امام حسین(ع) در حدیثی می‌فرماید: «إن ا... خلق الدنیا للبلاء و خلق أهلها للفناء؛ خداوند دنیا را محل آزمایش آفریده و موجودات دنیا را برای فانی شدن و رفتن به عالم دیگری آفریده است».
عقیق: علتی که خداوند دنیا را آفریده و ما را به این دنیا آورده است، ابتلا و آزمایش است. از جمله کسانی که در طول تاریخ بسیار مورد آزمایش الهی قرار گرفت، حضرت ابراهیم(ع) است.یکی از علما می‌فرمود: برای حضرت ابراهیم(ع) 20 آزمایش الهی همچون دستور ذبح فرزند بود که اگر هر یک از آنها برای یک فرد معمولی اتفاق می‌افتاد، آن فرد را بر زمین می‌انداخت.
اهمیت این آزمایشها در این نکته بود که حضرت ابراهیم(ع) نمی‌دانست قرار است آن آتش به گلستان تبدیل شود یا فرزندش ذبح نشود. حتی وقتی خداوند دستور داد هاجر و اسماعیلش را در بیابان بی آب و علف قرار بدهد، بدون اطلاع از نتیجه این امتحان، دستور خدا را بی‌چون و چرا اطاعت کرد که حاکی از صبر و تحمل حضرت ابراهیم(ع) در برابر آزمایشهای الهی است.
این آزمایشها سبب شد مقام حضرت ابراهیم(ع) ترفیع پیدا کرده و از مقام نبی به مقام امام نایل شود؛ مقام امامت یک درجه بالاتر از مقام نبی است.
بعضی مواقع، مؤمنان نیز مورد ابتلا و آزمایش قرار می‌گیرند. بی‌تردید خداوند نسبت به نتیجه اعمال ما عالم مطلق است؛ اما برای اتمام حجت بر بندگانش در روز قیامت، آنها را مورد آزمایش قرارمی‌دهد.
بنابراین، طبق آیه «إِنَّا خَلَقْنَا الْإِنسَانَ مِن نُّطْفَه أَمْشَاجٍ نَّبْتَلِيهِ» هدف خلقت از همان روز اول، امتحان و آزمایش انسان بوده است تا پس از پشت سر گذاشتن این امتحانات، به بهشت برود.
شاید یکی از کامل‌ترین آیات درباره آزمایشهای الهی، آیه «فَأَمَّا الْإِنْسانُ إِذا مَا ابْتَلاهُ رَبُّهُ فَأَكْرَمَهُ وَ نَعَّمَهُ فَيَقُولُ رَبِّي أَكْرَمَنِ - وَ أَمَّا إِذا مَا ابْتَلاهُ فَقَدَرَ عَلَيْهِ رِزْقَهُ فَيَقُولُ رَبِّي أَهانَنِ» است. امتحان خدا دو نوع است؛ گاهی با نعمت و گاهی با مصیبت است.
گاهی افراد با نعمت مورد آزمایش قرار می‌گیرند و وقتی خدا به آنها نعمتهای فراوانی می‌دهد، با خود می‌گویند: حتما من آدم محبوبی نزد خدا هستم که خدا این قدر نعمت به من داده است، در صورتی که این نعمتها نیز نوعی امتحان الهی است. گاهی هم امتحان با گرفتن نعمت و همراه با مصیبت است.
خداوند، هم به حضرت سلیمان و هم به قارون نعمت داده بود؛ اما حضرت سلیمان می‌فرماید: «هذا من فضل ربی، لیبلونی ء اشکر ام اکفر؛ خدا این نعمت را به من داده است تا من را آزمایش کند که آیا شکرگزار نعمت هستم یا کفران می‌ورزم». در مقابل، قارون نسبت به نعمتهایی که خدا به او داده است، می‌گوید: قَالَ إِنَّمَا أُوتِيتُهُ عَلَى عِلْمٍ عِندِي؛ من این نعمتها را به خاطر دانش خودم به دست آوردم».
اینها تفاوتهای رفتار انسان در امتحانات الهی است؛ بنابراین باید توجه داشت ذات و هدف از خلقت این دنیا، آزمایش و ابتلا است.
با در نظر گرفتن این مطلب، به عمق جمله « لایوم کیومک یا اباعبدا...» پی می‌بریم. امتحانی که برای امام حسین(ع) صورت گرفت که سخت‌ترین امتحان طول تاریخ برای اهل دنیا بود. امام حسین(ع) در روز عاشورا، نه فقط یک اسماعیلش را، بلکه 72 تن از یارانش را از دست داد و وقتی آنها را به میدان می‌فرستاد، می‌دانست که آنها شهید می‌شوند. اما چون می‌داند که امتحان الهی است، در برابر این مصیبت‌ها صبر می‌کند و به این امتحان الهی راضی است.
در قسمت دوم حدیث، امام حسین(ع) می‌فرماید: « و خلق اهلها للفناء؛ که اهل دنیا برای فنا شدن خلق شده‌اند».خداي سبحان ميفرمايد: «ما عِندَكُم يَنفَد و ما عِند ا... باقٍ؛ خدا و آنچه نزد خداست، ماندني و شما و آنچه نزد شماست، از بين رفتني هستيد».
بنابراین نباید به این دنیا دل بست؛ زیرا در این دنیا هیچ کس جاودانه نیست و فقط در قیامت انسان جاودانه است. این دنیا، دار موقتی و گذرا و به فرموده امام علی(ع) دنیا همچون کاروانسرایی است که انسان باید از آن حرکت کند.
بنابراین، دنیا همچون زمین کشاورزی است که باید برای سفری طولانی و بی‌بازگشت، زاد و توشه خود را جمع آوری کنیم. اگر از این زمین استفاده نکنیم، حسرت آن بر دلمان خواهد ماند.
بهترین راه آن است که از همین جا برای خودمان زاد و توشه اختیار کنیم که بهترین زاد و توشه، تقوا و دوری از گناه است.
منبع:قدس
211008
