دلیل امتحان الهی در کلام امیرالمومنین(ع)
انسان از همان ابتدای خلقت با وسایل و ابزارهای گوناگون، آزمایش و امتحان شده است و نمونه های بارز امتحان های سخت الهی را در مورد پیامبران الهی ذکر گردیده، که اغلب آنان نیز از این امتحانات سربلند و پیروز بیرون آمده اند و بدین وسیله شایستگی خویش را در رسالت الهی به اثبات رسانیده اند.
عقیق:آزمايش انسان ها يك سنّت قطعى الهى است اما ابزار آن متفاوت است: نعمت، خير و شر، آمدن انبيا، جان، مرگ و حيات، جلوه هاى زندگى دنيا، وفاى به تعهدات، جنگ و جهاد، حوادث تلخ، تفاوتهاى اجتماعى، تمايلات انسان، متشابهات قرآن، شكست ها، پرداخت زكات، شنيدن تحقير و هجو، آزار ديدن از دشمن، آمدن شريعت جديد، روزه و سایر امور. به طور کلی حقیقت امتحان، انجام کاری است تا در پرتو آن نهاد و نهان انسان آشکار شود. آزمون های الهی برای پیشبرد امور و تکامل امتحان شوندگان، آشکار شدن درون و نیز ظهور شایستگی های آنان برای دیگران است. از این رو این موضوع در گفتار امیرالمومنین علی (ع) مورد توجه قرار گرفته است.در ای باره حضرت بیان می دارند: اِذا رَأَیْتَ اللّهَ سُبْحانَهُ یُتابِعُ عَلَیْکَ النِّعَمَ مَعَ الْمَعاصی فَهُوَ اسْتِدْراجٌ لَکَ؛ هـر گـاه دیـدی خـداوند با وجود گناهان، پیوسته به تو نعمت می دهد، به هوش باش که آنها برای تو نوعی غافلگیری و مرگ ناگهانی است.امام علی (ع) همچنین می فرمایند: اِنَّ اللّهَ لَمْ یَقْصِمْ جَبَّارِی دَهْرٍ قَطُّ اِلاّ بَعْدَ تَمْهِیلٍ وَ رَخَاءٍ ، وَ لَمْ یَجْبُرْ عَظْمَ أَحَدٍ مِنَ الاُمَمِ إِلا بَعْدَ أَزْلٍ وَ بَلاَءٍ؛ خـداونـد هـرگـز جـبـاران دنـیا را در هم نشکسته مگر پس از آنکه به آنان نعمت فراوان بخشید و هـرگـز اسـتـخـوان شـکـسـتـه زنـدگـی مـلتـی را تـرمـیـم نـکـرده مـگـر پـس از آزمـایـش و تحمل مشکلات فراوان؛ و در جایی دیگر بیان داشته اند: کُلَّما کانَتِ البَلْوَی وَالاْخْتِبارُ أَعْظَمَ کانَتِ الْمَثُوبَةُ وَالْجَزَاءُ أَجْزَلَ؛ هـر قـدر امـتحان و آزمایش بزرگ تر و مشکل تر باشد، ثواب و پاداش، گرانقدرتر و بیشتر خواهد بود.علاوه براین امیرالمومنین علی (ع) درباره حکمت آزمایش الهی فرموده اند: خداوند بندگانش را به انواع شداید می آزماید و با انواع مشکلات دعوت به عبادت می کند و به اقسام گرفتاری ها مبتلا می نماید تا تکبر را از قلب هایشان خارج سازد و خضوع و آرامش را در آنها جایگزین نماید.پی نوشت ها:1-نهج البلاغه، خطبه 87، 234.2-آمدی، شرح غررالحکم، ج3: 132.3- پورطباطبایی، یکهزار سخن از حضرت علی (ع): 57-58.منبع:قدس211008