۰۴ آذر ۱۴۰۳ ۲۳ جمادی الاول ۱۴۴۶ - ۲۹ : ۰۵
عقیق: شيعه هر روايتى را كه از پيامبر (ص) به سند صحيح نقل گردد، مى پذيرد و به آن عمل مى كند، امّا در بخش عقايد و معارف، به خبر واحد (حتى اگر سند آن صحيح باشد)، اعتماد نمى كند، ولى در مسائل مربوط به فروع و احكام، خبر صحيح را كه راويان آن همگى ثقه و عدل باشند، مى پذيردميزان صحت و حجيت خبر، اين است كه با سند صحيح به معصوم مانند پيامبر (ص) برسد. اخبارى كه در اختيار شيعه هست، بر دو گونه است:
۱. رواياتى كه از طريق راويان ثقه و عادل از يكى از امامان معصوم نقل شده است.
اين نوع روايات بايد بر همگان حجت باشد، زيرا فرض اين است كه انسان هاى ثقة و عادل از ائمه و پيشوايان بزرگ اسلام، نقل حديث كردهاند، و همگى مى دانيم كه احاديث ائمه اهل بيت (ع) به شخص پيامبر مى رسد، و شعار همه آنها اين است:
«حَدِيثى حَديثُ أَبِى وَحَدِيثُ أَبى حَدِيثُ جَدّى، وَحَدِيثُ جَدّى حَديثُ الْحُسَين، وَحَدِيثُ الحُسَيْن، حَديثُ الْحَسَنَ وَحَدِيثُ الْحَسَن حَديثُ أمير المُؤْمِنينَ وَحَديثُ أمير المُؤْمنين، حَدِيثُ رَسُول اللّهِ (ص) وَحَديثُ رَسُولَ اللّهِ قَول اللّه عَزَّوَجَلّ...». (۱)
«امام صادق (ع) فرمود: حديث من حديث پدرم، و حديث پدرم، حديث جدّم- على بن الحسين- و حديث جدّم، حديث حسين، و حديث حسين، حديث حسن، و حديث حسن، حديث اميرمؤمنان و حديث اميرمؤمنان، حديث پيامبر خداست، و حديث پيامبر خدا، گفتار خداست».
بنابراين كليه احاديث ائمه اهل بيت به رسول اللّه منتهى مى شود، هرگاه حديث آنان به سند صحيح به دست هر مسلمانى برسد، لازم است بر چنين حديثى عمل كند.
۲. رواياتى كه از غير طريق اهل بيت (ع) به وسيله سندهاى صحيح از رسول خدا (ص) نقل شده باشد، همه علماى شيعه به چنين حديثى عمل مى كنند، و لذا قسمتى از احاديث مورد توجه فقها، رواياتى است كه در صحاح و سنن اهل سنت هست، و كسانى كه با كتب شيعه آشنا باشند، به اين حقيقت پى مى برند.
جاى تأسف است كه علماى اهل سنت به روايات افراد عادى كه از رسول خدا حديث نقل مى كنند عمل كردهاند، ولى روايات اهل بيت (ع) را كنار مى گذارند.
اهل بيت پيامبر (ص) همتاى قرآن و مايه هدايت هستند، چگونه روايات آنان ترك شود و روايات افرادي مانند ابوهريره و انس بن مالك وعبد اللّه بن عمر و عبداللّه بن عمرو بن العاص وغيره مورد توجه قرار گيرد؟
علماى شيعه، كليه رواياتى را كه از ائمه اهل بيت (ع) وارد شده و همگى متصل به رسول خداست، در جوامع حديثى خود گرد آوردهاند. در ميان شيعه سه نوع جوامع حديثى وجود دارد كه هر كدام براى خود مزيتى دارند. آنچه بيشتر مطرح است، كتب اربعه مى باشد كه سه شخصيت بزرگ دست به نگارش آنها زدهاند:
۱. محمد بن يعقوب كلينى (متوفاى ۳۲۹ ق) مؤلف كتاب «كافى» در ۸ جلد، حاوى بيش از ۱۶۰۰۰ حديث.
۲. محمد بن على بن الحسين شيخ صدوق (متوفاى ۳۸۱ ق)، مؤلف «من لا يحضره الفقيه» در ۴ جلد.
۳. محمد بن حسن طوسى (متوفاى ۴۶۰ ق)، مؤلف «التهذيب» در ۱۰ جلد و كتاب «الاستبصار» در ۴ جلد.
«علم حديث» همراه با دو علم «رجال» و «درايه» در طول قرنهاني متمادي در ميان شيعه از رواج كاملى برخوردار بوده است. (۲)
خلاصه اينكه:
۱-احاديت اهل بيت (ع) احاديث پيامبر (ص) است.
۲-اهل بيت عدل قرآن و يكي از ثقلين هستند و مصداق واقعي «اهل الذّكر» و «راسخون في العلم» هستند.
۳- شيعه به احاديث صحيح از طريق «اهل بيت» و «اهل سنّت» عمل ميكند.
۲- اهل سنّت به احاديث اهل بيت (مصاديق آيه تطهير) عمل نميكند در حالي كه جوامع حديثي آنها پر از روايات خوارج و ناصبيها و افراد ضعيف مثل سيف بن عمر، زهري، ابو هريره و... است.
پی نوشت ها:
۱ - اصول كافى، ج ۷۱ ص ۴۲، حديث ۱۴.
۲ - راهنماى حقيقت، شيخ جعفر سبحاني، ص: ۳۹۴ – ۳۹۶.
منبع: حج
211008