آیا دوستی با بی‌نماز گناه است؟

عقیق:نماز بهترین اعمال دینی است که اگر قبول درگاه خداوند عالم شود، عبادت‌های دیگر هم قبول می‌شود و اگر پذیرفته نشود اعمال دیگر هم قبول نمی‌شود، همان ‌طور که اگر انسان شبانه‌روزی پنج نوبت در نهر آبی شست‌وشو کند، آلودگی در بدنش نمی‌ماند، نمازهای پنج‌گانه هم انسان را از گناهان پاک می‌کند و سزاوار است که انسان نماز را در اوّل وقت بخواند و کسی که نماز را پست و سبک شمارد مانند کسی است که نماز نمی‌خواند.

با این وجود یکی از سؤالاتی که ذهن مخاطبان را به خود جلب کرده این است: من دوستی دارم که نماز نمی‌خواند من چند بار به او توصیه کرده‌ام که نمازش را بخواند، ولی باز هم احتمال زیادی می‌دهم که نمازش را نمی‌خواند، در ضمن من این دوستم را خیلی دوست دارم، از طرفی شنیده‌ام که دوستی با بی‌نماز گناه است، من اصلاً نمی‌خواهم دوستی‌ام را با او به هم بزنم، آیا واقعا دوستی با بی‌نماز گناه است؟ اگر هست من باید چه کار کنم؟

واحد پاسخگوی مرکز تخصصی نماز در جواب این پرسش می‌گوید:

خداوند در رابطه با دوستان خوب که برادران دینی ما به حساب می‌آیند، می‌فرماید:«فَإِنْ تابُوا وَ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ آتَوُا الزَّکاةَ فَإِخْوانُکُمْ فِی الدِّینِ وَ نُفَصِّلُ الْآیاتِ لِقَوْمٍ یَعْلَمُونَ»، اگر توبه کردند و نماز بر پا داشتند و زکات پرداختند، در این صورت برادران دینى شمایند و ما آیات خود را براى گروهى که مى‏‌دانند (و مى‏‌اندیشند)، به تفصیل بیان مى‏‌کنیم.

در اینجا شرط دوستی و برادر دینی بودن زکات دادن و نماز خواندن شمرده شده است و اگر می‌خواهید ببینید که شخصی به درد دوستی می‌خورد یا نه، ببینید که آیا واجباتش، از جمله نمازش را بجا می‌آورد یا نه؟

و همچنین در سوره الکهف آیه 28 در رابطه با دوستان خوب می‌فرماید: «وَ اصْبِرْ نَفْسَکَ مَعَ الَّذینَ یَدْعُونَ رَبَّهُمْ بِالْغَداةِ وَ الْعَشِیِّ یُریدُونَ وَجْهَهُ وَ لا تَعْدُ عَیْناکَ عَنْهُمْ تُریدُ زینَةَ الْحَیاةِ الدُّنْیا وَ لا تُطِعْ مَنْ أَغْفَلْنا قَلْبَهُ عَنْ ذِکْرِنا وَ اتَّبَعَ هَواهُ وَ کانَ أَمْرُهُ فُرُطاً»؛ با کسانى باش که پروردگار خود را صبح و عصر مى‏‌خوانند و تنها رضاى او را مى‏‌طلبند! و هرگز به خاطر زیورهاى دنیا، چشمان خود را از آنها برمگیر! و از کسانى که قلبشان را از یاد خود غافل ساختیم اطاعت مکن! همانها که از هواى نفس پیروى کردند و کارهایشان افراطى است.

در اینجا نیز خداوند دوست خوب را کسی معرفی می‌کند که به یاد خدا باشد و به ذکر خداوند و نماز مشغول باشد.

در روایات نیز یکی از مهمترین ملاک‌های انتخاب دوست و همنشین را نماز قرار داده است، امام صادق(ع) در این باره فرموده: «اخْتَبِرُوا إِخْوَانَکُمْ بِخَصْلَتَیْنِ فَإِنْ کَانَتَا فِیهِمْ وَ إِلَّا فَاعْزُبْ ثُمَّ اعْزُبْ ثُمَّ اعْزُبْ مُحَافَظَةٍ عَلَى الصَّلَوَاتِ فِی مَوَاقِیتِهَا وَ الْبِرِّ بِالْإِخْوَانِ فِی الْعُسْرِ وَ الْیُسْر»؛ برادران خود را با دو خصلت آزمایش کنید، پس اگر آن دو خصلت در آنها بود خوب است و گر نه دور شوید، دور شوید، دور شوید، مواظبت او بر نمازهایش در اوقات آن، نیکى به برادران در سختى و گشایش.

کسی که نماز نمی‌خواند جزو دوستان شما است، اگر می‌دانید و یا احتمال می‌دهید که ارتباط با او ممکن است ایشان را به نماز بکشاند و یا اثرات خوبی بگذارد، با او ارتباط سازنده داشته باشید، به این معنا که به اصلاح زیربناهای فکری وی پرداخته و به مرور او را به خواندن نماز ارشاد کنید و البته مراقب باشید که در اعتقادات و خلقیات شما اثر منفی نگذارد، زیرا در این صورت یعنی در صورت تأثیر او در شما، ادامه این ارتباط صحیح نبوده و شرعاً جایز نیست.

بنابراین اگر احتمال مى‏‌دهید که نتیجه معکوس باشد رابطه دوستانه خود را قطع کنید، گرچه در برخوردها با او گرم بوده و به او محبت کنید، ادامه دوستی با افراد بی‌نماز که توجهی به خدا و دین ندارند و تأثیر پذیر هم نیستند، ممکن است در شما تأثیر منفی بگذارد و کم کم شما هم حس کنید که توجهتان به نماز و خداوند کم شده است.

*تعامل با بی‌نماز

وظیفه ما در برخورد با افراد تارک الصلاه چیست و نحوه برخورد ما با آن‌ها باید چگونه باشد؟ وظیفه هر یک از افراد به تناسب شرایط و جایگاهشان، در نحوه برخورد با افراد بی نماز متفاوت است که می‌توان تمامی این افراد را به سه گروه عمده تقسیم کرد:

-کسانی که شرایط و توانایی امر به معروف و نهی از منکر نسبت به افراد بی‌نماز را دارند

کسانی که شرایط امر به معروف و نهی از منکر به نماز را دارند، وظیفه آن‌ها در برخورد با افراد بی نماز آن است که پس از ریشه‌یابی علت روی نیاوردن فرد به نماز با رعایت مراتب امر به معروف و نهی از منکر همراه با آرامش و اخلاق اسلامی و از طرق مختلف، فرد بی‌نماز را نسبت به خواندن نماز ارشاد کند، مثلاً اگر علت بی‌نمازی فرد به دلیل ندانستن فلسفه و اسرار نماز است، وی را با حکمت‌ها و اسرار نماز آشنا کند و اگر علت آن را در بلند نبودن نماز می‌بیند وی را با یاد دادن نماز یاری کند و یا اگر علت آن وجود برخی سؤالات و شبهات راجع به نماز است، به پاسخگویی نسبت به این سؤالات اقدام کرده و یا او را با کتاب‌هایی که در همین زمینه تالیف شده آشنا کند، اگر کسی تمامی وظایف خود را انجام دادیم، ولى فرد بی‌نماز آن‌ها را نپذیرفت، مى‌توان با دورى کردن از وی مخالفت خود را اظهار کرد.

-اما کسانی که شرایط امر به معروف و نهی از منکر نسبت به افراد بی‌نماز را ندارند

این گروه از افراد کسانی هستند که به دلیل عدم آشنایی با احکام و روش‌های امر به معروف و نهی از منکر ممکن است نتوانند تأثیر مثبتی بر روی افراد بی‌نماز بگذارند و یا حتی در مواقعی ممکن است به جای اینکه کسی را نماز خوان کنند، شرایط را نیز بدتر کرده و وی را تا آخر عمر از دین متنفر کند، وظیفه چنین افرادی این است که قبل از هرگونه اقدامی، به دنبال شرایط تحصیل امر به معروف و نهی از منکر رفته، سپس در این راستا اقدام کنند.

-افرادی نیز وجود دارند که علاوه بر نداشتن شرایط امر به معروف به راحتی تحت تأثیر دیدگاه‌های افراد بی نماز قرار می‌گیرند

ممکن است افرادی به دلیل ضعف بنیه‌های اعتقادی و یا عدم آشنایی کامل با ابعاد مختلف نماز به راحتی تحت تأثیر تفکرات فرد بی‌نماز قرار گرفته و خود نیز نماز را ترک کنند، وظیفه چنین افرادی - علاوه بر تقویت بنیه اعتقادی و مطالعه کافی راجع به نماز – پرهیز از هرگونه معاشرت با افراد بی‌نماز است.

دیگر پرسش‌های نمازی خود را در بخش «بپرسید» وبگاه قنوت مطرح کنید.

منبع:فارس