مناجات خوان باید خودش تارک محرمات باشد

عقیق: مجتبی برزگر/ ماه مبارک رمضان ماه خودسازی و مغفرت است؛ مجالس اهل بیت در این ماه بیشتر فضای مناجات دارند و ذاکرین  هر شب دعاهای مختلف اعم از افتتاح، مجیر، کمیل و مناجات امیرالمومنین (ع) در مسجد کوفه را می‌خوانند و شرایط را برای استغفار و بندگی مهیا می‌کنند.

حاج عباس حیدرزاده یکی از مناجات‌خوانان مطرح کشور و از ذاکران و مداحان نام‌آشنای قم است. در سال 1345 در قم و در خانواده‌ای مذهبی متولد شده و با توجه به ذوق و قریحه‌ ذاتی خود در زمینه مداحی، به صورت رسمی از سال 61 به این عرصه ورود کرده است. او از جلسات حاج میرزا محمود مولوی و برادر ایشان مرحوم استاد حاج ملاحسین مولوی بهره‌ها برده است. حیدرزاده فوق لیسانس رشته علوم قرآن و حدیث و پژوهشگر پژوهشکده علوم اسلامی امام صادق(ع) در قم است.او هر ساله در دهه‌های اول و سوم ماه مبارک ، مناجات خوان حرم حضرت معصومه(س) است . او در دهه دوم هم میهمان حرم حضرت امام‌رضا(ع) است. پیرامون ویژگی‌هایی یک مداح مناجات‌خوان و تأثیرات مجالس دعا در عرصه‌های اجتماعی، فرهنگی و سیاسی با او به گفت‌وگو نشستیم.

حاج عباس حیدرزاده در پاسخ به این سؤال که یک مداح مناجات‌خوان برای کسب معنویت و القاء مواهب به مستمعین باید چه ویژگی‌هایی را دارا باشد، تصریح کرد: کسی که می‌خواهد در عرصه مناجات مؤثرعمل کند باید دو خصوصیت را دارا باشد؛ اول علم مناجات‌خوانی را بداند. یعنی از لحاظ ادبیات عرب متون ادعیه را روان بخواند و بر معانی و تفسیر دعا آشنایی و اشراف داشته باشد. البته نباید از اصول وقف و ابتدا غافل شود.

وی تأکید کرد: مداح مناجات‌خوان باید از نظر معنوی در حدی باشد که بتواند مستعمین را به عرش الهی وصل کند. یعنی قلب‌ها را متحول و اشک مستمع را جاری کند. تأثیر نفس داشته باشد و مهمتر از همه ویژگی تارک محرمات را در خودش نهادینه کند. زیرا وقتی از پشت تریبون به مردم می‌گوید گناه نکنید! خودش اهل عمل باشد.

این مداح اهل بیت عصمت و طهارت در خصوص تاریخچه مناجات، افزود: اگر تاریخچه مناجات را بررسی کنیم به زمان ائمه اطهار(علیهم السلام) برمی‌گردد. چون ادعیه مأثوره است. آن جایی که حضرت امیر(ع) دعای کمیل را به کمیل انشاء می‌کنند.

حاج عباس حیدرزاده در پاسخ به این سؤال که مناجات چه تأثیری بر اشاعه تربیت اسلامی خانواده‌ها و ارتقاء معنویت در جامعه دارد، خاطرنشان کرد: حقیقتاً مناجات در فضای تبلیغات امروز نقش تعیین‌کننده‌ای دارد. چون این مناجات‌های خمس عشر، تائبین و ابوحمزه‌ثمالی کلام ائمه است. در دعای زیارت جامعه کبیره می گوییم « کلامکم نور و امرکم رشد و وصیتکم التقوی»؛ وقتی این فرازهای نورانی بر لب‌ها جاری می‌شود نورانیت را در قلوب مستمعین جای می‌دهد. بر این اساس انسان متحول و اشک اخلاص و پاکی از دیدگانش جاری می‌شود.

وی ادامه داد: مناجات تأثیرات تربیتی بلامنازع و گسترده‌ای بر جوانان و خانواده‌ها می‌گذارد.در واقع اگر فرزندان و جوانانمان را به مجالس مناجات و ادعیه آوردیم در این شب‌های پرفیض ماه رمضان از دو جهت بهره بردیم. یکی از جهت زمان که ماه رحمت و مغفرت است و از جهت دوم کلام ائمه علیهم السلام است که فرصتی را برای بهره‌بردن جامعه اسلامی به‌وجود می‌آورد. چرا که این کلام نورانی بار معرفتی دارد و این دو برکت را نباید در این ماه از دست بدهیم.

این مداح اهل‌بیت عصمت و طهارت با اشاره به تأکید خداوند متعال در قرآن کریم بر توجه به دعا و مناجات، افزود: خداوند متعال در قرآن کریم می‌فرماید اگر دعاهای شما نبود من به شما توجه نمی‌کردم. این مستند قرآنی نشان می‌دهد که مردم دعا کنند و خداوند به آن ها نگاه می‌کند. برای رسیدن به تقرب الی الله و طلب حاجت، ماه رمضان بسترهای مناسبی را فراهم می‌کند، زیرا خداوند متعال در این ماه پربرکت خیل عظیم گناهکاران را می‌‌آمرزد