احکام خمس

عقیق:چند استفتاء در مورد خمس از محضر مبارک آیة الله وحید خراسانی

سوال: من تازه ازدواج کرده ام و مقداری سکه و هدایای دیگر به عنوان هدیه ازدواج دریافت کرده ام آیا باید خمس آنها را بدهم؟

هدیه هاى غیر ارزشمند متعلق خمس نیست و هدیه هاى ارزشمند در صورتى كه در مۆونه سال صرف نشود و سال بر آن بگذرد متعلق خمس است.

سوال: آیا به جهیزیه دختری که در معرض ازدواج نیست خمس تعلق می گیرد؟

اگر انسان در شهرى باشد كه معمولاً هر سال مقدارى از جهیزیه دختر را تهیه مى كنند، در صورتى كه آن شخص نتواند در غیر این صورت جهیزیه را تهیه كند و ندادن جهیزیه منافى شأن او باشد، چنانچه در بین سال از منافع آن سال جهیزیه بخرد، خمس ندارد، و لازم نیست دختر در معرض ازدواج باشد. 

سوال: آیا برای حساب پس انداز کوتاه مدت بانک که یکسال از روی سپرده گذشته باشد خمس تعلق میگیرد یا خیر لطفا توضیح کامل عنایت فرمائید؟

در مفروض سوال اگر سپرده در بانك سال خمسی بر آن بگذرد متعلق خمس است، و سودی كه دریافت میشود اگر در سال خمسی مصرف نشود متعلق خمس است، البته باید سپرده گذاری در بانك به وجه شرعی باشد.

سوال: پدر و مادر من مال مخلوط به حرام کسب کرده از همین مال، مخارج زندگی را تأمین می نماید، وظیفه اینجانب چیست؟

تا زمانى كه علم به حرمت مالى كه در آن تصرف مى كنید ندارید تصرف شما مانعى ندارد.

سوال: آیا شهریه طلاب حوزه های علمیه خمس دارد؟

تعلق خمس به عین شهریه طلاب بنابر احتیاط واجب است ، ولی اگر شهریه تبدیل شود ، مثلاً با آن چیزی بخرد ، و در سال خمسی در مئونه صرف نشود ، باید خمس آن چیز را بپردازد .

سوال: آیا تعیین سال خمسی برای انسان لازم است؟

اگر مکلف دارای شغل و در آمد باشد لازم است یک سال پس از اولین منفعتی که برای او حاصل شده را سال خمسی قرار دهد ، و واجب است خمس هر چیزی که از خرج سالش زیاد آمده است را بدهد ، مگر اینکه در بین سال هر وقت منفعتی به دستش آمد خمس آن را همان موقع بدهد و لازم نیست دادن خمس را تا رسیدن به سال خمسی به تأخیر بیاندازد، و تعین سال خمسی برای کسی که شغل و در آمد ندارد ولکن اتفاقاً برای او در آمدی حاصل شود لازم نیست.

سوال: سال خمسی میتواند شمسی باشد؟

احتیاط واجب آن است كه سال خمسى قمرى باشد.

در مفروض سوال با گذشت سال خمسی بر مبلغ مذكور، بنا بر احتیاط واجب خمس تعلق میگیرد.

منبع:جام

211008