عقیق: به مناسبت سالروز ازدواج پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله و اولین بانوی مسلمان و زینت بهشتیان، حضرت خدیجه سلام الله علیها، سخنانی از استاد شهید مطهری با عنوان «انقلابیترین بانوی صدر اسلام» تقدیم شما فرهیختگان می شود.
بسم الله الرحمن الرحیم؛
حضرت خدیجه سلاماللهعلیها، شخصیتی برجسته، باوقار و شریف بود و بسیاری از سران قریش خواهان ازدواج با او بودند، اما او هیچیک از آنان را نپذیرفت.
با این حال، هنگامی که با پیامبراکرم صلی الله علیه و اله آشنا شد و فرصت یافت که ایشان را در سفر تجاریای که برایش انجام داده بودند از نزدیک بشناسد، دل در گرو مهر پیامبر نهاد؛ نه تنها با علاقهای ساده، بلکه با عشقی عمیق و صادقانه.
حضرت خدیجه سلام الله علیها خود مقدمات این پیوند را فراهم ساخت و با ظرافت و تدبیر، خواستگاری پیامبر را سبب شد.
در آن روزگار، معیار اصلی برای ازدواج «شأن و منزلت» بود، نه سن و سال. خدیجه سلام الله علیها، بانویی ثروتمند و سرشناس، در حالی دل به پیامبر سپرد که آن حضرت نه ثروتی داشتند و نه جایگاهی ظاهری در میان اشراف قریش؛ بلکه تنها به عنوان کارگزار و امین خدیجه سلام الله علیها در تجارت شناخته میشدند.
با این حال، ایمان، صداقت، پاکی و شخصیت بیمانند پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله چنان او را شیفته ساخت که همه تعلقات دنیوی را کنار نهاد و پیمان زندگی با آن حضرت بست. مهریه نیز با رضایت خدیجه سلام الله علیها از اموال خود او پرداخت شد.
حضرت خدیجه سلام الله علیها در هنگام ازدواج با پیامبر عظیم الشأن چهل ساله بودند و پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله بیستوپنج سال داشتند.
هنگامی که پیامبر در سن چهل سالگی به رسالت مبعوث شدند، حضرت خدیجه سلام الله علیها پنجاهوپنج ساله بودند و ده سال پس از بعثت نیز در کنار پیامبر ماندند.
یعنی در پنجاه سالگی پیامبر، ایشان در سن شصتوپنج سالگی از دنیا رفتند. با وجود این فاصله سنی، جایگاه این بانوی والامقام نزد پیامبر چنان والا بود که احترام و محبت ایشان به او همواره شگفتانگیز و مثالزدنی باقی ماند.
پیامبر تا پایان عمر، هرگاه نام همسر عزیزشان برده میشد، دگرگون میگشتند و به یاد وفاداری، ایمان، صداقت و فداکاری او اشک میریختند.
حتی زمانی که برخی از همسران پیامبر، مانند عایشه، به دلیل جوانی و زیبایی خود و نیز به خاطر اینکه پیش از پیامبر با کسی ازدواج نکرده بود، نوعی برتری برای خویش قائل بودند، باز هم نمیتوانستند جایگاه بیبدیل ایشان را در دل پیامبر نادیده بگیرند.
عایشه بارها از محبت و احترام بیپایان پیامبر نسبت به حضرت خدیجه سلام الله علیها حسادت میکرد و گاه با جسارت میگفت: «او جز زنی سالخورده نبود.»؛ اما پیامبر با شدت و جدیت واکنش نشان میدادند و حرمت این بانوی عزیز را پاس میداشتند.
یکی از صحنههای عاطفی تاریخ، وصیت حضرت خدیجه سلام الله علیها پیش از رحلت است.
هنگامی که بانوی بزرگ اسلام در بستر بیماری بود، به امایمن فرمود: «من تنها یک نگرانی دارم و آن دختر عزیزم فاطمه است. من عروسی او را درک نخواهم کرد و نگرانم که در شب عروسی، زمانی که دختر نیاز به مادر دارد، بیپناه باشد. تو را به خدا میسپارم که جای خالی مرا برای دخترم پر کنی.»
امایمن این وصیت را پذیرفت. سالها بعد، در شب عروسی حضرت زهرا سلاماللهعلیها، وقتی پیامبر همه زنان را از اطراف خانه دور کردند، امایمن نزدیک حجله ایستاده بود.
پیامبراکرم صلی الله علیه و اله به او فرمودند: «مگر نگفتم هیچ زنی اینجا نایستد؟»
امایمن عرض کرد: «ای رسول خدا، به وصیت خدیجه چنین کردهام.» در همان لحظه، اشک از چشمان پیامبر جاری شد و فرمودند: «بمان، بمان.»
حضرت خدیجه سلام الله علیها از همان آغاز زندگی مشترک، همه ثروت و امکانات خویش را در راه پیامبر و اهداف الهی او قرار داد.
پیشینه او نشان میدهد که در اوج رفاه، ثروت و زندگی اشرافی میزیست؛ اما هنگامی که پیامبر مبعوث شدند، همه آن شکوه دنیوی را وانهاد و در کنار پیامبر، سختترین رنجها را به جان خرید.
نمونه روشن این ایثار، حضور سهساله او در محاصره شعب ابیطالب است.
محاصرهای طاقتفرسا که بهسان زندانی در دل بیابان سوزان عربستان بود؛ جایی که گاه یک لقمه نان به سختی یافت میشد و مسلمانان آخرین رمقهای خود را برای زنده ماندن صرف میکردند.
در همین دوران بود بانوی بزرگ اسلام، بر اثر فشار گرسنگی و رنج فراوان از پا درآمد و چشم از جهان فروبست. قبر مطهر ایشان همچنان در همان سرزمین باقی است و نشانی از ایثار و فداکاری اوست.
فداکاری حضرت خدیجه سلام الله علیها به گونهای بود که همه دوستان و اشراف قریش و نیز ثروت و جایگاه اجتماعی خود را پشت سر گذاشت.
از نگاه مادی و بر اساس نظریههای ماتریالیستی تاریخ، نمیتوان این رفتار او را تبیین کرد؛ زیرا هیچ انگیزه مادی در کار نبود. تنها ایمان، عشق و باور به حقیقت بود که زنی ثروتمند و صاحبجایگاه را به همراهی با پیامبری یتیم و بیمال و منال کشاند و او را به «انقلابیترین بانوی عصر خود» بدل ساخت.
از آن پس، زندگی پپیامبراکرم صلی الله علیه و اله مسیری تازه یافت. برخلاف انتظار معمول که همسری چون خدیجه سلام الله علیها میتوانست وسیله گسترش تجارت و ثروت ایشان شود، پیامبر دیگر هرگز به تجارت نپرداختند.
سفر تجاریای که برای این بانوی والامقام انجام داده بودند، نخستین و آخرین تجربه بازرگانی ایشان بود؛ زیرا از آن پس، تمام زندگی و رسالت پیامبر در مسیر دعوت الهی و ابلاغ وحی قرار گرفت.
برای شنیدن و دانلود صوت اینجا را کلیک کنید
منبع:حوزه