چرازینب(س)را«عقیلۀبنی‌هاشم»مینامند؟

عقیق: حجت‌الاسلام حسن غفاری‌فرد عضو هیأت علمی دانشگاه باقر‌العلوم (ع) در خصوص فرارسیدن سالروز ولادت با سعادت حضرت زینب(س) گفت: اساساً همه انسان‌ها به دنبال این هستند که از ظرفیت‌های موجود اجتماعی برای رشد و تکاملشان بهره بگیرند، یکی از عرصه‌های رشد آن است که انسان، صاحب مدیریت‌های صالح، عالم و شجاع باشد.

وی اظهار داشت: وجود چنین مدیران صالح و شایسته کافی نیست بلکه باید همراهانی هم باشند تا حافظ و نگهدار این شخصیت‌ها در بدنه اجتماع و در عمل نیز همراه آنها باشند؛ بنابراین یک سری شخصیت‌هایی حضور دارند که به صورت ویژه، مدیران زمان خویش را شناختند، ظرفیت‌های آنها را درک و در اطاعت و ترویج مبانی دین همراه بزرگان و زمامداران زمان خود بوده‌اند.

عضو هیأت علمی دانشگاه باقر‌العلوم (ع) ادامه داد: به طور مثال داستان حضرت مریم(س)، خواهر حضرت موسی(ع)، دختران شعیب(ع) و یا مانند حضرت معصومه(س) در عصر امام رضا (ع) ... از این دست شخصیت‌های صالح در میان زنان در طول تاریخ فراوان داریم. یکی از این شخصیت‌های ویژه در طول تاریخ اسلام و تشیع، وجود مبارک حضرت زینب (س) است.

وی گفت: وقتی وارد زندگی شخصی ایشان می‌شویم، می‌بینیم که حضرت در بستر معنوی و اجتماعی، سیاسی و تعقلی عمیقی پرورش یافته است از این رو وقتی به حضرت زینب (س)، «عقیله بنی‌هاشم» می‌گویند یعنی یک زن اندیشمند، دارای تفکر و بینش‌های عمیق که کأنّه عین عقل است و بر همین اساس نام او را نیز عقل (البته به صورت مؤنث) گذاشته‌اند و آنقدر این بانو دارای شایستگی‌های عمیقی است که گویی تمام آن‌ها در ایشان تجسم یافته است.

غفاری‌فرد درباره نحوه بروز و ظهور این تجسم عقل گفت: از کودکی‌ترین ایام زندگی حضرت زینب(س) که ایام شهادت والده محترمشان حضرت زهرا (س) گرفته تا ماجرای شهادت پدر بزرگوار و تا شهادت امام حسن مجتبی (ع) شایع‌‌ترین بخش زندگی ایشان که بر حیات معنوی و سیاسی ایشان چراغ افکند، حادثه کربلا است.

وی تصریح کرد: در حادثه کربلا بسیاری از نخبگان، درک درستی از موقعیت امام حسین (ع) نداشتند و در عدم همراهی حضرت، بهانه‌های مختلفی تراشیدند. اگر چه که امروز فضاحت بنی‌امیه در تاریخ روشن و عظمت کار حضرت سیدالشهداء بر همگان آشکار شده است اما بسیاری از کسانی که به لحاظ فکری در طبقه ساکتین و بلکه همراهان بنی‌امیه بودند جرأت دفاع از امام (ع) را نداشتند.

عضو هیأت علمی دانشگاه باقر‌العلوم(ع) تصریح کرد: ممکن است درک قبح سکوت در آن عصر برای ما خیلی راحت باشد اما در آن موقعیتی که آنقدر جو، سنگین بود که در دامنه وسیع جهان اسلام در سال 60 هجری که یک طرفِ حکومت اسلام از  ایران تا آذربایجان و طرف دیگر تا آفریقای جنوبی و شمالی پیش می‌رفت، در سرزمین کوچکی همانند کربلا که نهایت 72 نفر و بنابر روایات، کل افراد شهید و جانباز و به جا مانده از این قیام 170 نفر بودند؛ جوّ سنگینی که بسیاری از نخبگان نتوانستند فهم عمیقی از دین و ولایت اهل بیت(ع) داشته باشند حضرت زینب(س) امام، رهبر و فرمانده صالح زمان خویش را به درستی شناخت و همراهی کرد.

وی خاطرنشان کرد: همچنین حضرت زینب(س) نوعی دفاع روحی-روانی در ساعات حیات امام حسین(ع) از مدینه تا مکه و از مکه تا کربلا داشت؛ اینکه زنان همراه را چگونه فرماندهی و مدیریت کند تا آنها همسران و فرزندان خویش را در راه دفاع از ولایت تقدیم کنند.

غفاری‌فرد گفت: حضرت زینب(س (این رهبری را بر عهده گرفته بود تا آن لحظات دهشتناک و غمناک خشن عصر عاشورا به بعد می‌بینیم ایشان توانست دقیق و صحیح و به موقع و بدون کوچکترین اظهار عجز و پرخاشگری و در عین حال به صورت قاطع و منطقی و برهانی از فرهنگ امام صالح و رهبر سالکی که عامل هدایت انسان‌ها است، دفاع کند و از این رو می‌توان گفت حضرت زینب (س) حقیقتاً عقیله بنی‌هاشم است. این بانوی بزرگوار فهم درستی از میدان نبرد، توانمندی‌های مخاطب، نقاط ضعف و قوت جامعه آن روز داشت.

وی افزود: وقتی خطبه زینب(س) را مشاهده می‌کنیم، درمی‌یابیم ایشان از واژه‌هایی استفاده می‌کند، که مردم را تحت تأثیر قرار داده و عامل افشاگری علیه جریان بنی‌امیه شود. همچنین بارها خوانده‌ایم که حضرت زینب (س) بالای منبر در دفاع از امام سجاد (ع) آنچنان محکم برخورد کرد که یکی از مسلمات تاریخ است که یزید مجبور شد برای تبرئه خویش، همه جنایت‌ها را به سوی این زیاد حواله کند و این جز با برخورد درست، به موقع و سنجیده حضرت زینب (س) اتفاق نیفتاد.

عضو هیأت علمی دانشگاه باقر‌العلوم(ع) خاطرنشان کرد: وقتی می‌گوییم حضرت زینب(س)، حافظ ولایت بود در حد یک شعار و حرکت کلیشه‌ای و حرکت‌های کاریکاتوری نبود و وظیفه ما درست فهمیدن، درست عمل کردن و به جا گفتن تمام شاخصه‌های این بزرگوار است.