اسرار وجوب تراشيدن موي سر مردان در حج

عقیق:هريك از اعمال حج اسراري دارد كه با تدبر و تامل اهل فهم و بصيرت در آن، اين رموز آشكار مي‌شود. در ادامه سر تراشيدن موي سر در حج را از كلام آيت‌الله جوادي آملي مي‌خوانيم:

موي سر به حسب ظاهر يك جمالي است براي انسان و اگر كسي موي سر كسي را بتراشد يك زيبايي را از او گرفته است لذا بايد ديه بپردازد. اگر موي سر كسي را به اجبار تراشيد بايد ديه بپردازد موي سر يك جمالي است براي انسان، انسان وقتي وارد سرزمين منا شد مي‌خواهد اين جمال را هم در پاي فرمان آن جميل محض نثار كند. خدايا! من اين جمال را هم ريختم، اين غرور را هم از سر به دور كردم.

ابن ابي الاوجاع در آن مناظره معروفي كه با امام صادق (صلوات الله و سلامه عليه) داشت و شكست خورده برگشت، از او سؤال كردند در اين مناظره علمي امام صادق را چگونه يافتي؟ گفت: او درياي علم است چنين و چنان، بعد [با اشاره به حج‌گزاران] گفت: «إنّه ابن من حلق رئوس من ترون»؛ او پسر كسي است كه سر همه اين مردم را تراشيد؛ يعني هيچ كس حاضر نيست موي سر خود را تيغ كند مخصوصاً جوان اما به فرمان پيغمبر (صلوات الله و سلامه عليه) كه وحي خدا را دريافت كرد و ابلاغ كرد، اين سرش را تيغ مي‌كند.

در بين عرب اين كار بسيار دشوار بود كه موي سرشان را تيغ كنند (مخصوصاً جوانها) اما اين كار را براي رضاي خدا كردند كه به اين جمال صوري هم دل نبندند. به همان دليل گفتند خود را معطر نكنيد، خود را زيبا نكنيد در مراسم حج؛ براي اينكه هر گونه زيبايي ظاهري را انسان به پاي دوست و جميل محض نثار كند. فرمود: راز سر تراشيدن اين است كه انسان هر گونه غرور و كبر و نخوت و منيت را از سر بدر كند، هر معصيتي را بريزد خود را تطهير و تنظيف كند. اين سرّ سر تراشيدن است.

حضرت زين العابدين (ع) از شبلي مي‌پرسند: آيا موقع تراشيدن سر رمي جمرات قرباني كردن اين اسرار را در نظر داشتي يا نه؟ عرض كرد: نه، در همه اين بخشها فرمود: گويا طواف نكردي، گويا مقام ابراهيم نماز نخواندي، گويا آب زمزم را ننوشيدي و اشراب نكردي، گويا سعي بين صفا و مروه نكردي، گويا در عرفات نايستادي، گويا به مشعر نرفتي، گويا به منا نرفتي و احكام را انجام ندادي. اين گويا گويا طوري در شبلي اثر كرد كه او شديداً متاثر شد تا اينكه سال بعد موفق شده است حجي را با دستورات امام سجاد (ع) انجام بدهد.

منبع:حج

211008