عقیق: همان طوری که نجس کردن مسجد حرام بوده ، نجس کردن حرم و ضریح پیامبر اکرم (ص ) و امامان (ع) نیز حرام است و اگر یکى از آنها نجس شود، چنانچه نجس ماندن آن بى‌احترامى باشد، تطهیر آن واجب است، بلکه احتیاط واجب آن است که اگر بى‌احترامى هم نباشد آن را تطهیر کنند.

 سوال:

  1. اگر یکی از صحن های حرم ائمّه اطهار (ع) نجس شد، آیا پاک کردن آن واجب است؟

  2. اگر داخل حرم نجس شد، ولی نه زیر گنبد، بلکه در یکی از اتاق ها یا شبستان های نزدیک به فضای زیر قبه، آیا در این صورت تطهیر واجب است؟

منظور از حرم همان زیر گنبد و جائى است که در آن ضریح مقدس و قبر مطهر قرار دارد و به آن حرم و مشهد شریف گفته مى‌شود.[1] نجس کردن حرم پیامبر اکرم (ص) و ائمه اطهار (ع) و ضریح آنان نیز حرام است.[2] یعنی، همان طوری که نجس کردن مسجد حرام بوده ، نجس کردن حرم و ضریح پیامبر اکرم (ص) و امامان (ع) نیزحرام است و اگر یکى از آنها نجس شود، چنانچه نجس ماندن آن بى‌احترامى باشد، تطهیر آن واجب است، بلکه احتیاط واجب[3] آن است که اگر بى‌احترامى هم نباشد آن را تطهیر کنند.[4]

پس، با توجه به نکته بالا در پاسخ گفته می شود:

1. از آنجایی که به صحن ها، حرم به معنای ذکر شده، صدق نمی کند، بنابراین صحن ها در حکم مساجد نیستند،[5] و تطهیر آن در صورت نجس شدن واجب نیست، مگر این که در عرف، بی احترامی و هتک حرمت محسوب شود که در این صورت تطهیر آن واجب است. البته امروزه که بحمدالله اکثر بارگاه های مطهر امامان و امامزادگان دارای خدمتگزارانی است که در جهت نظافت آن فعال هستند، بهتر است در صورت نجاست نقطه ای از آن، به آنان اطلاع داده شود.

بله! گاهی در قسمتی از صحن ها، مسجد ساخته شده است که در آن صورت، آن قسمت در حکم مسجد است.

پی نوشت ها:

[1] . خامنه ای، سید علی، اجوبة الاستفتائات (فارسی)، ص 86، س 424؛ توضیح المسائل (محشی – امام خمینی)، ج 1، ص 213

[2] . موسوی خمینی (امام خمینی)، سید روح الله، توضیح المسائل، ص 38، م 131، و ص 201، م 886

[3] . اما برخی از مراجع، در صورت بی احترامی نشدن، تطهیر آن را احتیاطاً، مستحب می دانند؛ مانند: آیات عظام اراکى، خوئى، فاضل، تبریزى، سیستانى، زنجانى، احتیاط مستحبّ آن است که اگر بى‌احترامى هم نباشد آن را تطهیر کنند؛ توضیح المسائل (محشی – امام خمینی)، ج 1، ص 504، م 904.

[4] . توضیح المسائل (محشی – امام خمینی)، ج 1، ص 504، م 904؛ موسوی خمینی (امام خمینی)، سید روح الله، نجاة العباد، ص 75

[5] . بهجت، محمد تقی، جامع المسائل، ج 1، ص 44

 منبع:جام

211008