کمترین لذت با بیشترین دارایی!

عقیق: یکی از پرتگاه های انسان با ایمان "حرص" است. در روایات بسیاری به این موضوع اشاره شده است. تا جایی که در روایات آمده ریشه بی نیازی در دوری از حرص و ریشه عیب های متعدد و گناهان در حرص است. از طرفی شخص حریص هرچقدر هم مال و اموال بدست بیاورد باز هم از زندگی در دنیا هم لذت نمی برد بر خلاف انسانی که حریص نیست و حتی با کمترین داشته های مادی، از لحظات عمرش بیشترین لذت و بهره می برد.

خداوند متعال در آیه ۹۶ سوره بقره به موضوع حریص بودن یهودیان اشاره می نماید:

«وَ لَتَجِدَنَّهُمْ أَحْرَصَ النَّاسِ عَلى‏ حَياةٍ وَ مِنَ الَّذِينَ أَشْرَكُوا يَوَدُّ أَحَدُهُمْ لَوْ يُعَمَّرُ أَلْفَ سَنَةٍ وَ ما هُوَ بِمُزَحْزِحِهِ مِنَ الْعَذابِ أَنْ يُعَمَّرَ وَ اللَّهُ بَصِيرٌ بِما يَعْمَلُونَ.»

«و يقيناً آنان را حريص‏ترين مردم به زندگى [دراز مدت‏] خواهى يافت و [حتى حريص‏تر] از مشركان. هر يك از آنان آرزومند است كه اى كاش هزار سال عمرش دهند، ولى آن عمر طولانى دور كننده او از عذاب نيست و خدا به آنچه انجام مى‏دهند، بيناست.»

توجه به نکات زیر در خصوص آیه فوق ضروری است:

* عمر طولانی، مال زیاد، شهرت، قدرت و... به تنهایی نه ارزش دارند و نه می توانند انسان را حتی در این دنیای زودگذر یاری دهند. شاید از دور به نظر برسد که برخی افراد دارای زندگی خوب و راحتی هستند ولی غالباً یک صفت هست که آسایش را از هر انسانی خصوصاً از آنها که بهره مادی بیشتری دارند می گیرد و آن صفت "حرص" است. تازه اینها برای دنیاست. اما برای رسیدن به آسایش در آخرت و نجات از آتش چیزهای دیگری نیاز است. ضمن اینکه دوری از دنیادوستی و حرص، آسایش در دنیا را نیز در کنار عاقبت به خیری به دنبال دارد.

** یهودیان حريص در اندوختن مال و ثروت، حريص در قبضه كردن دنيا و حريص در انحصارطلبى بودند. آنها حتى از مشركان كه طبعا مى‏بايست در جمع‏آورى اموال از همه حريصتر باشند و از هر راه بدست آورند باكى نداشته باشند حريصترند!

اما قبلاً هم در آیات مربوط به بنی اسرائیل اشاره شد که هرچند اینگونه آیات به حریص بودن یهودیان اشاره دارد ولی این دلیل مصون بودن ما نمی شود. چرا که یهودیان هم دقیقاً دچار همین اشتباه شدند. در حقیقت هرکه به این صفت دچار شود عاقبتش همانی خواهد شد که در آیه ذکر شده است.

*** در آیه فوق تعبیر "عَلى‏ حَياةٍ" آمده که با توجه به قواعد دستور زبان عربی (چون نکره آمده است) به معنی تحقیر است. یعنی آنها طوری برای دنیا و زندگی در آن حرص می زنند که حاضرند از هر راهی و با هر شرایطی و حتی با پست ترین شکل ممکن در دنیا بمانند و به سرای آخرت کوچ نکنند. البته علت هم مشخص است. آنها می دانند در این دنیا چه کردند، چه حق ها که نخوردند، چه اموالی که از هر راهی بدست نیاوردند، چه فسادها که در زمین نکردند و... پس تعجبی ندارد که با این شرایط از مرگ بهراسند!

ولی در نقطه مقابل آنها که در این دنیا با ایمان و عمل صالح زندگی کردند، به دنیا و مال و منالش دل ندادند، به بهره خویش از دنیا چه کم و چه زیاد، راضی بودند، این افراد از پايان به استقبال مرگ هم می روند که فرموده اند دنیا زندان مؤمن است.