۰۵ آذر ۱۴۰۳ ۲۴ جمادی الاول ۱۴۴۶ - ۴۸ : ۱۸
آیت‌الله مکارم‌شیرازی:
نگذاریم فریضه امر به معروف ضدارزش تلقی شود
یکی از مراجع تقلید در قم گفت: متاسفانه فریضه امر به معروف در جامعه در حال کمرنگ شدن است و گاهی نیز ضدارزش تلقی می‌شود، نباید کار به اینجا برسد که این فریضه الهی به چنین سرنوشتی دچار شود.
عقیق: به نقل از مرکز خبر حوزه، آیت‌الله ناصر مکارم‌شیرازی در گردهمایی اساتید تفسیر قرآن کریم حوزه علمیه قم که در دارالقرآن علامه طباطبایی برگزار شد، با بیان اینکه خدا را شکر می‌گویم که مجلسی باشکوه در بیت مرحوم علامه طباطبایی در شب‌های ماه مبارک رمضان تشکیل شده است، اظهار کرد: امروز که گذشت مطابق با برخی روایات روز رحلت حضرت خدیجه(س) بود؛ این بانو افتخاراتش در اسلام کم‌نظیر یا بی‌نظیر است چرا که جان، مال و آبروی خود را نثار پیامبر اکرم(ص) کرد.وی با اشاره به اینکه حضرت خدیجه(س) زمانی که پیامبر اکرم(ص) در مظلومیت شدید به سر می‌برد حامی ایشان بود، تصریح کرد: این بانوی گرانقدر افتخارات بزرگی دارد که بی‌نظیر است؛ همسرش رسول خدا(ص)، دخترش فاطمه زهرا(س)، دامادش حضرت علی(ع)، نوه‌هایش امام حسن(ع) و امام حسین(ع) و مادربزرگ تمام ائمه معصومین(ع) است.
این مرجع تقلید در بخش دیگری از سخنان خود به وصیت 47 از وصایای نهج البلاغه اشاره کرد و افزود: جالب این است که امام علی(ع) به تلاوت، قرائت و تفکر در قرآن تاکید نمی‌کنند و آنچه ایشان را ناراحت می‌کند، این است که دورافتادگان از اسلام به قرآن عمل کنند و شما مسلمانان به آن عمل نکنید.
اطرافیان چشمه جوشان قرآن نباید تشنه بمانند
وی تصریح کرد: قرآن چشمه جوشان و زلالی است که اگر تشنگان از نقاط دور بیایند سیراب شوند اما شما که اطراف این چشمه هستید تشنه بمانید این مسئله دل امام علی(ع) را به درد می‌آورد.
این مفسر برجسته قرآن کریم با اشاره به اینکه ما گاهی شاهد این مسئله هستیم که برخی از بیگانگان در مورد جایگاه عظیم قرآن مطالبی می‌گویند که ما آن‌گونه عمل نمی‌کنیم، افزود: مردی به نام «شبلی» است که به احتمال قوی عقیده به خدا و روز قیامت نیز ندارد، اما اشعاری در عظمت قرآن سروده است و می‌گوید اگرچه دین حضرت محمد(ص) را قبول نکردم، اما نمی‌توانم از آیات محکم قرآن صرف نظر کنم و نگاه کنید ببینید محمد(ص) تار و پود قرآن را آنچنان به هم بافته است که اهداف اصلی قرآن در آن نمایان و آشکار است.
در عمل به قرآن از غیر مسلمانان عقب نیفتیم
وی تصریح کرد: افرادی پیدا می‌شوند که در عمرشان دروغ نمی‌گویند، خیانت نمی‌کنند، غیبت نمی‌کنند اما مسلمان نیستند و این مسئله نشان می‌دهد دیگران آمده‌اند سبقت جسته‌اند و امام علی(ع)به همین دلیل می‌فرمایند «سابقین و پیشتازان در عمل به قرآن شما باید باشید، چرا که دیگران نیز از نور این آفتاب الهی بهره‌مند می‌شوند و از این چشمه زلازل ممکن است سیراب شوند».
آیت‌الله مکارم‌شیرازی در بخش دیگری از سخنان خود با تاکید بر اینکه مفسران و اساتید تفسیر در جلسات مردمی تذکر دهند که قرآن برنامه عمل است و تلاوت، حفظ، قرائت و تدبر خوب، اما همه این ها باید مقدمه عمل باشد، اظهار کرد: قرآن نسخه‌ای الهی برای سعادت دنیا و آخرت همه انسان‌ها است و همه باید به این مسئله توجه ویژه داشته باشند.
در پیچ و خم تجوید قرآن اسیر نشویم
وی با تاکید بر اینکه برادران، خواهران و جوانان نباید خود را آنقدر در پیچ و خم تجوید اسیر کنند که عمل به قرآن را فراموش کنند، تصریح کرد: همچنین نباید آن قدر درگیر مسائلی همچون قرآن را با یک نفس خواندن برای الله الله شنیدن و یا اینکه غرق در مسائل هنری نظیر از بالا به پایین و از راست به چپ خواندن صفحات قرآن هنری شوند.
این مرجع تقلید تاکید کرد: همه این مسائل خوب است و بنده آنها را نفی نمی‌کنم، اما قرائت و حفظ و تجوید را در حد اعتدال تایید می‌کنم نه زیاده‌روی؛ و ما باید بدانیم مهم‌تر از این مسائل عمل به قرآن به عنوان نسخه هدایت بشریت است.
وی با اشاره به بیان هفت نوع از مصادیق عمل به قرآن، اظهار کرد: تفکر در قرآن یک نوع عمل به این کتاب الهی است و در آیه شریف 164 سوره بقره تصریح شده که در «شش پدیده آفرینش، نشانه‌هایی از خدا برای کسانی است که تفکر می‌کنند» و عمل به این آیه همان تفکر کردن در قرآن است.
آیت‌الله مکارم‌شیرازی با تاکید بر اینکه اقامه نماز نباید بدون تفکر و تدبر باشد، تصریح کرد: نوع دوم عمل به قرآن مربوط به اعمال لسانی است که آیه «إِنَّ اللَّهَ وَمَلَائِکَتَهُ یصَلُّونَ عَلَی النَّبِی یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَیهِ وَسَلِّمُوا تَسْلِیمًا» مصداق آن است.
وی نوع سوم عمل به قرآن را تعلیم دادن به دیگران و در قالب قرائت آیه «وَ ما کانَ الْمُؤْمِنُونَ لِینْفِرُوا کَافَّةً فَلَوْ لا نَفَرَ مِنْ کُلِّ فِرْقَةٍ مِنْهُمْ طائِفَةٌ لِیتَفَقَّهُوا فِی الدِّینِ وَ لِینْذِرُوا قَوْمَهُمْ إِذا رَجَعُوا إِلَیهِمْ لَعَلَّهُمْ یحْذَرُونَ» عنوان کرد و افزود: مصداق این مسئله این است که افراد درس بخوانند، یاد بگیرند به شهرها بروند تا پیام اسلام و قرآن و اهل بیت(ع) را به مردم برسانند که متاسفانه امروز این مسئله در حال حاضر مشکل شده است.
چرا برخی حاضر نیستند به شهرستان‌ها برای تبلیغ دین بروند
این مرجع تقلید ادامه داد: متاسفانه جمعی هستند که مدرس و محقق نیستند، در درسی نیز شرکت نمی‌کنند، عالم و دانشمند هستند اما حاضر نمی‌شوند به شهرستانی بروند تا باعث هدایت مردم شوند و باید در حوزه‌های علمیه فکری به حال این مسئله شود.
وی افزود: همچنین برخی طلاب محصل دائم‌العمر هستند و تا آخر عمرشان از این درس خارج به آن درس خارج می‌روند و باید از آنها پرسید آیا این درس‌ها نتیجه‌اش این نیست که ما بدانیم چه مسئولیتی داریم؟
استاد حوزه علمیه قم تعلم را نوع چهارم عمل به قرآن عنوان کرد و گفت: عمل به این آیه این است که در مورد مسائلی که نمی‌دانیم سوال کنیم تا یاد بگیریم.
امر به معروف در جامعه نباید ضد ارزش تلقی شود
وی نوع پنجم عمل به قرآن را تعلیم امر به معروف و نهی از منکر برشمرد و افزود: متاسفانه این دو فریضه الهی در جامعه در حال کم رنگ شدن است و گاهی نیز ضدارزش تلقی می‌شود و مصادیقی نیز وجود دارد که آمر به معروف را تهدید و گاهی نیز شهید می‌کنند و نباید کار به اینجا برسد که این فریضه الهی به چنین سرنوشتی دچار شود؛ از حوزه علمیه، علما و اساتید انتظار می‌رود بر روی این مسئله برای مردم صحبت کنند تا این فریضه احیا شود.
این مرجع تقلید ششمین نوع عمل به آیات قرآن را توبه کردن دانست و اظهار کرد: انسان هنگامی که به آیه توبه می‌رسد باید نگاهی به پرونده گذشته‌اش داشته باشد و با پشیمانی و جبران خطای گذشته و خواندن صیغه توبه، حقیقتا توبه کند.
وی هفتمین نوع عمل به قرآن را انجام اعمال صالحه اعضای بدن عنوان کرد و به آیه انفاق اشاره کرد و گفت: در این آیه بر خلاف آنچه در منابر می‌گوید، انفاق‌کننده پیش از آنکه دیگران را بهره‌مند کند مانند دانه پرورش پیدا می‌کند.
آیت‌الله مکارم‌شیرازی در بخش دیگری از سخنان با بیان اینکه بنده این تجربه را دارم که در هر محفلی ذکری از قرآن می‌شود نورانیت فوق‌العاده پیدا می‌کند، افزود: نورانیتی که علامه طباطبایی داشتند سبب شده است در دل افراد مومنی فکر و اجرای چنین برنامه‌هایی در این دارالقرآن شکل بگیرد.
خاطره شاگرد از فروتنی استاد
وی در ادامه به بیان خاطره‌ای از علامه طباطبایی پرداخت و افزود: ایشان سال‌ها پیش از پیروزی انقلاب اسلامی به بنده پیغام دادند که من دلم می‌خواهد جلد اول تفسیر المیزان را شما ترجمه کنید و بنده نیز گفتم چشم، من ترجمه می‌کنم اما بعد عرض کردم بنده در برخی مسائل خود را صاحب نظر می‌دانم؛ اگر نظر من با نظر شما مخالف بود چاره چیست؟ که ایشان پاسخ دادند مانع ندارد شما نظر خودت را یادداشت کن و من نیز نظرم را می‌نویسم و اگر ما خودمان را نقد نکنیم دیگران ما را نقد خواهند کرد.
این مرجع تقلید افزود: یک مرتبه در مسئله جبر و تفویض بنده قانع نشدم و آنجا بنده نیز نظر خود را در کنار نظر علامه یادداشت کردم و نباید به این نکته فراموش کنیم که من شاگرد علامه بودم و ایشان بسیار متواضع بود که به من اجازه نقد دادند و این مسئله خیلی مهم است که اساتید در مقابل شاگردان تواضع داشته باشند.
اختلافات مسلمانان پایان پیدا کند
وی در بخش پایانی سخنان خود با تاکید بر اینکه هرچه در قرآن بیشتر توجه می‌کنیم مطالب بیشتری نیز پیدا می‌کنیم، تصریح کرد: در این ایام ماه مبارک رمضان هر وقت قرآن را می‌خوانم سعی می‌کنم به نکاتی دست پیدا کنم که در تفسیر نمونه نباشد و غالبا نیز به نکات جدید دست پیدا می‌کنم و این مسئله نشان می‌دهد در قرآن مسائل تازه همواره پیدا می‌شود.
آیت‌الله مکارم‌شیرازی در پایان از خداوند خواستار رفع اختلاف مسلمانان شد و افزود: ان‌شاالله قرآن کریم به صورت حلقه اتصال مسلمانان شکل بگیرد و این اختلافات به طور مطلوب پایان پیدا کند.
گزارش خطا
