نفاق در اصل به معنای دورویی و مخالفت ظاهر با باطن است و منافق یا دورو، کسی است که با زبان چیزی را بگوید ولی نیت واقعی خود را مخفی نگه دارد تا به دیگران زیان و آسیب برساند.
عقیق:در قرآن کریم می خوانیم: وَإِذا رَاءَیْتَهُمْ تُعْجِبُکَ اءَجْسَامُهُمْ وَإِنْ یَقُولُواْ تَسْمَعْ لِقَوْلِهِمْ کَاءَ نَّهُمْ خُشُبٌ مُّسَنَّدَةٌ یَحْسَبُونَ کُلَّ صَیْحَةٍ عَلَیْهِمْ هُمُ ا لْعَدُوُّ فَاحْذَرْهُمْ؛ هنگامی که آنها (منافقان) را می بینی ظاهر آراسته و قیافه های آنان تو را در شگفتی فرو می برد و جذّاب سخن می گویند که وقتی حرف می زنند تو نیز به حرفهایشان گوش فرا می دهی و اما از نظر باطن چنان بی محتوی هستند که گویی چوب های خشکی هستند که به دیوار تکیه داده شده اند، هر فریادی از هر جا بلند شود، آنرا بر ضدّ خود می پندارند، آنها دشمنان واقعی تو هستند پس از آنان بر حذر باش!خداوند متعال در این آیه منافقان را که ظاهری جذّاب و فریبنده و باطنی بی روح و پوچ دارند، تشبیه کرده است به چوب های خشکی که بر دیوار تکیه داده شده است؛ یعنی منافقان هر چند ظاهری آراسته و چهره ای فریبنده دارند، ولی در باطن سست و توخالی و فاقد هرگونه استقلال و اراده هستند.
«مُسَنَّدَة »، یعنی بر دیوار تکیه داده شده. این قید ممکن است ناظر به چوب های توخالی و پوسیده ای باشد که به کار ساختمان سازی نمی آید و آنها را جدا نموده و کنار دیوار می نهند. این چوب ها در ظاهر سالم به نظر می آیند، ولی از داخل پوسیده و پوک شده اند که جز برای آتش کردن و سوزاندن، به کار دیگری نمی آیند. منافقان نیز چنین هستند، چون از درون مریضند، جز فتنه انگیزی و فساد و آتش افروزی، هیچ خاصیّت دیگری برای جامعه ندارند.
از امام باقر (ع) در تفسیر جمله (کَاءَ نَّهُمْ خُشُبٌ مُّسَنَّدَةٌ) روایت شده که فرمودند: مراد این است که آنها نه می شنوند و نه تعقّل می کنند. یعنی آنان همچون چوب خشک، مرده و بی روح هستند و هیچ گونه تفکّر و شعور انسانی ندارند.
پی نوشت ها:
1-سوره منافقون: آیه 4.
2- کاشانی، تفسیر منهج الصادقین، ج 9: 294.
3-مکارم شیرازی، تفسیرالمیزان، ج 19: 287.
*حسین جناتی، چهل مثل از قرآن کریم: 75.
منبع:قدس
211008
