یک عضو شورای عالی حوزه‌های علمیه، با اشاره به اینکه علامه طباطبایی از روایات صرفنظر نکرد بلکه آنها را به صورت دقیق مورد مطالعه قرار داد، گفت: تفسیر المیزان یک تفسیر اجتهادی به معنای واقعی است.
عقیق: آیتالله رضا استادی در همایش اندیشههای علامه طباطبایی در المیزان گفت: المیزان به دنبال برطرف کردن نقایصی بود که در تفسیر وجود داشت؛ اگرچه مرحوم علامه هیچگاه به طور علنی چنین مطلبی را بیان نکردند زیرا ایشان بسیار متواظع بودند.وی افزود: شناخت مبانی المیزان یکی از مهمترین برنامههای پژوهشگران حوزه تفسیر و قرآن است که باید به این مبانی به خوبی دقت کرد؛ یکی از مبانی ایشان این است که قرآن برای همه مردم نازل شده است و به شکلی بیان شده است که مردم نیز آن را درک کنند.
استادی گفت: ایشان به دنبال رعایت قواعد تفسیری بودند و با اینکه ایشان از عرفای بزرگ بودند هیچ گاه سعی نکردند که خارج از مبانی تفسیری چیزی بگویند؛ برخی اسم تفسیر به رای را برداشت میگویند و تداعی معانی خود را برداشت عنوان کرده و به آیه می‌چسبانند که این کار درست نیست.
این استاد حوزه در بیان دومین مبنای علامه در المیزان، تصریح کرد: مبنای دوم این است که علوم مختلف نباید باعث شود که کسی که آیه را تفسیر میکند به اصطلاح به علم خاص گرایش پیدا کند و آیه را طوری تفسیر کند که دیگران نتوانند برداشت درستی از آن کنند؛ در اینجا برخی با توجه به اینکه در حوزه علوم اجتماعی متخصص است، اصطلاحات علوم اجتماعی را در تفاسیر بیان میکند که این کار درست نیست.
وی در خصوص نوع تفسیر برخی از مفسرین در حوزه آیات متشابه، گفت: برخی در خصوص آیات متشابه بیان میکنند که باید چندین احتمال را در این حوزه مطرح کنند و به قدری احتمال مطرح میکنند که مخاطب را کاملا متحیر میکند و نمیتواند به خوبی منظور را متوجه شود؛ در تفسیر مجمع البیان نیز چنین مسالهای به چشم میخورد.
وی افزود: یکی از هنرهای علامه این بود که ایشان اقوال را ذکر می‌کرد و سپس با رد هر کدام از این اقوال با استفاده از قواعد علمی جواب درست و احتمال درست را به مخاطب عرضه می‌کرد.
استادی با ذکر این مطلب که این روش علامه باید درسی برای همه فعالان قرآنی و پژوهشگران و سخنوران باشد تا دیگران را در شک فرو نبرند، اظهار کرد: ایشان در این امر محتاط هم بودهاند و این گونه نیست که ایشان احتیاطی در بیان امر و جواب صحیح بیان نکنند.
وی با اشاره به مبنای بینهایت بودن مفاهیم قرآنی، اظهار کرد: ایشان قائل بر این بودند که قرآن تمام نشده است و باید هر روز در عرصه تفسیر کار کرد؛ متاسفانه برخی تصور میکردند که اگر چند تفسیر تولید شد دیگر نیازی به تفاسیر تازه نیست؛ از قرن 5 تا 11 تفسیر خاصی وجود ندارد چون شاید همین تصور را میکردند.
استادی خاطرنشان کرد: یکی از مباحث اشتباهی که به مرحوم علامه نسبت دادند، عدم استفاده ایشان از روایات است که ایشان در تفسیر خود جامعترین روایات را به کار میبردند ولی با برداشت دقیق روایات صحیح از ناصحیح از به کار بردن روایاتی که سند قوی نداشت خودداری میکردند.
وی با بیان اینکه علامه خدمت بزرگی به تفسیر و جهان اسلام کرده است، گفت: تفسیر ایشان کاملا اجتهادی است و ایشان هیچ مطلبی را بدون سند و ادله علمی بیان نکردهاند.
استادی خاطرنشان کرد: در کنار همه مباحث مبنایی در المیزان، مورد تعیین کننده در خصوص بزرگی المیزان به حسب بزرگی و پاکی عجیب این مرد بزرگ است؛ ایشان 30 سال با قرآن زندگی کردند و در این مدت به رغم استفاده بزرگان اهل علم ایرانی و غیر ایرانی هیچ گاه زندگی ساده و بی آلایش خود را رها نکردند؛ حوزویان همه باید ایشان را مدنظر داشته باشند و از ایشان الگو بگیرند.
همایش بین المللی علامه طباطبایی به مدت دو روز به همت موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره) قم و با همکاری تعدادی از مراکز داخلی و خارجی ترتیب یافته بود بعد از ارائه 52 مقاله در کمیسیون های تخصصی و همایش به کار خود پایان داد.
براساس این گزارش، در مراسم اختتامیه که در دارالقرآن علامه طباطبایی قم و همزمان با سالروز ارتحال آن مفسر بزرگ قرآن کریم برگزار شد از نویسندگان مقالات برتر و مراکز فعال در برگزاری این همایش تقدیر شد.
منبع:ایسنا
211008
