غزوه خيبر چه زماني رخ داده است؟
درباره وقوع اين جنگ ظفرمند به رهبري پيامبر اكرم (ص)، اتفاق چنداني ميان مورخان و سيره نويسان نيست. زيرا برخي از آنان پانزدهم محرم، برخي اواخر محرم، برخي ماه صفر، برخي اول ربيع الاول، برخي جمادي الاولي و برخي نيز ۲۴ رجب سال هفتم قمري را روز پيروزي مسلمانان ميدانند.
عقیق:خيبر، منطقهاي است وسيع و حاصل خيز در ۳۲ فرسنگي شمال مدينه منوره و در عصر رسول خدا (ص) اين ناحيه در اختيار يهوديان قرار داشت و تعداد جمعيت آنان در حدود ۰۰۰، ۲۰ نفر تخمين زده ميشد كه از ميان آنان، دو هزار نفر جنگ آور و مبارز بوده و مردان دلاور و رزمجويي چون «مرحب خيبري» در ميان آنان به چشم ميخوردند.يهوديان خيبر با پناه دادن به يهوديان فتنه جوي مدينه و همكاري و همدستي با ساير دشمنان اسلام، خطري براي مسلمانان بودند.بدين جهت، پيامبر اكرم (ص) پس از بازگشت از سفر حديبيه و انعقاد صلح با مشركان قريش و كسب اطمينان از سوي آنها، متوجه يهوديان ساكن خيبر گرديد و با هزار و چهارصد و به روايتي با هزار و ششصد رزمنده مسلمان عازم خيبر شد و پرچم سپاه اسلام را به دست تواناي «امير مؤمنان علي بن ابي طالب (ع)» سپرد و «سباع بن عرفطه غفاري» و به روايتي «غيله ليثي» را جانشين خويش در مدينه نمود.اما هنگامي كه به ناحيه خيبر وارد شد، با دژهاي استوار و محكمي چون: ناعم، قموص، كتيبه، نسطاة، شق، وطيح و سلالم روبرو گرديد.يهوديان براي حفاظت و كنترل خارج دژها، در كنار هر دژي، برج مراقبت ساخته و با گماشتن نگهباناني در آن، جريان خارج دژ را به داخل گزارش ميكردند.ساختمان برجها و دژها طوري ساخته شده بود، كه ساكنان آن بر بيرون قلعه، تسلط كامل داشتند و با ايجاد منجنيق و ابزارهاي ديگر ميتوانستند مهاجمان را سنگباران كنند.برخي از دژها در تهاجمهاي آغازين سپاه اسلام گشوده شدند ولي برخي ديگر به سبب وجود مدافعان دلير و استحكام دژها، نفوذ ناپذير بودند و مدتي در محاصره سپاه اسلام قرار داشتند و پيامبر (ص) با اعزام فرماندهاني چون ابوبكر، عمر و افرادي ديگر قصد باز كردن آنها را داشت ولي كارها به سختي پيش ميرفت و گاهي با ضعف و ترس برخي از فرماندهان كم جرئت، پيش روي مسلمانان به بن بست ميرسيد.اما از روزي كه پيامبر (ص) فرماندهي مهاجمان را بر عهده اميرمؤمنان (ع) گذاشت، آن حضرت با شهامت و دليري تمام، به سوي يهوديان هجوم آورد و با كشتن مردان جنگنده و رزمجويي چون مرحب خيبري و گشودن درهاي بزرگ دژ با دستهاي تواناي خويش، بارقه فتح و پيروزي را براي مسلمانان و خرسندي خدا و رسول گرامي اسلام (ص) را به ارمغان آورد. به طوري كه پيامبر (ص) در ستايش قهرماني و دلاوري حضرت علي (ع) و كارساز بودن نبرد و جهاد او فرمود: قد بلغني نبأك المشكور و صنيعك المذكور، قد رضي الله عنك و رضيت أنا عنك؛اي علي! خبر ستايش آور و كارآمدي قابل تقديرت به من رسيد. خدا از تو خرسند است و من نيز خرسند و شادمانم.بدين ترتيب، دژهاي استوار خيبر يكي پس از ديگري به دست حضرت علي (ع) و سپاهيان مبارز اسلام گشوده شد و فتح بزرگ ديگري نصيب مسلمانان گرديد.درباره وقوع اين جنگ ظفرمند به رهبري پيامبر اكرم (ص)، اتفاق چنداني ميان مورخان و سيره نويسان نيست. زيرا برخي از آنان پانزدهم محرم، برخي اواخر محرم، برخي ماه صفر، برخي اول ربيع الاول، برخي جمادي الاولي و برخي نيز ۲۴ رجب سال هفتم قمري را روز پيروزي مسلمانان ميدانند. (۱)پی نوشت:۱- نك: المغازي (واقدي)، ج۲، ص ۶۳۳؛ بحار الانوار (علامه طبرسي)، ج ۲۱، ص ۲۵؛ تاريخ ابن خلدون، ج۱، ص ۴۲۷؛ فروغ ابديت (جعفر سبحاني)، ج۱، ص ۵۳۳؛ منتهي الآمال (شيخ عباس قمي)، ج۱، ص ۷۶؛ فرازهايي از تاريخ پيامبر اسلام (جعفر سبحاني)، ص ۳۸۹منبع:حج211008