۲۰ دی ۱۴۰۳ ۱۰ رجب ۱۴۴۶ - ۳۴ : ۲۲
امروز در تاريخ؛
30 محرم؛ قتل وزير ايراني دولت عباسي
۳۰ محرم سالروز قتل جعفر بن يحيي برمكي به دستور هارون الرشيد در سال ۱۸۹ هجري قمري است.
عقیق: يحيي بن خالد برمكي كه ايراني‌نژاد و هوادار خلافت عباسيان بود، پس از مرگ هادي عباسي (چهارمين خليفه عباسيان) و آغاز خلافت هارون الرشيد، به مقام عالي وزارت منصوب گرديد و امور كشور پهناور اسلامي را بر عهده گرفت.
علاوه بر يحيي، فرزندانش جعفر، فضل و محمد نيز همانند پدر در خدمت خلافت هارون الرشيد قرار گرفته و در استواري حكومت وي، تلاش بليغي به عمل آوردند.
هر كدام از آنان، يك يا چند استان بزرگ آن زمان را اداره مي‌كردند و حتي در سال ۱۸۲ قمري كه هارون الرشيد، فرزند خود مأمون را پس از امين، ولي عهد خويش گردانيد، جعفر بن يحيي را كفيل وي نمود.
بدين ترتيب، برمكيان در تمام اجزاي حكومت هارون الرشيد نقش حساسي بر عهده داشته و چندين سال خلافت عباسيان را با درايت و مديريت خويش اداره كردند.
اما رقيبان درباري برمكيان، مانند فضل بن ربيع، در نزد هارون بر ضد آنان سعايت مي‌كردند و هارون را از افزايش قدرت آنان بيم مي‌دادند.
از سوي ديگر، برخي از برمكيان در نهان با علويان و بزرگان آن‌ها ارتباط داشته و براي آنان احترام ويژه‌اي قائل بودند و علي رغم درخواست هارون، با آنان بدرفتاري نمي‌كردند.
اين‌ها و عوامل پنهان و آشكار ديگر موجب گرديد كه هارون به تدريج بر آنان بد گمان شود و بناي ناسازگاري و شدت عمل در پيش گيرد.
در همين راستا، هارون در آخر محرم سال ۱۸۹ (و يا ۱۸۷) قمري پس از بازگشت از مراسم حج، در شهر «انبار» دستور قتل جعفر بن يحيي برمكي را صادر كرد و در پي آن، «مسرور» خادم هارون با گروهي شبانه بر جعفر هجوم آورد و سرش را از بدن جدا كرد.
هارون از شدت خشم دستور داد پيكر بي‌جان جعفر را دو تكه كرده و بر جسر بغداد نصب نمايند.
در شب قتل جعفر، هارون دستور داد برادرش فضل يحيي را نيز دستگير و به زندان منتقل نمايند و پدرشان يحيي بن خالد برمكي را در يكي از خانه‌هاي قصرش محبوس و تمام دارايي‌ها و بردگان برمكيان را مصادره كنند.
سرانجام يحيي بن خالد در سال ۱۹۰ قمري در زندان كوفه و پسرش فضل در محرم سال ۱۹۳ قمري در زندان رقه با وضعيت ناگواري وفات يافتند. (۱)
بدين ترتيب ستاره برمكيان پس از هفده سال و هفت ماه و پانزده روز درخشندگي، با قتل جعفر برمكي افول و از اوج قدرت به حضيض ذلت و خواري مبتلا گرديدند.
هارون الرشيد كسي است كه درخت سدره اي را كه بر بالاي قبر سيدالشهدا (ع) قرارداشت و زائران حسيني در زير آن به استراحت مي پرداختند قطع كرد كه كسي به زيارت نيايد. درحالي كه پيامبر(ص) فرموده بود: « لعن الله قاطع السدره». همچنين وي وجود مقدس امام موسي بن جعفر(ع) را زندانيد و سپس به شهادت رساند.
پی نوشت:
۱- نك: تاريخ الطبري، ج۸، ص ۳۴۱؛ تاريخ ابن خلدون، ج۲، ص ۳۴۸
منبع:حج
211008
علاوه بر يحيي، فرزندانش جعفر، فضل و محمد نيز همانند پدر در خدمت خلافت هارون الرشيد قرار گرفته و در استواري حكومت وي، تلاش بليغي به عمل آوردند.
هر كدام از آنان، يك يا چند استان بزرگ آن زمان را اداره مي‌كردند و حتي در سال ۱۸۲ قمري كه هارون الرشيد، فرزند خود مأمون را پس از امين، ولي عهد خويش گردانيد، جعفر بن يحيي را كفيل وي نمود.
بدين ترتيب، برمكيان در تمام اجزاي حكومت هارون الرشيد نقش حساسي بر عهده داشته و چندين سال خلافت عباسيان را با درايت و مديريت خويش اداره كردند.
اما رقيبان درباري برمكيان، مانند فضل بن ربيع، در نزد هارون بر ضد آنان سعايت مي‌كردند و هارون را از افزايش قدرت آنان بيم مي‌دادند.
از سوي ديگر، برخي از برمكيان در نهان با علويان و بزرگان آن‌ها ارتباط داشته و براي آنان احترام ويژه‌اي قائل بودند و علي رغم درخواست هارون، با آنان بدرفتاري نمي‌كردند.
اين‌ها و عوامل پنهان و آشكار ديگر موجب گرديد كه هارون به تدريج بر آنان بد گمان شود و بناي ناسازگاري و شدت عمل در پيش گيرد.
در همين راستا، هارون در آخر محرم سال ۱۸۹ (و يا ۱۸۷) قمري پس از بازگشت از مراسم حج، در شهر «انبار» دستور قتل جعفر بن يحيي برمكي را صادر كرد و در پي آن، «مسرور» خادم هارون با گروهي شبانه بر جعفر هجوم آورد و سرش را از بدن جدا كرد.
هارون از شدت خشم دستور داد پيكر بي‌جان جعفر را دو تكه كرده و بر جسر بغداد نصب نمايند.
در شب قتل جعفر، هارون دستور داد برادرش فضل يحيي را نيز دستگير و به زندان منتقل نمايند و پدرشان يحيي بن خالد برمكي را در يكي از خانه‌هاي قصرش محبوس و تمام دارايي‌ها و بردگان برمكيان را مصادره كنند.
سرانجام يحيي بن خالد در سال ۱۹۰ قمري در زندان كوفه و پسرش فضل در محرم سال ۱۹۳ قمري در زندان رقه با وضعيت ناگواري وفات يافتند. (۱)
بدين ترتيب ستاره برمكيان پس از هفده سال و هفت ماه و پانزده روز درخشندگي، با قتل جعفر برمكي افول و از اوج قدرت به حضيض ذلت و خواري مبتلا گرديدند.
هارون الرشيد كسي است كه درخت سدره اي را كه بر بالاي قبر سيدالشهدا (ع) قرارداشت و زائران حسيني در زير آن به استراحت مي پرداختند قطع كرد كه كسي به زيارت نيايد. درحالي كه پيامبر(ص) فرموده بود: « لعن الله قاطع السدره». همچنين وي وجود مقدس امام موسي بن جعفر(ع) را زندانيد و سپس به شهادت رساند.
پی نوشت:
۱- نك: تاريخ الطبري، ج۸، ص ۳۴۱؛ تاريخ ابن خلدون، ج۲، ص ۳۴۸
منبع:حج
211008
گزارش خطا
