عقیق: نشست خبری سومین همایش علمی هیأت و آیین‌های مذهبی صبح امروز یکشنبه ۲۵ آبان‌ماه با حضور مجید باباخانی رئیس سازمان هیأت و تشکل‌های دینی، حجت‌الاسلام علی غلامی عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق و دبیر علمی و حجت‌الاسلام مجید دائی‌دائی عضو شورای علمی در مجموعه سرچشمه برگزار شد.
هیأت می‌تواند نقش تعیین‌کننده‌ای در تحکیم و تعالی خانواده ایفا کند
علی غلامی عضو هیأت علمی دانشگاه امام صادق و دبیر علمی همایش هیأت و آیین‌های مذهبی در این نشست خبری اظهارداشت: تقاطع هیأت و خانواده موضوعی است که نیازمند بررسی دقیق است. خانواده را می‌توان از دو منظر دید؛ نگاه اول مدرن است که خانواده بخشی از جامعه محسوب می‌شود و عملکرد آن در قالب جامعه بررسی می‌شود.
وی افزود: نگاه دوم مورد تاکید شهید مطهری است که می‌گوید خانواده نهادی مستقل و اصیل است که در کنار فرد و جامعه اهمیت دارد.
غلامی با بیان اینکه توجه به خانواده به عنوان پایین‌ترین واحد اجتماعی و تاثیرگذارترین عنصر در تربیت نسل‌های آینده، اهمیت ویژه‌ای دارد گفت: هیأت نه تنها محل حزن و فرح نیست، بلکه محلی برای احیای امر اهل بیت است و می‌تواند نقش تعیین‌کننده‌ای در تحکیم و تعالی خانواده ایفا کند.
دبیر علمی همایش هیأت و آیین‌های مذهبی با اشاره به تاکید رهبر انقلاب در سال ۱۳۹۵ بر ضرورت کار علمی روی پدیده هیأت و مداحی، توضیح داد: تاثیر مداحی در جامعه، به ویژه بر نوجوانان و جوانان، کمتر به شکل علمی بررسی شده است. اگر خانواده نهادی اصیل و هیأت نهادی تمدن‌ساز باشد؛ هیأت می‌تواند در ایجاد، تثبیت و ارتقای بنیان خانواده نقش مهمی ایفا کند.
«هیأت کنشگر قیام خانوادگی» عنوان همایش سوم
غلامی با اشاره به برگزاری این همایش در دوره‌های پیشین تصریح کرد: در سال ۱۴۰۲، همایش با عنوان «هیأت در آیینه تاریخ» برگزار شد و ۱۰۰ مقاله دریافت شد که ۶۰ مقاله پذیرفته شد. سال ۱۴۰۳ با عنوان «روایت اجتماعی هیأت»، ۲۰۰ مقاله دریافت و ۹۱ مقاله پذیرفته شد.
دبیر علمی همایش هیأت و آیین‌های مذهبی با اشاره به اینکه عنوان همایش امسال «هیأت کنشگر قیام خانوادگی» انتخاب شده است گفت: برنامه افتتاحیه، پنل‌ها و اختتامیه در ۲۱ خرداد ۱۴۰۵ برگزار خواهد شد. به دلیل جنگ ۱۲ روزه و حواشی آن، اختتامیه امسال با افتتاحیه و پنل‌ها به خردادماه موکول شد.
وی در پایان گفت: محورهای علمی همایش، ناظر به نقش هیأت در ایجاد بنیان، تحکیم و تعالی خانواده است و تعامل بین هیأت و خانواده بررسی می‌شود تا تاثیر هیأت در تربیت، اخلاق و فرهنگ خانواده به بهترین شکل ممکن آشکار شود.
هیأت؛ پرجمعیت‌ترین و موثرترین مجموعه‌های مردم‌نهاد کشور
حجت‌الاسلام مجید باباخانی رئیس سازمان هیأت و تشکل‌های دینی در ادامه این نشست با تأکید بر اهمیت هیأت‌ها در فضای اجتماعی و معنوی کشور، از تلاش‌های این سازمان برای رفع موانع و حمایت از فعالان هیأت‌ها خبر داد و گفت: رسالت مجموعه ما شامل تنظیم‌گری کلان، راهبری اصناف و ایجاد هماهنگی میان تشکل‌های فعال در عرصه هیأت است.
وی هیأت‌ها را به عنوان پرجمعیت‌ترین و موثرترین مجموعه‌های مردم‌نهاد کشور معرفی کرد که علاوه بر فعالیت‌های اجتماعی، در سلوک معنوی و فردی افراد نیز تأثیرگذار بوده‌اند، با اشاره به نقش هیآت‌ها در دوران نهضت ملی ایران، پیروزی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس، اظهار داشت: هیأت‌ها همواره در حل مسائل اجتماعی و پاسخ به نیازهای جامعه نقش ویژه‌ای داشته‌اند و در ۲۰ سال اخیر به ویژه در استان‌هایی با ریشه فرهنگی جدید مانند اصفهان، فارس و یزد، فعالیت‌های اجتماعی هیأت‌ها به شکل فراگیر گسترش یافته است.
وی همچنین بر اهمیت نگاه هیأت‌ها به خانواده تأکید کرد و گفت: هیأت‌ها با توجه به خانواده به عنوان پایین‌ترین واحد اجتماعی و مهم‌ترین عنصر در تربیت نسل‌های آینده، نقش کلیدی در تعمیق روابط خانوادگی و تقویت انسجام اجتماعی دارند.
رئیس سازمان هیأت و تشکل‌های دینی، به نقش زنان در فعالیت‌های هیأت اشاره کرد و افزود: از ابتدای شکل‌گیری هیأت‌ها، زنان با پرچم‌داری فرهنگی و مذهبی، از حضرت صدیقه و حضرت زینب علیهما السلام گرفته تا امروز، سهم مهمی در حفظ و گسترش فرهنگ هیأت داشته‌اند. این امر، به ویژه در آموزش مفاهیم دینی و بازنمایی فضایل اهل بیت در جامعه، تأثیرگذار بوده است.باباخانی در پایان سخنان خود از دست‌اندرکاران برگزاری همایش علمی هیأت‌ها و اندیشمندان و دانشجویانی که در آماده‌سازی مباحث علمی و پایه‌ای این رویداد نقش داشته‌اند، تشکر کرد و تأکید کرد که همایش امسال به دنبال بررسی پشتوانه‌های علمی و اجتماعی هیأت‌ها و ارتقای نقش آن‌ها در زندگی فردی و جمعی مردم است.
هیأت یک ظرفیت تمدنی بی‌بدیل در جامعه ماست
حجت‌الاسلام مجید دائی‌دائی عضو شورای علمی سومین همایش علمی هیأت و آئین‌های مذهبی اظهارداشت: رهبر انقلاب تأکید داشتند که عرصه هیأت باید مورد توجه دانشگاهیان، اساتید و محققان قرار گیرد تا درباره آن کار علمی و تحلیلی انجام شود و راه‌های توسعه علمی آن تبیین شود. متأسفانه ما این پدیده را جدی نگرفتیم، در حالی که پدیده‌ای بسیار مهم و تأثیرگذار است.
وی افزود: حدود پانزده سال پیش، در برخی دانشگاه‌ها و حتی در تعدادی از مؤسسات حوزوی قم و سایر شهرها، وقتی دانشجویی می‌خواست پایان‌نامه کارشناسی ارشد یا دکتری خود را درباره هیأت‌های مذهبی بنویسد، با مخالفت مواجه می‌شد. در شوراهای علمی یا پژوهشی معمولاً می‌گفتند که هیأت نمی‌تواند موضوع پژوهش علمی باشد و موضوع باید تغییر کند. چنین نگاهی باعث شد تا پژوهش‌های علمی در این حوزه جدی گرفته نشود، در حالی که هیأت می‌تواند به‌عنوان یک ابر پژوهشی مورد مطالعه قرار گیرد. درون هیأئت مسائل و ظرفیت‌های فراوانی نهفته است که نیازمند پاسخ‌های علمی و تحلیل‌های نظری است.
با رهنمودهای رهبر معظم انقلاب، فضای علمی کشور به‌تدریج به این موضوع توجه بیشتری نشان داد.دائی‌دائی با تاکید بر اینکه نگاهی آینده‌پژوهانه به هیأت باید داشت گفت: با گسترش هوش مصنوعی که توانایی سرودن شعر یا تولید مداحی و سخنرانی را پیدا می‌کند، باید پرسید جایگاه هیأت چگونه خواهد بود؟ البته واضح است که هیچ هوش مصنوعی نمی‌تواند جایگزین هوش مجالس حسینی و احساس جمعی هیأت شود، اما لازم است از هم‌اکنون اندیشمندان ما ابعاد این تحولات را پیش‌بینی و برای آن‌ها طراحی علمی داشته باشند.
