عاشورا گنجینه‌ای غنی از مدیریت بحران است

* عاشورا را می‌توان با دیدگاه‌های گوناگون تفسیر نمود

وی در ادامه سخنان خود با بیان این که قصه عاشورا  را با عینک‌ها و دیدگاه‌های گواناگونی می‌توان تفسیر و تأویل نمود، ابراز داشت: با نگاه و عینک سیاسی، اخلاقی و فرهنگی می‌توان این حادثه را تفسیر کرد و آن را با نگاه فقهی تحلیل نمود.

رئیس جامعةالمصطفی با تأکید بر این که عاشورا را می‌توان از منظر فقهی و دید فقهی مذاهب گوناگون نیز  تحلیل نمود، یادآور شد: عاشورا منظومه اخلاقی بسیار غنی و جذابی است و از منظر اجتماعی، جامعه شناختی و روانشناسی تفسیر و تحلیل می‌شود.

حجت الاسلام والمسلمین اعرافی نگاه مدیریتی به حماسه عاشورا را مورد توجه قرار داد، خاطرنشان کرد: عاشورا مدیریت بحران را که امروز به یک علم و دانش تبدیل شده، به خوبی به نمایش می‌گذارد. واین حماسه گنجینه‌ای غنی از تئوری‌های متعدد مدیریت در بحران است.

وی افزود: اگر بخواهیم با ادبیات امروزی سخن بگوییم مباحث و تحلیل‌های بی‌شماری را می‌توان در حوزه‌های روانشناختی، مدیریت، جامعه شناختی، فرهنگی، اخلاقی، عرفانی، کلامی و اعتقادی و نیز فقهی و حکمی استخراج نمود.

* دل‌ربایی و رنگارنگی تابلوی حماسه عظیم عاشورا

امام جمعه قم با بیان این که در طول تاریخ تحلیل‌های متعددی در رابطه با عاشورا صورت گرفته است، اظهار داشت: تنوع تحلیل درباره عاشورا، نشان دهنده گنج بسیار غنی و تابلویی بسیار زیبا و خیره کننده است که عاشورا از خود به نمایش می‌گذارد؛ انصافاً اگر کسی وارد اعماق این حماسه الهی شود، مبهوت و شگفت زده می‌شود.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی یادآور شد: آن‌قدر تابلوی حماسه عظیم عاشورا رنگارنگ و دلرباست، که هر انسان منصفی را در خود جذب و غرق می‌کند.

حجت الاسلام والمسلمین اعرافی با اشاره به این که قطعه قطعه عاشورا، با دل، عقل و جان ما سخن می‌گوید؛ اذعان داشت: عاشورا از شگفت انگیزترین حوادث تاریخ  بوده، منظومه و کهکشانی است که گویا همه اسلام در این تابلو تجسم یافته است.

* عاشورا تبلور منظومه‌ای از همه تاریخ توحید

رئیس جامعةالمصطفی با تأکید بر این که عاشورا تبلور منظومه‌ای از همه تاریخ توحید، عقیده و اخلاق دینی است، مهمترین عوامل مجذوب کردن آدمیان و ماندگاری و نور افشانی عاشورا در گذرگاه‌های تاریخ را مورد توجه قرار داد و خاطرنشان کرد: عمق اخلاص و دامنه دلدادگی به حق، در منظومه عاشورا اساسی‌ترین نکته ماندگاری این حماسه عظیم است.

امام جمعه قم مظلومیت و جانسوزی نهفته در عاشورا را از دیگر عوامل ماندگاری این مهم عنوان کرد و ابراز داشت: در عین مظلومیت در عاشورا حماسه‌ای عظیم رخ داد که قابل وصف نبوده و در آن صحنه، انسان‌های بزرگ منش از همه دنیا عبور نمودند.

وی با تأکید بر این که عاشور حادثه‌ای راهبردی، کلان و بسیار فراتر از زمان خود بود، اظهار داشت: سالار شهیدان در نهضت عاشورا، ضمن مغلوب نمودن دشمن با روشی غیر قابل فهم، پایه حرکتی را بنیان نهاد که تأثیر آن برای همه عصرها و دوران باقی است.

حجت الاسلام والمسلمین اعرافی با بیان این که در حماسه عاشورا، همه دین، حقایق و معارف دینی رخ نمود و تجلی یافت، یادآور شد: در سیره پیامبران و معصومین(علیهم السلام)، کمتر مثل عاشورا داریم؛ گویا همه دین و اکثریت معارف الهی همچون آیینه‌ای تجلی یافته، جلوه‌گر شده است. عاشورا تبلور همه تاریخ توحید و تجلی گاه همه معارف و اندیشه‌های اخلاق و دینی است.

* تاکید بر تأمل در نکات اخلاقی عاشورا

وی افزود: در برابر قصه عاشورا توطئه‌های بسیاری اعمال شده است؛ به گونه‌ای که در قطعه‌های تاریخی متعدد، آثار قبر مبارک امام حسین(علیه السلام) را از بین بردند و هزینه‌های فراوانی برای قلب تمام حقایق صرف شد؛ اما عاشورا چون؛ اعجازی الهی ماندگار ماند.

امام جمعه قم تبلور در آمیختگی حماسه با عرفان به معنای فراتر از اخلاق را از ویژگی‌های عاشورای حسینی ذکر کرد و اذعان داشت: انواع نکات اخلاقی چه در تعامل با دوست، دشمن، اصحاب، یاران و خانواده و آموزه‌های اخلاقی بی شمار دیگری را در طی مسیر عاشورا می‌بینیم.

رئیس جامعةالمصطفی با بیان این که بر اساس مقاتل معتبر، امام حسین(علیه السلام) در شب عاشورا زمین‌های قتلگاه کربلا را در شعاعی مشخص خریداری نمودند، یادآور شد: توجه به حق الناس و دفن شدن در زمین طیب، حلال و پاک آن هم در آن شرایط خاص و حساس از دروس مهم مکتب عاشوراست.

* عاشورا جلوه‌گاه فرا اخلاق و عشق بی نهایت به حضرت حق

وی با تأکید بر این که از لحظه‌ حرکت و هجرت حضرت از مدینه، تا شهادت و لحظات غافله اسیران نکات اخلاقی بی‌شماری وجود دارد، خاطرنشان کرد: عاشورا جلوه‌گاه فرا اخلاق و عشق بی نهایت به حضرت حق است.

سخنران این نشست اخلاقی عشق فزاینده به ذات اقدس الهی را از مهمترین متمایزات صحنه عاشورا عنوان کرد و  یادآور شد: از رازهای مهم عاشورا در آن شرایط خاص، تربیت یافتگی و پدیدار شدن قهرمانانی عاشق است، که همه محاسبات سود و زیان را به درستی معنی کردند.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان این که اخلاق یعنی این که انسان از خویشتن عبور کند، ابراز داشت: در درون آدمی خویش‌ها و خودهای تو در تو و لایه لایه‌ وجود دارد، که انسان هر اندازه از خود ظاهری عبور کند، اخلاقی‌تر می‌گردد.

* غور در دریای عمیق خویشتن

حجت الاسلام والمسلمین اعرافی با بیان این که انسان هر اندازه در این دریای عمیق خویشتن غواصی کند، باز اعماقی عمیق‌تر را خواهد دید، اظهار داشت: شهوت، غضب و مادیات نخستین سطح زندگی هستند، که در پس آن، لایه‌ای عمیق‌تر و در پشت آن دنیایی دیگر با لایه‌هایی بی پایان وجود دارد. هر اندازه انسان به عمق برود اخلاقی‌تر خواهد بود و به جایی خواهد رسید که به آن عرفان می‌گویند.

وی در ادامه سخنان خود ضمن اشاره به لایه‌های متعالی عبادت آدمی، خاطرنشان کرد: عبادت از ترس جهنم، شوق به بهشت، عبادت از سر شکر، و در روایتی عبادت از سر عشق و حب الهی، از مهمترین لایه‌های تعالی عبادت به شمار می‌رود. انسان در طاعت الهی باید از سطوح شیطانی و حیوانی عبور نماید؛ آدمی با عبور از اعماق نفسانی، لذت‌های نوینی را کسب خواهد کرد.

* خود را باید از مدار سود و زیان دنیایی رها کنیم

رئیس جامعةالمصطفی با بیان این که انسان باید از مدار سود و زیان و خویشتن خویش بیرون آمده، غرق و مبهوت درگاه الهی گردد، یادآور شد: شیدایی و بهت در برابر جمال و جلال خداوند متعال چیزی است که خیلی وقت‌ها به صورت یک جرقه در نهان آدمی پدیدار می‌گردد.

امام جمعه قم با بیان این که اگر عاشورا را با نگاهی عرفانی مورد تفسیر و تحلیل قرار دهیم اعماق وجودی آن نهان‌تر خواهد شد، گفت: عاشورا جلوه‌گاهی از جماعتی اندک و به بزرگی عظمت تاریخ است که از همه سطوح اخلاقی و شخیصت ظاهری عبور کرده، به عمقی رسیده‌اند که در آن‌جا هیچ چیز دیگری جز خداوند، دیده نمی‌شود.

وی با اشاره به توقیعات و وصیت‌نامه‌های ابا عبدالله الحسین(علیه السلام) و نگاه عرفانی حضرت، اظهار داشت: امام حسین(علیه السلام) و اصحاب بزرگوار ایشان، در جلوه‌گاه عاشورا خود را از تمام محاسبات رهایی بخشیدند.

* عاشورا تبلور زیباترین و عارفانه‌ترن شهادت

حجت الاسلام والمسلمین اعرافی در ادامه سخنان خود ضمن اشاره به راه‌های پیش روی امام حسین(علیه السلام) در آن دوران، تصریح کرد: عرفان امام(علیه السلام)، عشق خدایی و تحلیلی که مبتنی بر تحلیل سیاسی عمیق و دقیق بود، او را به سمت شهادت، آن هم به زیباترین و عارفانه‌ترن وجه آن سوق داد.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان این که شعاعی از عرفان ابا عبدالله الحسین(علیه السلام) را می‌توان در وجود امام خمینی(ره) مشاهده نمود، یادآور شد: عاشورا تجلی یافته جلوه‌گاه عرفان خدایی است.

* عاشورا تجلی اتصال دنیا و آخرت

رئیس جامعةالمصطفی با اشاره به این که در قطعه‌هایی از زمان، دنیا و آخرت خیلی به یکدیگر نزدیک می‌شوند، خاطرنشان کرد: در عاشورا، اتصال دنیا و آخرت تجلی پیدا کرد. در این روز عاشورائیان با مشاهده همه مقامات عالم، ایستادگی خویش بر پلی که آنها را از این دنیای سراسر اندوه به جهانی بی پایان منتقل خواهد کرد، را به خوبی درک نمودند.

وی با تأکید بر این که باید عاشورا را جلوه‌گاه عرفان فراتر از اخلاق و نقطه مرز حس آخرت بدانیم، اظهار داشت: عاشورائیان، با اراده، اخلاق، گذشت و ایثار، ضمن درک عمیق لذت‌های عالی عرفانی، آخرت را در این دنیا لمس و حس نمودند.

حجت الاسلام والمسلمین اعرافی در پایان سخنان خود، با بیان این که اگر محاسبات سود و زیان را به کنار بگذاریم، جهان معنوی را حس خواهیم نمود، اذعان داشت: در عرصه طلبگی، رواج محاسبه سود و زیان‌های مادی، بسیار زشت است. نباید در هر کاری که انجام می‌دهیم، چرتکه اندازی دنیایی داشته باشیم.

منبع:حوزه