پیامبر جنیان کیست؟

عقیق: آيا در بين اجنه نيز پيامبرى يافت مى شود؟ اگر آنان مكلف به فروع هستند مرجع تقليد آنان چه كسى خواهد بود؟

در پاسخ به اينكه اصولا طائفه جن از چه نوع پيغمبرى و شريعتى پيروى مى كنند؟ وضعيت و شرايط اين موجودات پيش از آدم ابوالبشر و پس از او، و هم چنين پيش از بعثت پيامبر (ص) و بعد از ايشان چگونه مى باشد؟ بايستى به چند نكته اساسى توجه بكنيم: ۱- جنس جن به لحاظ اينكه با انسان از نظر خلقت تفاوت دارد و از حواس انسانى پوشيده است، به طور دقيق و جزئى نمى توان به احوال آنان از تمامى ابعاد پى برد. تنها در محدوده معلوماتى كه قرآن و احاديث در اختيار انسان مى گذارد، مى توان اطلاعاتى را كسب كرد. ۲- طبق صريح آيات قرآن، جن هم مثل انسان مكلف است. اما چگونه تكليفى؟ جزئيات آن معلوم نيست. آيه ۵۶ سوره ذاريات: و ما خلقت الجن و الانس الا ليعبدون، بر اشتراك بشر و جن در تكليف دلالت مى كند. هم چنين آيه ۱۷۹ سوره اعراف اشاره دارد بر اينكه كفار گناهكاران جن هم چون انسانها اهل جهنم اند و در عذاب خواهند بود. نظير اين آيه، آيه ۱۱۹ هود و آيه ۱۳ سجده است. ۳- از صريح آيه ۱۳۰ سوره انعام، دو مطلب را مى توان استفاده كرد: يكى اينكه طائفه جن بسان تمام انسان ها از پيامبران الهى نمى توانند بى بهره باشند.

يعنى جن نيز در مسير مراحل تكاملى و كسب سعادت دنيا و آخرت محتاج پيامبر است. و ديگرى اينكه پيامبر جن از جنس خود آنهاست. خداوند در همين آيه مى فرمايد: ((يَا مَعْشَرَ الْجِنِّ وَالإِنسِ أَلَمْ يَأْتِكُمْ رُسُلٌ مِّنكُمْ: (در روز قيامت گفته مى شود) اى گروه جن و انس، آيا پيامبرانى از بين شما براى شما نيامدند؟)). ظاهر عبارت ((رسل منكم)) نشان مى دهد كه پيامبران جن از طائفه خود آنان مى باشد و خداوند با ارسال پيامبران حجت را بر آنها تمام مى كند. ۴- قرآن در دو مورد به طائفه جن و چگونگى عقايد و شريعت آنان اشاره كرده، يكى آيات ۲۹ تا ۳۱ سوره احقاف، و ديگرى تمام آيات سوره أا جن. آنچه كه در آيات سوره أا احقاف به كار رفته، نشان مى دهد كه جن پيش از بعثت پيامبر (ص) از دين موسى (ع) پيروى مى كرده است. آيه مى فرمايد: ((انا سمعنا كتابا انزل من بعد موسى مصدقا لما بين يديه يهدى الى الحق ما كتابى را شنيديم كه بعد از موسى نازل شده، و به سوى حق هدايت مى كند)). اين كلام به تعبير علامه طباطبايى، اشعار و بلكه دلالت دارد بر اينكه جنيان نامبرده به دين موسى و كتاب آن جناب مومن بوده اند، (علامه طباطبايى، ترجمه تفسير الميزان، ج، ۱۸ ص، ۳۵۰ نشر مركز فرهنگى رجائ). پيرامون آنچه كه از آيات سوره جن استفاده مى شود، برخى همچون علامه طباطبايى مى فرمايند: ظاهر آيات اين سوره بر خلاف آيات سوره احقاف است زيرا ظاهر سوره جن اين است كه جن قبل از شنيدن قرآن مشرك بوده، و اصلا به مسائله نبوت معتقد نبوده است، (ترجمه الميزان، ج، ۲۰ ص ۲۰۲). ولى به نظر مى رسد ميان اين دو سوره اختلافى نيست زيرا اولا خود سوره جن گزارش احوال تمام جن نيست بلكه بخشى از آنان است. عبارت ((انه استمع نفر من الجن)) بر اين مدعا دلالت دارد.

و ثانيا آنها خود در گزارشى كه از وضعيت اعتقادى خود ارائه مى كنند، مى گويند گروهى از ما صالح بود و گروهى هم كافر، بنابر اين بايد گفت بين ظاهر دو سوره توافق برقرار است.

۵- اينكه گفته شد، طائفه اى از جن به موسى ايمان داشته و سپس به پيامبر (ص) ايمان آوردند با كلامى كه در بند ۳ گذشت، منافات ندارد زيرا احتمال دارد اينها در كنار وظيفه تبعيت از پيامبران خود، ملزم بودند از پيامبران انسى هم پيروى بكنند، يا اين كه پيامبران اينها در حقيقت مبلغين پيام پيامبران بشرى بر جن مى باشند. شاهد بر اين، انعقاد بابى تحت عنوان ((جن به محضر ائمه (ع) مى آيند و مسائل دينى خود را مى پرسند…)) در كتاب اصول كافى است كه نشان مى دهد طائفه جن تحت ولايت و امامت ائمه (ع) قرار دارند، (اصول كافى، ج، ۱ ص، ۳۹۴ طبع آخوندى). براى آگاهى بيشتر ر. ك: تفسير الميزان، ج، ۱ ذيل آيه.

منبع:هدانا