آشنایی با سیر تطور آرای کلامی شیعه، معرفی متکلمان برجسته، بازشناسی اندیشه های کلامی آنها، تبیین تأثیرات متقابل آنها با یکدیگر و نشان دادن نقاط قوت کلام شیعه و در نهایت تدوین تاریخ جامع کلام شیعه از اهداف طرح آشنایی با متکلمان شیعه است.
عقیق: کتاب متکلمان شیعه (سید رضی) از آثار حجت الاسلام والمسلمین اسعدی دومین اثر از مجموعه متکلمان شیعه است که منتشر شده است.
برخی اهداف این مجموعه، که از سوی پژوهشکده فلسفه و کلام در حال تدوین است، عبارتند از: آشنایی با سیر تطور آرای کلامی شیعه، معرفی متکلمان برجسته، بازشناسی اندیشه های کلامی آنها، تبیین تاثیرات متقابل آنها با یکدیگر و نشان دادن نقاط قوت کلام شیعه و در نهایت تدوین تاریخ جامع کلام شیعه.
این کتاب در پنج فصل سامان یافته است: فصل اول شرح احوال و ابعاد شخصیت سید رضی است. نویسنده کوشیده است تا تا مراجعه به کتب تاریخی و تراجم پس از تشریح اجمالی اوضاع و احوال زمانه سید رضی و شرایط علمی فرهنگی بغداد به شخصیت و حیات علمی، اساتید و شاگردان و در نهایت به شخصیت اخلاقی و مناصب سید رضی بپردازد.
از فصل دوم به بعد به بررسی آرای کلامی سید رضی اختصاص دارد. با توجه به اینکه سید رضی اثر کلامی مستقلی ندارد، تلاش شده است تا از لا به لای آثار او دیدگاه های کلامی اش استخراج و گزارش شود. حتی گاهی از توضیحات وی در یک اثر ادبی، به ویژه آنجا که به بررسی آیات و روایات می پردازد دیدگاه کلامی او به دست آمده است. از این رو بدیهی است که در هر یک از موضوعات کلامی تنها در برخی از مسائل دیدگاه او گزارش شده است.
فصل دوم کتاب با عنوان علم و معرفت به بیان دیدگاه سید رضی در باره راه ها و منابع معرفت پرداخته است. در فصل سوم که به مباحث خداشناسی اختصاص دارد راه های شناخت خداوند( شناخت فطری و آیه ای)، صفات خداوند( وحدت، نفی تشبیه، نفی ترکیب، نفی رؤیت، نفی صورت و دست و مکان) و نیز افعال الهی( قضا و قدر یا جبر و اختیار و تکلیف بمالایطاق) بررسی شده است.
فصل چهارم با عنوان نبوت و امامت به چند مسئله از مسائل او اصل اعتقادی شیعه پرداخته است. ازجمله این مباحث معجزه و ختم نبوت و نیز شرایط امام است. در فصل پنجم و آخرین فصل به عنوان معادشناسی مباحثی هم چون مخلوق نبودن بهشت و جهنم، انقطاع تکلیف، میزان، وعید و اعواض مورد بررسی قرار گرفته و دیدگاه سید رضی گزارش شده است.
کتاب متکلمان شیعه: سید رضی، تألیف حجت الاسلام والمسلمین اسعدی در 128 صفحه در زمستان 1390 از سوی پژوهشکده فلسفه و کلام پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی منتشر شده است.
منبع: خبرگزاری مهر
211007
