ویژگی‌ کرسیهای آزاداندیشی امام باقر(ع)

وی در ادامه افزود: ائمه (ع) هر کدام براساس شرایط زندگی و زمانه خود تکلیف خود را مشخص می‌کردند و این خود درس بزرگی به عنوان پیروان آن معصومان برای ما است، بر این اساس که ما می‌فهمیم برای موفقیت در هر عرصه‌ای نیازمند شناخت شرایط زمان هستیم، دومین نکته اینکه ائمه هر یک تکالیف و وظایف خود را براساس همین شرایط جامعه در نظر می‌گرفتند.

حجت‌الاسلام میرزایی با اشاره به چند نکته از شرایط زمانه امام محمدباقر (ع) گفت: نخست اینکه حکومت بنی امیه آن زمان در اوج ضعف خود بود و کم کم رو به افول می‌رفت و نکته دوم هم اینکه مردم از دست تعالیم انحرافی بزرگان بنی امیه به تنگ آمده بودند.

این مدرس دانشگاه با بیان اینکه به لحاظ اسلامی، علمی، معرفتی و انسانی هیچ کس در آن دوره بویی از انسانیت نبرده بودند، چرا که همه به دنبال تجملات و ثروت اندوزی بودند، اظهار داشت: بهترین راه حلی که امام باقر(ع) در این شرایط داد فضای درس و بحث، علم و گستراندن مکتب اهل بیت (ع) بود. این شرایط در زمان علی (ع) تا امام باقر (ع) پیش نیامده بود. بنابراین از این پیش زمینه‌ها امام استفاده کردند و جلسات درسشان را راه انداختند.

وی در ادامه یادآور شد: تدریس امام باقر (ع) دو جنبه داشت، نخست نشر معارف اصیل اسلام که در زمان حاکمیت بنی امیه گم شده بود و فضای بحث و روایات اسلام اصیل راه اندازی شد و دوم نیز پرورش شاگردان مؤثر امثال زراره، محمد بن مسلم، جابر و ... به طوریکه امام جعفر صادق (ع) فرمودند که اگر زراره نبود احادیث پدرم از بین رفته بود.

این مدرس دانشگاه با مقایسه شرایط زندگی امام باقر (ع) و شرایط امروز جهان اسلام توضیح داد: آنچه امروز می‌بینیم رگه‌هایی از همان شرایط در زندگی امروز است، انقلاب اسلامی ایران نیز به ترویج اسلام اصیل پرداخت همان که حکومت‌های قاجار و پهلوی از بین برده بودند. علاوه بر نیروهایی که به تعبیر رهبری رویش‌های انقلابی تعبیر می‌شوند نیز پرورش پیدا کرد.

وی درباره ویژگی‌های جلسات درس و مباحثه امام باقر (ع) گفت: براساس این جلسات ایشان تفکرات دیگران را فهم کرده و پاسخ‌های مناسب را بدانها می‌دادند همان که امروز کرسی‌های آزاداندیشی می‌نامیم. براساس این جلسات کسانی که خلاف ما تفکر می‌کنند نیز صحبت‌هایشان را می‌زنند و چنین روندی باعث می‌شود تفکرات اشتباه در جامعه اشاعه پیدا نکند و در نطفه خفه شود.

میرزایی با بیان اینکه بنابراین یکی از ویژگی‌های زندگی امام محمد باقر (ع) ترویج اسلام اصیل براساس خنثی کردن تفکرات غلط و ضد دینی است، یادآور شد: دو موضوع برای جامعه امروز ما مناسب است، نخست اینکه ما اگر به روایات امام باقر و امام صادق (ع) دسترسی نداشتیم دیگر فقهای ما ادله کمی برای استنباط احکام داشتند، فقه شیعه اگر پویا است پویایش برای همین امر است و دوم تفسیر آیات قرآن که راهگشای حکومت، اقتصاد، فرهنگ و مسائل اجتماعی ما است امام باقر (ع) در جلساتشان از شیمی‌دان، ریاضی‌دان تا فیلسوف و دیگر افراد حضور داشتند و همه اینها نیز پاسخ‌های خود را می‌گرفتند و مشکلاتشان رفع می‌شد.

منبع:فارس