خاطره آیت‌الله سبحانی از یک پزشک سوئدی

عقیق:حضرت آیت‌الله العظمی سبحانی در نهمین همایش اساتید تفسیر قرآن سطوح عالی و خارج حوزه علمیه قم در دارالقرآن علامه طباطبایی با تاکید بر این‌که «روش تفسیر قرآن به قرآن که توسط علامه طباطبایی اتخاذ شده است منهجی است که قرآن و سنت آن را تاکید می‌کند» افزودند: روش تفسیر قرآن به قرآن روش درستی است که در عین حال نافی روش‌های دیگر نیست.

مرجع عالی قدر تقلید با بیان این‌که «علامه طباطبایی در این روش تفسیری به آیه (تبیانا لکل شی ...) استناد کرده است» اظهار کردند: قرآنی که سراسر آن نور است و این نور می‌تواند اطراف خود را روش سازد، چطور می‌شود سیمای خودش خاموش باشد؟

ایشان ادامه دادند: آیه‌ای از سوره آل عمران که بیان می‌دارد برخی از آیات قرآن از محکمات و برخی از متشابهات است، قطعاً متشابه به وسیله محکم تفسیر می‌شود از این رو اگر آیات قرآن را به صورت کلی در نظر بگیریم موید این نوع از تفسیر است.

آیت‌الله سبحانی با استناد به روایات مؤید روش تفسیر قرآن به قرآن تصریح کردند: بر اساس آنچه در نهج‌البلاغه آمده است آیاتی از قرآن می‌تواند آیات دیگر را تبیین و تفسیر کند، هر چند در برخی از آیات مانند آیات الاحکام پیرامون نماز، زکات و غیره این منهج به تنهایی کافی نیست.

این مرجع تقلید با بیان این‌که «در جاهای مختلفی از قرآن کریم، ابتدای آیات، انتهای آیه و انتهای آیات، ابتدای آن را تفسیر می‌کند» به مثال‌هایی در این باره اشاره و تاکید کردند: درباره تفسیر قرآن به قرآن، مسائلی مطرح می‌شود که از سوی برخی افراد این اشکال وارد می‌گردد.

ایشان افزودند: ممکن است گفته شود، تفسیر قرآن بر قرآن عملاً مصداق روش کسی است که گفته است «حسبنا کتاب الله» در حالی که بیان این سخن نشان از شناخت اشتباه شخص درباره این روش تفسیری است، چرا که کسی که «حسبنا کتاب الله» را مطرح کرده است تماماً سنت را رها کرده بود که این مسئله با این روش تفسیری هیچ تشابهی ندارد.

استاد برجسته حوزه علمیه خاطرنشان کردند: این روش تفسیری در کنار منهج‌های دیگر به دنبال ابهام آیات قرآن است و دیگر مناهج هم جای خود را دارند.

ایشان افزودند: برخی اشکالات، مبنی بر این‌که مسیر علامه طباطبایی با آیت‌الله العظمی بروجردی همراه و همسو نبوده است، نسبت به علامه بی‌مهری است، چرا که حضرت آیت‌الله بروجردی ایشان را از علمای اسلام معرفی کرده‌اند.

آیت‌الله سبحانی با بیان خاطره‌ای از دوران جوانی خود تصریح کردند: روزی آیت‌الله العظمی بروجردی به دیدار پدرم آمد و در محضر ایشان بودیم که پزشکی سوئدی وارد شد و از ایشان درخواست کرد پاسخ سوالش در مورد دلیل حرام دانستن الکل در شریعت اسلام را توضیح بدهد و حضرت آیت‌الله بروجردی نیز با بیان این‌که امتیاز انسان به عقل او است و شراب عقل را زائل می‌کند گفتند، بر همین اساس چیزی که امتیاز انسانی را از بین ببرد حرام است و در ادامه نیز در پاسخ به این که چرا مقدار قلیل الکل که مست‌کننده نیست، حرام شمرده شده؛ عنوان داشتند چون انسان به ذات خویش زیاده‌خواه است اگر مقدار کم را حلال کنند به آن راضی نمی‌شود.

مرجع عالی قدر تقلید در پایان اظهار داشتند: پزشک سوئدی از آیت‌الله العظمی بروجردی خواست، پیامی به کنگره‌ علمی در آنکارا بدهد و ایشان نیز گفتند، علامه طباطبایی از علمای اسلام است و تفسیری دارد و می‌تواند در این مورد مطلبی بنویسد و به من نشان بدهد و سپس از سوی من در کنگره ارائه شود؛ هر کس این حقیقت تاریخی را انکار کند و بگوید خلاف این بوده من حاضرم با او مباهله کنم.

منبع:ابنا