۰۳ آذر ۱۴۰۳ ۲۲ جمادی الاول ۱۴۴۶ - ۲۸ : ۱۴
عقیق: سوال شاه کلیدی است که قفل حقایق را برای آدمی می گشاید و رشد و پیشرفت علمی بشر مرهون همین حس کنجکاوی و سوالات بی پایان او است. در این میان مباحث ماورایی و آنچه به تجربه و حس در نمی آید بیشترین سوالات را در ذهن جستجوگر انسان ایجاد کرده است. از این رو پاسخ برخی از این سوالات مبتلابه از لسان آیت الله جوادی آملی بیان می شود.
عالم مثال یا بدن مثالی یا برزخی را توضیح
دهید.
آنچه در عالم رویا می بینیم، ابعاد و اندازه هایی دارد،
ولی ماده ندارد. بدن مثالی نیز به همین صورت است. در عالم طبیعت، بدن انسان دارای
حجم، ابعاد، جرم و جسم است؛ اما در عالم رویا بدن طبیعی در بستر آرمیده است و روح
با آن بدن مثالی بدون جرم و دارای ابعاد، در حال حرکت است. همه ما پس از مرگ تا قیامت
چنین بدنی داریم.
بی
تردید بدن مثالی مذکور، با علم و عمل ما ساخته می شود؛ یعنی همه اعمال و حرکات ما
در شکل گیری این بدن دخالت دارد؛ برای مثال اگر کسی بخواهد در قیامت بدنی شبیه
یوسف(ع) داشته باشد، می تواند با کردار خود در این دنیا، در برزخ و یا قیامت در
صورت یوسف(ع) ظاهر شود. اگر آنچه حسنه و زیبا است انجام دهد بدنش به شکل یوسف در
می آید و اگر خدای ناکرده مرتکب گناه شود بدن مثالی اش سیاه و بدچهره می شود.
در
قرآن کریم آمده است: "یوم تبیض وجوه و تسود وجوه" (آل عمران، 106)؛
برای
مثال وقتی در وضو صورت را می شویید در حقیقت به خدا عرض می کنید: خدایا از گناهانی
که با صورت انجام داده ام، توبه می کنم؛ صورتم را پاک گردان. هنگام شستن دست ها نیز نیت کنید که گناهان انجام
شده با دست را ترک کنید؛ به هر حال آنچه بدن مثالی انسان را می سازد، اعمال و
نیاتی است که در این دنیا انجام داده ایم.
آیا میتوان برای حسن و قبح اشیا و افعال از
قرآن تأیید گرفت؟
قرآن کریم با ذکر بعضی کارهای زشت میفرماید: مگر شما عاقل
نیستید؛ برای مثال در مورد کسانی که دیگران را به خوبی امر میکنند یا از زشتی باز
میدارند و خود به آن عمل نمیکنند، میفرماید: "اتامرون الناس بالبر و تنسون
انفسکم و انتم تتلون الکتب افلا تعقلون (بقره، 44)؛ یعنی عاقل بد و خوب را میشناسد
و اگر شما عقل خود را به کار بگیرید، متوجه میشوید که اگر کسی دیگران را به فضیلت
امر میکند خود نیز باید بدان عمل کند.
همچنین در مورد خوبی اتحاد و بدی اختلاف در سوره حشر میفرماید: تحسبهم جمیعا و قلوبهم شتی ذلک بانهم قوم لا یعقلون؛ یعنی شما اینها را جمع میبینید، در حالی که دلهایشان پراکنده است زیرا اینها عاقل نیستند. اگر عاقل بودند متحد میشدند، پس عقل وحدت و اتحاد را خوب میداند و به دنبال آن حرکت میکند.
منبع:شبستان