز نبود. به قدرت خدا اموال، مقام و جان خود را فدای پدران خود نمایید و من خبر می دهم که جان و مالتان از آنِ پدران شماست. از این رو باید جان و مال درخدمت آنان قرار گیرد. در دنیا با بهترین صورت ممکن پدران خود را اطاعت نمایید و پس از مرگ آنان را دعا کرده و بر ایشان طلب رحمت نمایید، زیرا روایت شده اگر کسی در حیات پدر، به او نیکی نماید، ولی پس از مرگش، او را دعا نکند؛ خداوند او را عاق پدر می نامد.
آن حضرت در ادامه این سخن، درباره حق مادران تاکید فراوان کرده و آن را لازم ترین حقوق معرفی کرده و می فرماید: بدان که حق مادر لازم ترین و واجب ترین حقوق است؛ زیرا این مادر است که آنچه دیگران تحملش را ندارند تحمل کرده و با گوش، چشم و تمام اعضای بدن خود، از فرزندش با خرسندی و شادمانی نگهداری می کند، کودک خویش را با تمام مشکلاتی که کسی یارای پذیرش آن نیست، حفظ می کند. او به این رضایت داده است که خود گرسنگی را تحمل می کند تا فرزندش سیر گردد، او تشنگی را تحمل می کند تا کودک او سیراب شود، او خود برهنه می ماند تا فرزندش با لباس پوشانده شود، فرزندش در سایه قرار گیرد و او آفتاب سوزان را به جان می خرد، از این رو باید به اندازه زحمت مادر، از او تقدیر به عمل آورد، به او نیکی نمود و با او مدارا کرد، البته جز با کمک خدا شما توان ادای حق مادر را ندارید.
پی نوشت ها:
1-شیخ صدوق، فقه الرضا: 334.
2-شیخ صدوق، عیون اخبار الرّضا (ع)، ج 2: 124.
3-شیخ صدوق، علل الشرایع، ج2: 479.
منبع:قدس
211008
امام رضا (ع) در تاکید بر حفظ حرمت پدر و مادر و در اشاره به فلسفه ی این دستور، بی توجهی به پدر و مادر را نوعی بی توجهی به خدا و فرمان شکنی او دانسته است و می فرماید: خداوند نا فرمانی پدر و مادر را به این دلیل حرام ساخت که نافرمانی آنان، بیرون رفتن از اطاعت خدا محسوب می گردد.
همانطور که آن حضرت در در ذیل آیه «انِ اشکُر لی وَ لِوالِدَیکَ» که سپاس برای والدین در کنار شکر وسپاس برای خدا آمده است، پذیرش سپاس برای خداوند بزرگ را وامدار سپاسگذاری افراد برای پدر و مادر دانسته، می فرمایند: خدا هم به سپاسگذاری برای خود و هم برای پدر و مادر سفارش نموده است، از این رو هرکس از پدر و مادر خویش قدردانی نکند، در حقیقت از خدا قدردانی نکرده است و در این باب امام رضا (ع) افزون بر آنکه خود به پدر و مادر خویش فراوان احترام می گذاشت و حق آنان را ادا می کرد، در ضرورت تکریم والدین توصیه هایی را بیان داشته اند، چنانکه آن حضرت فرموده است: بِرَ الوالِدَینِ واجبُ وَ إن کانا مُشرِکین؛ نیکی به پدر و مادر واجب است، هر چند که آنان مشرک باشند.
در حدیثی دیگر، ضرورت اطاعت از پدر و مادر را گوشزد کرده، در حفظ احترام آنان می فرمایند: بر تو باد که پدرت را اطاعت و نیکی نمایی، در برابر او تواضع و خضوع به خرج دهی، او را بزرگ شماری و اکرام کنی، در نزد او صدای خود را آهسته گردانی؛ چرا که پدر اصل و ریشه فرزند است و فرزند فرع بر اوست. اگر او نبود، فرزند نیز نبود. به قدرت خدا اموال، مقام و جان خود را فدای پدران خود نمایید و من خبر می دهم که جان و مالتان از آنِ پدران شماست. از این رو باید جان و مال درخدمت آنان قرار گیرد. در دنیا با بهترین صورت ممکن پدران خود را اطاعت نمایید و پس از مرگ آنان را دعا کرده و بر ایشان طلب رحمت نمایید، زیرا روایت شده اگر کسی در حیات پدر، به او نیکی نماید، ولی پس از مرگش، او را دعا نکند؛ خداوند او را عاق پدر می نامد.
آن حضرت در ادامه این سخن، درباره حق مادران تاکید فراوان کرده و آن را لازم ترین حقوق معرفی کرده و می فرماید: بدان که حق مادر لازم ترین و واجب ترین حقوق است؛ زیرا این مادر است که آنچه دیگران تحملش را ندارند تحمل کرده و با گوش، چشم و تمام اعضای بدن خود، از فرزندش با خرسندی و شادمانی نگهداری می کند، کودک خویش را با تمام مشکلاتی که کسی یارای پذیرش آن نیست، حفظ می کند. او به این رضایت داده است که خود گرسنگی را تحمل می کند تا فرزندش سیر گردد، او تشنگی را تحمل می کند تا کودک او سیراب شود، او خود برهنه می ماند تا فرزندش با لباس پوشانده شود، فرزندش در سایه قرار گیرد و او آفتاب سوزان را به جان می خرد، از این رو باید به اندازه زحمت مادر، از او تقدیر به عمل آورد، به او نیکی نمود و با او مدارا کرد، البته جز با کمک خدا شما توان ادای حق مادر را ندارید.
پی نوشت ها:
1-شیخ صدوق، فقه الرضا: 334.
2-شیخ صدوق، عیون اخبار الرّضا (ع)، ج 2: 124.
3-شیخ صدوق، علل الشرایع، ج2: 479.
منبع:قدس
211008
گزارش خطا
