عقیق:رهبر معظم انقلاب اسلامی در سال‌های اخیر مطالباتی در حوزه قرآن داشته‌اند که در دیدار با جامعه قرآنی و سایر اقشار جامعه مطرح فرموده‌اند که بیشتر این مطالبات برای گسترش فرهنگ قرآنی و انس مردم با آیات الهی بوده است.

در ادامه بخشی از مهم‌ترین مطالبات سه سال اخیر مقام معظم رهبری در حوزه قرآن را مرور می‌کنیم.

*مطالبات رهبری در حوزه قرآن در سال 1393

جامعه اسلامی را به فهم قرآن نزدیک کنید

رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار اخیر با جامعه قرآنی که در هشتم تیرماه سال جاری و در نخستین روز ماه مبارک رمضان برگزار شد، با اشاره به حرکت راهبردی جامعه قرآنی برای انس عمومی با قرآنی، فرمودند: «کارى که قرآنى‌ها امروز در کشور ما می‌کنند، به‌ نظر من یک کار راهبردى و مهم است. درست است که انس با قرآن براى خود تلاوت‌کننده قرآن و مأنوس با قرآن مایه‌ ارتفاع درجات و تعمیق معارف است - این به جاى خود محفوظ .... امّا در وراى این یک دستاورد دیگرى وجود دارد که دایره‌ آن وسیع‌تر است و آن عبارت است از نزدیک کردن جامعه‌ اسلامى به فهم قرآن و به اُنس با قرآن و نزدیک شدن به قرآن؛ این خیلى مهم است. امروز جامعه‌ قرآنى ما، قاریان و حافظان و ترتیل‌کنندگان و بقیّه‌ کسانى که در این راه تلاش می‌کنند، در واقع این حرکت راهبردى را دارند انجام می‌دهند و این بسیار مهم است؛ این‌را باید قدر دانست».

ایشان در ادامه با بیان اینکه ما با سطح مطلوب قرآنی فاصله داریم، ادامه دادند: «باید در کشور ما و در میان جامعه‌ ما ترتیبى اتخاذ بشود که همه‌ آحاد مردم به‌نحوى با قرآن انس داشته باشند و مفاهیم قرآنى براى این‌ها مفهوم باشد و معانى قرآن را درک کنند، به قرآن مراجعه کنند؛ ولو به طور اجمال از مفاهیم قرآنى سر دربیاورند».

رفتار قرآنی در جامعه قرآنی متجلی شود

رهبر معظم انقلاب اسلامی در این دیدار به اهمیت متجلی شدن رفتار قرآنی در افراد نیز اشاره کردند و فرمودند: «سعى کنند برادرانى که در زمینه‌ قرآن فعالیت می‌کنند، در عمل هم «کونوا دُعاةَ النّاسِ بِغَیرِ اَلسِنَتِکُم»(بحارالانوار، ج 67، ص 309) باشند؛ نشان بدهند که از لحاظ پایبندى به مقرّرات دینى، به ضوابط دینى جزو افراد برجسته هستند؛ این را نشان بدهند تا تأثیر قرآن در عمل آنها خودش را نشان بدهد».

هدف را عمل به قرآن قرار دهید

مقام معظم رهبری همچنین 13 خردادماه سال جاری در دیدار اساتید، قاریان و حافظان برتر شرکت‌کننده در سى‌ویکمین دوره‌ مسابقات بین‌المللى قرآن کریم‌ فرمودند: «به برکت جمهورى اسلامى، جوان‌هاى ما، مردان ما، زنان ما، نوجوانان ما به قرآن علاقه و گرایش نشان می‌دهند؛ قرآن را فرامی‌گیرند، تلاوت قرآن را مى‌آزمایند، قرآن را حفظ می‌کنند. این‌ها البتّه هدف‌هاى برتر و نهایى نیست، هدف نهایى فهم قرآن و عمل به قرآن است؛ امّا این‌ها قدم‌هاى لازمِ ابتدایى است. اگر قرآن در جامعه رواج پیدا کند، رونق پیدا کند، حفظ قرآن رایج بشود، انس با قرآن در بین اقشار مختلف جامعه رواج پیدا بکند، جامعه براى عمل به قرآن نزدیک می‌شود؛ ما این را می‌خواهیم».

ایشان افزودند: «به شما جوانان عزیز توصیه می‌کنم اُنس‌تان را با قرآن زیاد کنید؛ آن کسانى که با قرآن ارتباط پیدا کردند، قدر این ارتباط را بدانند؛ کسانى که قرآن را حفظ کردند، قدر این حفظ قرآن را بدانند؛ این جواهر قیمتى را براى خودشان نگه دارند؛ آن کسانى که با تلاوت قرآن مأنوس‌اند، این رشته‌ مبارک را از دست ندهند، رها نکنند؛ آن کسانى که با قرآن مرتبطند، تدبّر در قرآن را، تدبّر در معانى قرآن را، تعمّق در مفاهیم قرآنى را، هدف خودشان قرار بدهند؛ این‌ها چیزهایى است که ما را قدم‌به‌قدم به قرآن نزدیک می‌کند».

*مطالبات رهبری در حوزه قرآن در سال 1392

تلاوت قرآن وسیله‌ای برای رسیدن به حقیقت قرآن است

رهبری 18 خردادماه سال 1392 در دیدار شرکت‌کنندگان در مسابقات بین‌المللی قرآن کریم مسابقات را بهانه‌ای برای مطرح شدن قرآن و نزدیک شدن به حقیقت و روح قرآن دانستند و فرمودند: «تلاوت هم یک وسیله‌ای است برای رسیدن به حقیقت قرآن، فرا گرفتن معارف قرآن، شکل دادن به زندگی فردی و اجتماعی در سایه‌ قرآن؛ هدف این‌هاست. اگر در جوامع بشری قرآن حاکم باشد، هم سعادت دنیا هست، هم علوّ معنوی هست. راه سلامت را، راه امنیت را، راه امنیت روانی را قرآن به روی ما باز می‌کند؛ راه عزت را قرآن به روی ما باز میکند؛ راه زندگی درست را و سبک زندگی سعادت‌آمیز را قرآن به روی ما باز می‌کند. ما از قرآن دوریم. اگر با قرآن آشنا شویم، با معارف قرآن انس پیدا کنیم و فاصله‌ خودمان را با آن چیزی که قرآن برای ما خواسته است، بسنجیم، حرکت ما سریع‌تر خواهد بود؛ راه ما روشن‌تر خواهد بود؛ هدف این است».

متخلق به اخلاق قرآنی باشید/ سبک زندگی قرآن را در جامعه پیاده کنید

مقام معظم رهبری در محفل انس با قرآن که در نخستین روز ماه مبارک رمضان سال 1392 و در تاریخ 19 تیرماه نیز برگزار شد، با اشاره به اهمیت تخلق به اخلاق قرآنی، فرمودند: «برکات انقلاب است که جوان‌های ما، صاحبان صوت و ذوق و هنر تلاوت و استعداد و آمادگی برای فراگیری، بحمدالله در این میدان وارد شدند و پیشرفت کردند. ولی این‌ها مقدمه است؛ مقدمه‌ برای فهم قرآن و تخلق به اخلاق قرآن. یک مسئله، مسئله‌ احترام ظاهری و پاس‌داشتن از حرمت قرآن است به معنای الفاظ قرآن، اصوات قرآنی؛ این در جای خود چیز محترم و مهمی است. مسئله‌ بالاتر، تخلق به اخلاق قرآنی است؛ سبک زندگی را منطبق با قرآن قرار دادن».

حفظ قرآن مقدمه خوبی برای تدبر در آیات الهی است

ایشان ادامه دادند: «بحمدالله امروز جامعه‌ ما با قرآن مأنوس شده‌اند. البته ما به این قانع نیستیم؛ ما معتقدیم همه‌ آحاد جامعه باید با قرآن ارتباط برقرار کنند، بتوانند قرآن را بخوانند، بتوانند قرآن را بفهمند، بتوانند در قرآن تدبر کنند. آنچه که ما را به حقایق نورانی می‌رساند، تدبر در قرآن است و این حفظ قرآن که بحمدالله امروز در بین شما جوان‌ها، در بین جوان‌های کشور در سرتاسر کشور رواج پیدا کرده است، یک مقدمه‌ خوبی است برای تدبر. یعنی حفظ و تکرار و انس با آیات کریمه‌ قرآن و پی‌درپی آیات الهی را مورد توجه قرار دادن، موجب می‌شود که انسان بتواند در قرآن تدبر کند».

مطالبات رهبری در حوزه قرآن در سال 1391

ترویج قرآن برنامه اصلی مسئولان کشور است

مقام معظم رهبری، چهارم تیرماه سال 1391 در دیدار شرکت‌کنندگان در مسابقات بین‌المللی قرآن کریم تصریح کردند: «در دوران جمهوری اسلامی و حاکمیت اسلام، یکی از برنامه‌های اصلی برای مسئولین کشور، ترویج قرآن است؛ تلاوت قرآن، انس با قرآن، فهم قرآن، حفظ قرآن، جزو برنامه‌هاست؛ که خب، یکی از مظاهر آن هم همین مسابقات بین‌المللی است. لیکن تلاوت قرآن و قرائت زیبای آیات الهی، مقدمه است برای تدبر در قرآن. ما نمی‌خواهیم خودمان را مشغول کنیم، سرگرم کنیم به تلاوت و به قرائت قرآن و الحان قرآنی، به عنوان یک موضوع اصلی؛ این مقدمه است، این طریق است. تلاوت قرآن با صوت خوش موجب می‌شود که دل انسان نرم شود، خشوع پیدا کند، آماده بشود برای فهم معارف قرآنی و آیات قرآنی؛ ما به این احتیاج داریم».

انس با قرآن موجب تدبر در قرآن و معارف قرآنی می‌شود

ایشان، خواندن، توجه به الفاظ و الحان قرآن را وسیله‌ای برای انس با قرآن دانستند و فرمودند: «لحن زیبا و صدای زیبا برای قرآن لازم است، اما برای اینکه دل‌ها خشوع پیدا کنند، نرم بشوند و به معانی قرآن برسند. این‌جور نیست که ما خیال کنیم این یک امرِ استقلالی است؛ نه، اینها مقدمه است؛ این مقدمه را باید به قصد آن ذی‌المقدمه انجام داد؛ و البته بدون این مقدمه هم مشکل است. اینکه ما اصرار داریم بر حفظ قرآن، بر تلاوت قرآن، بر گسترش جلسات قرآنی در سطح کشور، بر آموزش علوم قرآنی و فنون قرآنی ـ از تلاوت و کتابت و بقیه‌ مسائل گوناگونی که اطراف قرآن هست ـ به خاطر این است که آشنایی با این‌ها و وقت گذاشتن در این رشته‌ها، فضای کشور را فضای قرآنی می‌کند. ما به این فضا احتیاج داریم. وقتی فضا قرآنی شد، انس با قرآن افزایش پیدا خواهد کرد، عمومیت پیدا خواهد کرد؛ و انس با قرآن، موجب تدبر در قرآن و معارف قرآنی می‌شود. امروز دنیای اسلام به این تدبر احتیاج دارد. ما ملت ایران هم به این تدبر احتیاج داریم».

قرآن را نمی‌شود سرسری خواند

مقام معظم رهبری در 31 تیرماه سال 1391 در محفل انس با قرآن فرمودند: «وقتی انس با قرآن پیدا شد، مجال تدبر و تأمل و تفکر در معارف قرآن به دست خواهد آمد. قرآن را نمی‌شود سرسری خواند و گذشت؛ قرآن احتیاج دارد به تدبر، تکیه‌ بر روی هر کلمه‌ای از کلمات و هر ترکیبی از ترکیب‌های کلامی و لفظی. انسان هرچه بیشتر تدبر کند، تأمل کند، انس بیشتری پیدا کند، بهره‌ بیشتری خواهد برد؛ قرآن اینجور است».

مفاهیم قرآن را در وجود خودتان پایدار کنید

ایشان ادامه دادند: «عمل خودمان را باید قرآنی کنیم، الهی کنیم. به گفتن نیست، به زبان نیست، به ادعا کردن نیست؛ باید در عمل، در این راه حرکت کنیم و قدم برداریم. با قرآن که انس می‌گیرید، قرآن را که تلاوت می‌کنید، هر جایی دستوری است، هدایتی است، نصیحتی است، در درجه‌ اول سعی کنید آن را در وجود خودتان، در باطن خودتان، در دل خودتان پایدار کنید و آن را به عمل خودتان نزدیک کنید. هر کدام از ما اگر در عمل این را متعهد شدیم، جامعه پیش خواهد رفت، جامعه قرآنی خواهد شد».

انسان با انس با قرآن در درون رشد پیدا می‌کند

معظم‌له فرمودند: «بحمدالله در جامعه‌ ما، در کشور ما، نهضت انس با قرآن، نهضت خوبی شده است. این مسئله‌ حفظ قرآن که ما قبلاً سفارش کردیم، بحمدالله دارد در میان جوان‌های ما انتشار پیدا می‌کند؛ باید هم انتشار پیدا کند؛ باید هم با قرآن آشنا شویم، مأنوس شویم. وقتی قرآن را حفظ کردید، می‌توانید معانی قرآن را درست بفهمید؛ انسان وقتی معنای قرآن را فهمید، می‌تواند در آن تدبر کند؛ وقتی تدبر کرد، می‌تواند به معارف عالی دست پیدا کند و رشد پیدا کند. انسان با انس با قرآن، در درون رشد پیدا می‌کند».

توجه به خدا و انس با قرآن را برای خود نگه داریم

رهبر معظم انقلاب اسلامی 29 مردادماه سال 1391 در خطبه‌های نماز عید فطر با اشاره به اهمیت انس با قرآن، فرمودند: «یک گام به سمت خدا بردارید، خدای متعال شما را به خود نزدیک می‌کند. آن کسانی که به حقیقت، به معنویت، به خدا و به دین پشت کرده‌اند، خدای متعال از روی رأفت و رحمت، آنها را دعوت می‌کند و فرا می‌خواند؛ این لطف و رحمت الهی است ... انس با قرآن را، توجه به خدا را، ذکر را، حضور در صحنه‌هایی که خدای متعال دوست می‌دارد بندگانش در آن صحنه‌ها حضور پیدا کنند - چه صحنه‌های مربوط به درون خود ما، چه آنچه که مربوط به گستره‌ دنیای اسلام و جامعه‌ ما و امت اسلامی است - برای خود نگه داریم، حفظ کنیم و خدای متعال هم برکت خواهد داد».

سعی کنید رابطه‌تان را با قرآن قطع نکنید

مقام معظم رهبری در دیدار معلمان و اساتید دانشگاه‌های خراسان شمالی در 20 مهرماه سال 1391 نیز با اشاره به اهمیت انس با قرآن برای گرفتار نشدن در دام عرفان‌های کاذب، فرمودند: «معیاری که ما برای تحرک به سمت علوّ معنوی و روحی و تقرب به خدا داریم، تقواست، پرهیزگاری است، پاکدامنی است. جوانان ما - چه دختران ما، چه پسران ما - اگر پاکدامن باشند، اگر تقوا پیشه کنند، اگر برای دوری از گناه تلاش کنند، اگر نماز را با توجه و با اهتمام به‌جا بیاورند و انس‌شان را با قرآن قطع نکنند، اسیر این عرفان‌های کاذب نمی‌شوند».

ایشان در ادامه با بیان اینکه خواندن قرآن باعث صفای روح می‌شود، تصریح کردند: «من به جوان‌ها غالباً در مورد قرآن سفارش می‌کنم. سعی کنید رابطه‌تان را با قرآن قطع نکنید. هر روز، ولو نصف صفحه، قرآن بخوانید؛ اینها همه‌اش مقرِب انسان است؛ صفای روح و گشایش و فتوح معنوی را همین‌ها برای انسان به وجود می‌آورد».

توجه در نماز و تلاوت قرآن صفای روح را به ارمغان می‌آورد

رهبری در این دیدار ادامه دادند: «اینکه می‌گوییم دوری از گناهان، معنایش این نیست که اول باید به کلی همه‌ گناهان را ترک کنید تا بتوانید وارد مرحله‌ دوم شوید؛ نه، این‌ها با هم توأم است. باید همت این باشد، باید تلاش این باشد که گناه از ما سر نزند. تقوا هم به همین معناست. التزام به توجه در نماز و در تلاوت قرآن و این‌ها چیزهایی است که معنویات و صفای روح را برای ما به ارمغان می‌آورد؛ آن آرامش و طمأنینه و سکینه‌ لازم را به ما می‌دهد ... تدین را یک عنصر اساسی برای مخاطبِ خودتان قرار بدهید و بدانید ان‌شاءاللَّه خدای متعال هم کمک خواهد کرد».‌

منبع:فارس

211008